بازار؛ گروه آب و انرژی: وضعیت ذخایر آبی تهران از وضعیت قرمز هم رد شده و چیزی حدود ۸۴ درصد سدها خالی هستند. بر اساس آمار منتشر شده اکنون جمع کل مخازن سدهای تأمینکننده آب شرب تهران حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب است. اگر مصرف روزانه تهرانی ها را حدود ۳ میلیون مترمکعب در نظر بگیریم، این میزان موجودی معادل مصرف ۱۰۰ روز پایتخت است. کارشناسان مدعی اند که وضعیت منابع آبی تهران دیگر تنها یک بحران نیست و به یک ابر چالش تبدیل شده است. ابر چالشی که در برنامه های قبلی توسعه ای نتوانسته دردی از آن دوا کند، بازهم به عنوان یکی از مهم ترین سرفصل های برنامه هفت توسعه مطرح شده است. اما سوال اینجاست که ابرچالش آبی ایران و در نگاه خرد تر تهران صرفا با نوشتن برنامه قابل حل است؟
آخرین وضعیت موجودی سدهای تهران
حجم مخزن سد امیرکبیر ۴۹، سد لتیان ۱۹، سد لار ۲۲، سد طالقان ۱۶۳ و سد ماملو ۴۶ میلیون مترمکعب است که در مقایسه با سال قبل در تاریخ مشابه ۸۷ میلیون مترمکعب کاهش داشته است. همه سدهای پنجگانه تأمینکننده آب شرب تهران در مدار قرار دارد و تأمین و ارسال آب جهت مصارف شرب تهران از سدهای امیرکبیر، لار، طالقان و ماملو در حال انجام است. در این سدها ورودی و خروجی مدام در حال تغییر است. اما آنچه اهمیت دارد، مدیریت خروجی است تا شرایط از آنچه هست، سختتر نشود.
گزارش های منتشر شده نشان می دهد که مصرف آب تهران حدود ۴۰ هزار لیتر بر ثانیه و میزان ورودی آب در تهران حدود ۳۵ هزار لیتر بر ثانیه است. یعنی هر ثانیه، ۵ هزار لیتر از ذخایر آب کاهش پیدا میکند و این بالا بودن میزان مصرف نسبت به میزان تولیدی را نشان میدهد.
۸۴ درصد سدهای تهران خالی است و شرایط آبی تهران در وضعیت نگران کننده ای به سر می برد. اسفندیاری کارشناس آب معتقد است که نباید اجازه دهیم که بحران آب سیاسی شود. چراکه گذر از وضعیت فعلی عزم ملی می خواهد
دادههای شرکت آبفای تهران نشان میدهد که روزانه حدود ۳ میلیون مترمکعب آب در تهران مصرف میشود و برای عبور از بحران آب و خشکسالی نیاز به کاهش ۲۰ درصدی مصرف است. انوش اسفندیاری کارشناس حوزه آب با اشاره به وضعیت نگران کننده منابع آبی در کشور، به بازار می گوید: وضعیت شهرهایی از جمله تهران بحرانی است. برای گذر از این بحران نیاز به مشارکت تمامی بخش هاست و یک عزم ملی نیاز دارد. در چنین شرایطی نباید مساله آب و بحران آب را سیاسی کرد.
افزایش فرونشست و افت کیفیت آب در انتظار تهران
کاهش بی سابقه بارندگی ها در پایتخت دست درازی به سفره های زیر زمینی را بیشتر کرده است. منابع زیر زمینی که تا همین چند وقت پیش سهمی حدود ۴۰ درصدی از تامین آب شرب تهران داشتند این روزها طبق گفته های فیروز قاسم زاده نیمی از بار تامین آب پایتخت را به دوش می کشند.
کارشناسان مدعی اند که افزایش برداشت از منابع زیر زمینی تنها حواله کردن مشکل آبی از امروز به فرداست. حالا با افزایش برداشت از منابع زیر زمینی نگرانی ها درباره فرونشست هم بیشتر شده است. ضمن اینکه کیفیت آب شرب تهران هم این روزها خیلی قابل مقایسه با گذشته نیست.
منابع زیر زمینی که تا همین چند وقت پیش سهمی حدود ۴۰ درصدی از تامین آب شرب تهران داشتند حالا نیمی از بار تامین آب پایتخت را به دوش می کشند. افزایش برداشت از ذخایر زیر زمینی می تواند به افزایش فرونشست ها دامن زده و کیفیت آب شرب تهران را کاهش دهد
آخرین دادههای جمعآوریشده از شهرهای اقماری تهران نشان میدهد زمین در برخی مناطق، به دلیل فرونشست زمین که با افزایش بهرهبرداری از آبهای زیرزمینی تشدید شده، در حال ترکخوردن است. بیشینه مقدار فرونشست زمین در دشتهای ورامین، ری، تهران، شهریار و معینآباد به ترتیب به ۱۳، ۲۵، ۷، ۳۶ و ۲۵ سانتیمتر در سال میرسد. مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ تهران که بخشهای مرکزی و جنوبی پایتخت را در بر میگیرند، در مقایسه با منطقه شمالی بیشتر در معرض فرونشست زمین هستند.
بر اساس آمار موجود تهران دومین شهر فقیر از نظر منابعی آبی است. فقری که حاصل جمعیت بالای آن بوده، امسال نسبت به گذشته بیشتر هم شده است. زمانی نگران تامین آب برای نسلهای آینده بودیم، اما اکنون با مدیریت ناکارآمد آب برای نسل فعلی هم نگرانیم. ابر چالشی که میتواند کشور را با بحرانی بسیار جدیتر از آنچه در آن هستیم مواجه کند.
نظر شما