بازار؛ گروه اقتصادی: این که داستان مهلت گرفتن دولت در برابر طرح استیضاح وزیر صمت چه بود و با چه نیتی انجام گرفت، شاید برای خود فاطمی امین هم مشخص نباشد؛ این موضوع برای مجلسیان به قطع یقین مشخص نبود و برای همین بار دیگر طرح استیضاح وزیر صمت، توسط نمایندگان مطرح شد و حالا آنها مصمم تر از قبل، روز دهم آبان، پس فردا را روز بررسی عملکرد فاطمی امین و بررسی مجدد رای اعتماد به یکی از نزدیکترین وزرا به رئیس دولت قرار داده اند.
شرایط معیشتی، وضعیت بازار خودرو، نابسامانیهای بازار کالا و برخی دیگر از موضوعات باعث شد تا در تیرماه، استیضاح فاطمی امین در دستور کار قرار گیرد. اما درست در روزی که قرار بر انجام این طرح بود، قالیباف خبر داد که رئیس دولت فرصتی دو ماهه از مجلس خواسته است تا ساماندهی و برنامه ای خاص را در این حوزه انجام دهد و بر این اساس مجلسی ها بهتر است فرصتی دو ماهه را به دولت بدهند تا شاید از رهگذر ایده رئیس دولت، دغدغه نمایندگان نیز برطرف شود. ایده مد نظر رئیس جمهور احتمالا تفکیک این وزارتخانه به دو وزارتخانه بود که ظاهرا می توانست با استقبال مجلسیان نیز مواجه شود.
اما چهار ماه از اعلام این موضوع و دو ماه از پایان مهلت دولت گذشت و در واقع هیچ خبری مبنی بر ایجاد و اعمال تغییرات و برنامه ای خاص در این وزارتخانه بزرگ و مهم به گوش نرسید. بر اساس شواهد و قرائن اصولا قرار نبود اتفاق تازه ای در این باره رخ دهد.
بر همین اساس بود که عمده نمایندگان مجلس تاکید داشتند اگر قرار است رئیس جمهور لایحه تفکیک وزارتخانه و هر ایده جدیدی را انجام ندهد، مجلس باید هر چه سریع تر طرح استیضاح وزیر صمت را مجددا اجرایی کند.
صدیف بدری یکی از طراحان استیضاح فاطمی امین در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان این که ما فرصت کافی را به دولت برای انجام ایده هایش در این حوزه دادیم، گفت: متاسفانه با گذشت چهار ماه از وعده دولتی ها، اتفاقی در این حوزه رخ نداد و بر این اساس اصولا مجلس باید طرح مورد نظر خود را پی گیری می کرد.
بدری ضمن ابراز ناراحتی از شرایط حاکم بر بازار کالا و نیز بخشهای متعددی از صنعت، گفت: گرانیهای لجام گسیخته در حوزه های متعدد، وضعیت صنایع و بازار خودرو، همه و همه از موضوعاتی هستند که نمی توان نسبت به آنها بی توجه بود و برای همین دیگر وقت آن رسیده بود که مجلسیان طرح مورد نظر خود را پی گیری می کردند.
دو گزینه متفاوت
به گفته بدری قرار است طرح استیضاح فاطمی امین، روز ۱۰ آبان انجام گیرد؛ روزی که به اعتقاد عمده نمایندگان احتمالا فاطمی امین نخواهد توانست رای اعتماد مجدد مجلسیان را به دست بیاورد. هر چند در این میان، دو گزینه، نظر متفاوت تری دارند. یکی از این گزینه ها، خبرگزاری ایسنا و در کنار آن، سایت اطلاع رسانی دولت است که در گفتگو با برخی از نمایندگان، تلاش دارند فضای مجلس را به نفع فاطمی امین نشان دهند. گزینه دیگر، خود فاطمی امین است که معتقد است برای روز استیضاح با دست پر به مجلس خواهد رفت و حرفهایی برای گفتن دارد.
سایت اطلاع رسانی دولت این روزها با تیترهایی همانند «مخالفت جمعی از نمایندگان مجلس با استیضاح وزیر صمت/ فاطمی امین دوهزار کارخانه تعطیل شده را راه اندازی کرد/ باید به وزیر فرصت بیشتری داده شود» مصاحبه هایی را منتشر کرده است. به عنوان مثال و به نوشته این سایت، احمد صفایی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این رابطه گفته است: نظرم نسبت به وزیر صمت مثبت است علیرغم اینکه محدودیت هایی در کشور وجود داشت اما موفقیت های خوبی در حوزه کاری خود به دست آورد.
مسلم صالحی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه مخالف استیضاح فاطمی امین هستم گفته است: وزارت صمت با جدیت توسعه معادن کشور را در دستور کار خود قرار داده است.
همچنین اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفته است : در شرایط کنونی تغییر وزرا به نفع دولت و کشور نمی دانم زیرا وزیر مربوطه به امور مسلط شده است تا فرد جدیدی بیاید و به امور آشنا شود عمر مجلس به اتمام رسیده و عمر دولت تلف می شود.
این، همان چیزی است که اتفاقا مخالفان مخالفان فاطمی امین روی ان تاکید دارند و معتقدند حرکت وی در این وزارتخانه بسیار کند و ناشی از عدم شناخت از حوزه کاری بوده است.
