بازار؛ گروه بانک و بیمه: گزارش های زیادی از فرار سرمایه ها طی ۲ دهه گذشته بخصوص چند سال اخیر در کشور توسط رسانه ها همچنین اظهارات کارشناسان و فعالان اقتصادی منتشر و ایراد می شود. نمونه آن انتشار اخیر گزارشی در این خصوص از سوی یکی از رسانه های مکتوب بود که محتوای آن فرار ۲۰۰ میلیارد دلاری سرمایه از کشور طی ۲۰ سال گذشته را حکایت کرد.
هرچند در این باره بانک مرکزی رقم فرار ۲۰۰ میلیارد دلاری سرمایه از کشور را طی چنین مدت زمانی با محاسبات توجیهی خود تائید نکرده است و تاکید دارد؛ هنگامی که اقتصاد با مازاد «حساب جاری» مواجه است، این مازاد در اشکال مختلف و با علامت منفی در «حساب مالی و سرمایه» یا «خالص حساب سرمایه» نمود می‌یابد. بنابراین، علامت منفی «خالص حساب مالی و سرمایه» یا «خالص حساب سرمایه» نشان‌دهنده افزایش خالص مطالبات از دنیای خارج بوده و تلقی ارقام این دو حساب به عنوان فرار سرمایه از کشور که بعضا از سوی رسانه ها منتشر می شود را کاملاً نادرست دانسته است.
با این حال فعالان اقتصادی و کارشناسان معتقدند؛ وجود رکود اقتصادی، رشد بالای تورم، ناامنی سرمایه گذاری ،آشفتگی بازارهای سرمایه گذاری همراه با تصمیم گیری های خلق الساعه مسئولان که بعضا سرمایه گذاران را با مشکل جدی مواجه می کند باعث شده تا خیلی ها سرمایه های خود را به آن سوی مرزها ببرند و عدم بازگشت سرمایه در فعالیت های اقتصادی را در پی داشته باشد.
زمانی که بستر لازم برای سرمایه گذاری در کشور فراهم باشد و سرمایه گذار با خاطری آسوده چشم انداز روشنی را نسبت به بازگشت سرمایه در فعالیت های اقتصادی خود داشته باشد، هیچ وقت به خود اجازه نمی دهد سرمایه های خود را به خارج از کشورگسیل دهد
بستر سرمایه گذاری در کشور مهیا نیست
اگرچه به دلایل متعدد نباید منکر خروج سرمایه ها از کشور شد و خیلی از منابع به جایی اینکه در داخل برای به چرخش درآمدن چرخ اقتصاد کشور به کارگرفته شود، متاسفانه روانه آنسوی مرزها می شوند اما طبق بررسی های موجود همه سرمایه گذاران با کوچ سرمایه از ایران نیز نتوانسته اند موفقیت هایی چندانی را کسب کنند، طوری که هم اکنون سرمایه گذاران بخش ساختمان در ترکیه به دلیل وجود قوانین و مقررات خاص این کشور با مشکل جدی مواجه شده اند.
این درحالی است که به گفته کارشناسان زمانی که بستر لازم برای سرمایه گذاری در کشور فراهم باشد و سرمایه گذار با اطمینان و خاطری آسوده چشم انداز روشنی را نسبت به بازگشت سرمایه و کسب سود متعارف در فعالیت های اقتصادی خود داشته باشد، هیچ وقت به خود اجازه نمی دهد سرمایه های خود را به نفع کشورهای دیگر به خارج از کشورگسیل دهد. اما ازآنجایی که سرمایه گذاران با سرمایه گذاری در داخل به دلیل نبود امکانات لازم چه در بخش تولید، چه فروش و صادرات احساس می کنند با مشکل روبه رو می شوند به ناچار مکان دیگری را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند که تداوم چنین رویکردی بی تردید به زیان اقتصاد وعدم تحقق اهداف توسعه ای کشور منجر خواهد شد.
زمانی که فضای مناسب سرمایه گذاری در کشور مهیا نباشد سرمایه گذاران از کشور فراری می شوند. فرار سرمایه ای که به نفع کشورهای دیگر بوده و اثرات منفی زیادی را در داخل بدنبال دارد اما بکارگیری سرمایه ها در داخل منجر به رشد اقتصادی می شود
فرار سرمایه ها به دلیل نبود امنیت اقتصادی
مسعود دانشمند، دبیرکل خانه اقتصاد ایران در گفتگو با «بازار» درباره علل خروج سرمایه ها در ایران گفت: زمانی که امنیت و فضای مناسب سرمایه گذاری درکشور مهیا نباشد سرمایه گذاران از کشور فراری می شوند. فرار سرمایه ای که به نفع کشورهای دیگر بوده و اثرات منفی زیادی را در داخل بدنبال دارد زیرا بکارگیری سرمایه ها در داخل علاوه بر پیشرفت و توسعه منجر به اشتغالزایی و رشد تولید ناخالص داخلی می شود.
وی با بیان اینکه سرمایه گذار همیشه بدنبال فضایی امن و بدون مشکل برای کسب سود از فعالیت های اقتصادی و ... خود است، گفت: به طور مثال اگر یک یا چند سرمایه گذار برای تاسیس کارخانه لاستیک سازی اقدام به سرمایه گذاری کنند، چنین سرمایه گذاری ابتدا بایستی توجیه داشته باشد نه این که کارخانه ای بنا و لوازمات آن تدارک و مهیا شود اما عوامل آن نتوانند برای تولید آن کالا مواد اولیه لازم را ازخارج تهیه کنند و یا در فروش و صدور محصولات تولیدی خود به دلیل عدم ارتباط با دنیا و اتصال به شبکه های بانکی دنیا در نقل و انتقال برای جابجایی پول با مشکل مواجه شوند و یا مجبور باشند که با قیمتی کمتر از قیمت تمام شده تولید، محصولات خود را عرضه کنند.
