بازار؛ گروه صنعت: چالش های تولد تا دانشگاه رفتن، اشتغال و ازدواج دهه شصتی ها بر کسی پوشیده نیست؛ دهه ای که با انفجار جمعیتی همراه بود و بعد از آن رفته رفته از آمار تولدهای سالانه کاسته شد و نگرانی دیگری برای متولیان در مورد دوران بازنشستگی و سالمندی این دهه ایجاد کرد؛ دوره ای که نسل های قبل و بعد از خود را هم درگیر می کند.
از این رو طی این سال ها نسبت به فرزند آوری و جوان سازی جامعه تلاش شده است اما متولیان نسلی که به دوران میانسالی و کهنسالی نزدیک می شوند و بحران اصلی را شکل می دهند به فراموشی سپرده شده اند. همین حالا معلوم نیست چه کسانی در آینده باید بار ارائه خدمات درمانی و رفاهی را به این نسل بکشند.
موضوعی که به اعتقاد کارشناسان زمان پرداخت به آن و راهکار اندیشیدن درباره آن دیر شده اما هنوز هم اندک فرصتی وجود دارد تا همین نسل های دهه شصت، هفتاد و غیره با راه اندازی استارتاپ هایی در حوزه اشتغال تا رفاه سالمندی نه تنها کیفیت زندگی این نسل را در آینده نه چندان دور بهبود ببخشند بلکه از چالش های متولیان آینده کشور نیز بکاهند.
بر اساس بررسی های انجام شده اواخر دهه جاری یعنی از سال ۱۴۱۰ تا ۱۴۲۵ به صورت جدی وارد بحران سالمندی خواهیم شد
در این راستا سعید زاهدی، قائم مقام خانه خلاق و نوآوری قوه مقننه و یکی از اعضای مرکز نوآوری سپید با اشاره به اینکه جمعیت کشور با سرعت به سمت سالمندی در حرکت است، به بازار می گوید: از همین حالا باید به فکر حمایت از شرکت های دانش بنیان و استارتاپی که در حوزه سالمندی فعالیت می کنند و از این حوزه توان خلق پول دارند باشیم؛ چرا که بر اساس بررسی های انجام شده اواخر دهه جاری یعنی از سال ۱۴۱۰ تا ۱۴۲۵ به صورت جدی وارد بحران سالمندی خواهیم شد.
وی با اشاره به اینکه اگر امروز چاره ای برای این حوزه اندیشیده نشود باید همچون شرق اروپا افرادی را در آینده به کشور بیاوریم که کار ارائه خدمات به این قشر را بر عهده بگیرند اضافه می کند: قصد داریم با برگزاری رویداد هایی همچون رویداد سپیدار از افرادی که در حوزهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به سالمندی به عنوان دغدغه نگاه می کنند دعوت کنیم تا مسیری در حوزه نوآوری خلق شود که به راه حلی همراه با درآمدزایی برسد. در این مسیر افرادی از صندوق بازنشستگی کشوری، سیاست گذاران مجلس و غیره حضور دارند.
ظرفیت بالای اقتصاد سالمندی برای ورود استارتاپ ها
زاهدی با تاکید بر اینکه همانطور که در اکوسیستم نوآوری از کشورهای دیگر الگوبرداری می شود باید در این حوزه نیز به تجربیات کشورهای دیگر توجه کرد می گوید: در حوزه سالمندی ظرفیت های خالی بسیاری وجود دارد. از طرفی برای کسانی که برای نخستین بار به این حوزه ورود می کنند ریسک هم بالا است.
وی تاکید می کند: سرمایه‌گذاری در اکوسیستم نوآوری یک اهرم پیش برنده و شتاب‌دهنده در حوزه‌ها است. بنابراین با اعلام اینکه می خواهیم در حوزه استارتاپ ها یا شرکت های دانش بنیان سالمندی سرمایه‌گذاری کنیم می خواهیم این پیام را به صاحبان کسب و کارها بدهیم که اینجا یک فرصت اقتصادی ناب وجود دارد که اکوسیستم و شرکت‌های دانش بنیان می توانند به آن ورود کنند. همانطور که اشاره شد ورود آن ها به این حوزه همراه با ریسک سرمایه گذاری است که آن ریسک را پوشش می‌دهیم. از این رو بین ۴ تا ۷ میلیارد تومان بودجه بر اساس استقبال شرکت ها برای سرمایه گذاری در نظر گرفته ایم.
بین ۴ تا ۷ میلیارد تومان بودجه بر اساس استقبال شرکت ها برای سرمایه گذاری در نظر گرفته ایم
قائم مقام خانه خلاق و نوآوری قوه مقننه در پاسخ به این سوال که بر اساس برآورد انجام شده چقدر استارتاپ ها از ورود به حوزه سالمندی استقبال خواهند کرد اضافه می کند: نمی دانیم چقدر این موضوع مورد اقبال صاحبان کسب و کارها قرار بگیرد. اما با توجه به این که بازار تشنه ای است و طی یک رویداد کوتاه چندین استارتاپ از ورود به این حوزه استقبال کردند امید است دستاورد خوبی نصیب کشور شود.
وی در پاسخ به این سوال که بیشتر انتظار می رود استارتاپ ها در چه حوزه ای از اقتصاد سالمندی ورود کنند و آیا حوزه درمان و مراقبت بیشتر مورد نظر است؟ می گوید: ترجیح مان این است که کسب و کارها بیشتر به حوزه هایی غیر از مساله درمان و مراقبت ورود کنند. آن ها می توانند از ظرفیت های حوزه پوشاک، غذا، گردشگری، مناسب سازی شهر، باشگاه سالمندی و غیره بهره مند شوند.
بازار پر رونق کسب و کارهای سالمندی در ۱۰ سال آینده
قائم مقام خانه خلاق و نوآوری قوه مقننه در پاسخ به این سوال که در حال حاضر استارتاپ های بین المللی در چه حوزه هایی از اقتصاد سالمندی ورود کرده اند و چه نمونه هایی در دنیا داریم که بتواند راهنمای کسب و کارهای درون کشور باشد، بیان می کند: تمام مواردی که قبل تر به آن ها اشاره کردم نمونه هایی بوده است که در کشورهای خارجی مشابه استارتاپی آن ها را داریم. برای مثال کسب و کارها می توانند به حوزه گردشگری سالمندان ورود کنند. این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند درآمدزایی مناسبی هم برای صاحبان کسب و کارها به همراه داشته باشد. اما این حوزه زیرساخت های خود را هم نیازمند است، برای مثال از خودرویی که سالمندان قرار است سوار شوند تا محل اسکان آن ها باید متناسب با شرایط و سن آن ها باشد.
وی در پاسخ به این سوال که چقدر زمان می برد تا استارتاپ های سالمندی در کشور شناخته شوند و سالمندان از آن ها استقبال کنند می افزاید: زمان دقیقی نمی توان تعیین کرد اما همین حالا هم بعضی از استارتاپ ها در کشور فعالیت دارند که به سالمندان خدمات ارائه می دهند. اما با توجه به برنامه هایی که در این زمینه داریم به نظر می رسد در آینده این بازار گسترده تر شود و ۱۰ سال آینده که به بحران می رسیم بازار بزرگی در این حوزه ایجاد شود.
نظر شما