در این میان شخص فاطمی امین، امیدوارانه به خبرنگاران گفته است: «استیضاح ابزار نظارتی مجلس و حق نمایندگان است و فرصت مناسبی است تا بتوانیم عملکرد و اقدامات انجام‌شده را برای مردم و نمایندگان تشریح کنیم و فکر می‌کنم پاسخ‌های قانع‌کننده‌ای آماده داریم. دست ما به لحاظ عملکرد پر است».وزیر صمت همچنین درباره آمار اشتغال که در جلسه شورای عالی اشتغال ارائه شده است، گفت: «وزارت صمت با ایجاد ۱۵۸ هزار شغال رتبه اول را در ایجاد اشتغال دارد». فاطمی امین همچنین در خصوص وضعیت خودرو که یکی دیگر از محورهای سؤال و استیضاح اوست، توضیح داد: «موضوع خودرو چهار سال متوقف بود و طبیعتا موانعی وجود داشت. آخرین اتفاق این بوده که مجلس به لایحه واردات ایراد گرفت و اصلاحات در این هفته در دولت برطرف شد و عملا اقدامات اجرائی آن آغاز شده است».
در هر حال، در حالی که نمایندگان موافق استیضاح معتقد بودند دولت به دنبال خرید زمان بوده و ایده خاصی قرار نبوده اجرایی شود، پی گیری استیضاح را مجددا در دستور کار قرار دادند؛ چهارشنبه هفته گذشته، علی نیکزاد نایب رئیس مجلس، درخواست تعدادی از نمایندگان برای استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را قرائت کرد. از این‌رو سه‌شنبه هفته پیش رو مجلسی‌ها جلسه استیضاح وزیری را که از نزدیکان همیشگی رئیس دولت به شمار می رود، برگزار می کنند.
گزینه های احتمالی بعد از استیضاح
روزنامه شرق درباره احتمالات بعد از استیضاح، نوشته است: «یک احتمال وجود دارد و آن هم تکرار یک اتفاق است که پیش از این درباره عبدالملکی، وزیر سابق کار، تعاون و رفاه اجتماعی رخ داد. درست زمانی که قرار بود جلسه استیضاح وزیر کار دولت رئیسی برگزار شود، قالیباف از استیضاح کنندگان خواست طبق توافقی که با رئیس‌جمهور داشته، اجازه دهند به جای استیضاح، دولت دست به ترمیم کابینه بزند. بعد از آن هم طی نامه‌ای رسمی حجت عبدالملکی اعلام کرد در راستای هماهنگی بیشتر با تیم اقتصادی از وزارت کار استعفا داده است. استعفایی که برخی چهره‌های اصولگرا آن را فرار از استیضاح خواندند. حالا هم دور از تصور نیست که در روز استیضاح وزیر صمت، با اتفاقی مشابه مواجه شویم؛ یعنی قبل از برگزاری جلسه، به‌منظور فرار از استیضاح در کابینه سیزدهم، وزیر صمت را استعفا دهند تا در جایی دیگر به کار گرفته شود.
... نمونه این مثال شاید درباره همان وزیر سابق کار، حجت عبدالملکی صدق کند؛ چراکه روز گذشته برخی منابع آگاه از احتمال انتصاب حجت‌الله عبدالملکی به سمت دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری خبر دادند. اگر این خبر صحت داشته باشد، وزیر مستعفی کار دولت سیزدهم جایگزین سعید محمد در شورای عالی مناطق آزاد تجاری خواهد شد که ۱۹ مهر ۱۴۰۱ از سمتش برکنار شد. بنابراین بعید نیست به دلیل محبوبیت و نزدیکی فاطمی‌امین با رئیسی، این اتفاق درباره او هم صدق کند».
در همین باره یک منبع آگاه در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان این که فاطمی امین در هر حال، در کابینه جای معتبری خواهد داشت، گفت: به عنوان مثال حضور صورلت مرتضوی در وزارت کار، زمینه ای را فراهم کرده است که حتی در صورت رای نیاوردن فاطمی امین، حداقل بتواند به عنوان معاون اجرایی رئیس جمهور انتخاب شود؛ موضوعی که البته با روحیات وی، تطابق چندانی هم ندارد.»
داستان انتصاب سرپرست و تکذیب آن
در روزهای منتهی به استیضاح وزیر صمت، برخی از سایتها، خبری مبتنی بر انتخاب معاون وزیر صمت به عنوان سرپرست منتشر کردند که البته این خبر از سوی آقای معاون تکذیب شد.
سید مهدی نیازی روز جمعه در واکنش به مطالب یکی از سایتها در حساب توییتری خود نوشت: «۱۰۰ درصد تکذیب می‌شود؛ نه استعفایی در کار است، نه جابه‌جایی و انتخاب فردی.»
معاون هماهنگی و امور کسب و کار وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: «ان‌شاء الله و با لطف خدا ابهامات مطرح شده توسط نمایندگان مجلس با تبیین برنامه‌ها و اقدامات موثر انجام شده از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت در صحن علنی مجلس پاسخ داده می‌شود.»
در هر حال با وجود همه شنیده ها در این روزها، به نظر می رسد که باید در انتظار روز دهم آبان و طرح مجدد استیضاح فاطمی امین بود و به انتظار اتفاقات بعدی نشست.
نظر شما