برنامه ریزی و تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی بایستی طوری باشد تا زمینه های سرمایه گذاری در کشور ایجاد شود چرا که جذب سرمایه ها در داخل و ممانعت از فرار آن علاوه بر تحول بخشی در اقتصاد، تاثیر زیادی را در رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی دارد
کوچ سرمایه های کلان از کشور اقتصاد را هلاک می کند
دبیرکل خانه اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: زمانی که رتبه فضای کسب و کار در کشور مناسب نیست همچنین شفافیتی در بخش مالیات و امنیت سرمایه گذاری وجود ندارد. مسلم است که سرمایه های کوچک و بزرگ چه خارجی و داخلی در کشور نمی ماند. البته کوچ سرمایه ها درچنین شرایطی متفاوت است چرا که سرمایه گذاران کوچکی که در حد ۱۰ تا ۳۰ میلیارد تومان سرمایه دارند معمولا برای دریافت اقامت یا ویزا به کشورهایی چون ترکیه، دبی و یا سایر کشورهای استقلال یافته شوری سابق می برند و با خرید مثلا مسکن سعی می کنند از این طریق کسب سود کنند. اما دسته دیگر از سرمایه گذاران سرمایه های کلان خود را به سمت کشورهایی چون کانادا، آلمان، استرالیا، بلغارستان، اسپانیا و ... گسیل می دهند و چون از بازگشت سرمایه و امنیت سرمایه گذاری در این کشورها مطمئن هستند بنابراین سرمایه های خود را به این کشورها می برند.
دانشمند با اشاره به اینکه هرچند خروج یک سنت سرمایه از کشور نیز به اقتصاد کشور ضربه می زند، گفت: برنامه ریزی و تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی بایستی طوری باشد تا زمینه های سرمایه گذاری در کشور ایجاد شود چرا که جذب سرمایه ها در داخل و ممانعت از فرار آن علاوه بر تحول بخشی در اقتصاد، تاثیر زیادی را در رشد اقتصادی، تولید ناخالص داخلی و کارآمدی به جای می گذارد. بنابراین باید بسترهای لازم برای سرمایه گذاران را فراهم کرد تا سرمایه ها فراری نشوند.
وضعیت سرمایه گذاری در ایران مناسب نیست آنطور که فعالان بازار سرمایه به دلیل ریزش شاخص ها از این بازار گریزانند و سایر بازارها نیز خیلی برای سرمایه گذاران جذابیتی ندارد در چنین شرایطی طبیعی است که اقدام به خروج سرمایه های خود از کشور می کنند
وضعیت سرمایه گذاری در ایران مناسب نیست
اظهارات دبیرکل خانه اقتصاد ایران راجع به چگونگی فرار سرمایه ها درحالی است که طبق گزارش های موجود نه فقط سرمایه گذاری خارجی آنچنانی در کشور ایجاد نمی شود بلکه سرمایه گذاران برای کسب سود و حفظ سرمایه های خود به اشکال مختلف اقدام به خروج سرمایه ها می کنند. آنطور که لطفعی بخشی، اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز طی گفتگویی با «بازار» گفت: وضعیت سرمایه گذاری در ایران مناسب نیست آنطور که فعالان بازار سرمایه به دلیل ریزش شاخص ها از این بازار گریزانند و سایر بازارها نیز خیلی برای سرمایه گذاران جذابیتی ندارد در چنین شرایطی طبیعی است که به دلیل ناامیدی از آینده و نبود امنیت همچنین سایر مسائل سرمایه گذاران چشم انداز مثبت و روشنی را برای سرمایه گذاری در داخل نمی بینند و اقدام به خروج سرمایه های خود از کشور می کنند.
وی در پاسخ به این سئوال که چگونه با وجود تحریم های بانکی و محدودیت نقل و انتقال پول سرمایه گذاران اقدام به خروج سرمایه های خود می کنند، افزود: مسیر و راهکارهای فراوانی برای تبادلات پولی و نقل و انتقال آن از طریق صرافی ها و یا مثلا رمزارزها انجام می شود. مهم این است که برنامه ریزی و تصمیم گیریها طوری باشد که سرمایه گذار احساس امنیت و کسب سود و حمایت کند تا فکر خروج سرمایه را در سر نپروراند.
بنا به این گزارش، ارقام متفاوت و بعضا بسیار بالایی در خصوص فرار مالیاتی ازسوی مراجع رسمی و غیررسمی منتشر و اعلام می شود. اما این که بانک مرکزی به جای راه کار ها و پیشنهادات جدی در جلوگیری از فرار سرمایه و تقویت پول ملی متمرکز شود همچنان اصرار بر انکار این واقعه است و به جای راه حل و پیشنهاد جلوگیری از فرار سرمایه به دنبال رد یک عدد در یک رسانه باشد همچنان مسیر تشکیل سرمایه ثابت، مسیری مناسب نخواهد بود به ویژه ان که بخش های بزرگ و جدی ای در اقتصاد مانند کسب و کارهایی که به نوعی با اینترنت و کاربر سرو کار دارند اکنون دیگر هیچ جذابیتی برای سرمایه گذاران ندارند.
نظر شما