بازار؛ گروه کشاورزی: بخش گیاهان دارویی کشور از جمله مواردی است که با حواشی بسیاری طرف است به طوری که از یکطرف به دلیل خشکسالی تولید برخی از این گیاهان به شدت کاهش یافته و به تبع موجب گرانی این محصولات در بازار شده است. از سوی دیگر بحث خام فروشی گیاهان دارویی خود سالها است دامنگیر این بخش است و هنوز اقدام جدی در این خصوص صورت نگرفته است. اگرچه به گفته حسین زینلی مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی راه اندازی پالایشگاه گیاهان دارویی در اصفهان تا ۹۵ درصد پیش رفته است و به زودی اجرایی می شود اما فعلا هیچگونه اقدام خاصی از سوی بخش دولتی برای فعالان این حوزه در راستای فروش محصولات خود در بازارهای صادراتی با شکل و شمایلی مطلوب و با قیمتی مناسب صورت نگرفته است. با این وجود برخی شرکتهای بخش خصوصی در این مسیر حرکت هایی انجام داده اند و شرایط را به سمت صنعتی شدن پیش برده اند. «علی قمری» یکی از این فعالان بخش گیاهان دارویی است که در حوزه عصاره گیری مشتقات گیاهی فعالیت دارند و تولیداتی همچون عصاره گیاهان دارویی، روغن و انواع اسانس ها را به صورتی کاملا به روز استخراج می کنند و از روش اصطلاح «سوپرکریتیکال» برای عصاره گیری بهره می گیرد که این امر خود توانسته است تولیدات آنها را صادراتی سازد. آنچه در ادامه می خوانید حاصل گفتگوی بازار با این تولید کننده است.
*در ابتدا کمی در خصوص تولیدات خود و مزیت آن نسبت به دیگر روشهای عصاره گیری توضیح بدهید.
ما از شرکتهای مختلف سفارش می گیریم و آنها صمغ، گیاه یا هر ماده اولیه ای که دارند را به ما تحویل می دهند که متعاقبا پس از عصاره گیری فراورده را به آنها تحویل می دهیم. مزیت روش عصاره گیری ما این است که ما از روش سیال فوق بحرانی CO۲ استفاده می کنیم که علاوه بر اینکه راندمان عصاره گیری را به میزان قابل توجهی بالا می برد از لحاظ کیفی هم نسبت به روشهای سنتی بسیار بالاتر است. در واقع شرکت ما جزو اولین ها است که در مقیاس صنعتی این فناوری سوپر کریتیکال را استفاده می کند و آنچه تولید می کنیم برای صنایع غذایی و صنایع دارویی غالبا استفاده می شود. به عبارت دیگر چون فراورده هایی که ما تولید می کنیم در گرید دارویی است و خلوص بالایی دارد بنابراین غالبا در صنعت دارویی استفاده می شود.
*با توجه به اینکه محصولات شما صادراتی است کدام کشورها را می توانید پوشش بدهید؟
در واقع غالبا مزیت تولیدات ما صادراتی است و مصرف کننده داخلی نیز محدود به چند شرکت است که از فراورده های ما استفاده می کنند. بنابراین الان با کشورهای حاشیه خلیج فارس به خصوص عمان و همچنین ترکیه ارتباط داریم و محصولات تولیدی خود را روانه این بازارها می کنیم.
*با این وجود برای صادرات خود چه چالش هایی پیش رو دارید؟
به هر حال ما نیز مانند دیگر شرکت هایی که محصولات صادراتی تولید می کنند در این فرایند با مشکلاتی همچون نقل و انتقالات ارز روبرو هستیم که آن هم نشات گرفته از تحریم ها و مشکلات اقتصادی است.
*با توجه به اینکه شما یک شرکت دانش بنیان نیز هستید، چگونه خود را به روز می کنید که در این حوزه از دانش روز هم عقب نمانید؟
ما حدود ۸ سال است وارد صنعت شده ایم و با توسعه ای که حوزه گیاهان دارویی داشت به این سمت آمدیم و توانستیم با سرمایه گذاری هنگفتی که انجام دادیم فناوری سوپرکریتیکال (سیال فوق بحرانی) را در ایران صنعتی سازی کنیم و در مقیاس صنعتی برای دیگر شرکت ها محصولاتی را عرضه کنیم ضمن اینکه تولیدات ما کاملا به روز هستند.
ایران در حوزه تولید و فروش گیاهان دارویی در منطقه جایگاه خوبی دارد اما در دنیا جایگاه مناسبی ندارد و لذا برای فروش محصولات با ارزش افزوده بالا، راه اندازی پالایشگاه های گیاهان دارویی در کشو ر یک ضرورت است
همین امر باعث شد در حوزه گیاهان دارویی فعالیت کنیم و با توجه به گستردگی تولیدات در این حوزه خوب پیش رفته ایم. نکته جالب توجه اینکه از ۱۳ اقلیمی که در دنیا وجود دارد ۱۱ اقلیم را در ایران داریم و این خود موقعیتی قابل توجه بود برای اینکه به این سمت برویم که در حوزه گیاهان دارویی فعالیت موثر تری داشته باشیم. بنابراین بهره مندی از چنین شرایطی در کنار فناوری سوپرکریتیکال خود ما را به روز نگه می دارد.
*با توجه به ارتباط تنگاتنگی که با بخش تولید و فروش گیاهان دارویی کشور دارید، وضعیت گیاهان دارویی ایران را در منطقه چگونه ارزیابی می کنید؟
خوشبختانه در منطقه وضعیت خوب است اما در مقیاس جهانی وضعیت مناسبی نداریم. در حقیقت حُسنی که کشور ما دارد این است که گیاهان دارویی فراوان با مقیاس انبوه و ارزان قیمت داریم اما از نظر تکنیکالی و فنی نمی توانیم ارزش افزوده ای به این گیاهان اضافه کنیم. اگرچه خوشبختانه با حضور یکسری شرکتها فعالیت های جدیدی انجام شده و کم کم به این سمت و سو پیش می رویم که از خام فروشی گیاهان دارویی جلوگیری کنیم و بتوانیم در کشور خود فرآورده های نهایی را با ارزش افزوده بالا در رقابت با کشورهای دیگر داشته باشیم.
*با توجه به اینکه راه اندازی چند پالایشگاه گیاهان دارویی از جمله در اصفهان و مشهد در دست اقدام است، از نگاه شما چقدر راه اندازی این پالایشگاه ها می تواند کشور را به سمت خروج از خام فروشی گیاهان دارویی نزدیک کند؟
در واقع فرایند تولید و فروش گیاهان دارویی یک چرخه است که اگر یک قسمت آن ناقص باشد بقیه آن چرخه را هم تحت تاثیر قرار می دهد و لذا هرچه چرخه کاملتر باشد شرکت ها بهتر می توانند بازخورد نهایی را داشته باشند. بنابراین قطعا فعالیت پالایشگاه هایی که بتواند محصولاتی با ارزش افزوده بالا به بازارهای داخلی و خارجی عرضه کند خود می تواند گامی بلند در راستای خروج از خام فروشی و به تبع آن حصول عایدی بیشتر برای کلیه فعالان این حوزه گردد.
نظر شما