همه چیز در مورد خرید اسید سیتریک

به گزارش بازار، این مقاله به هدف آگاهی در مورد اسید سیتریک، کاربردها، انواع، منابع طبیعی و خرید و فروش اسید سیتریک در ایران تهیه شده است.

برای اولین بار در سال ۱۷۸۴ توسط یک محقق سوئدی ترکیبی از آب لیمو به دست آمد که اسید سیتریک citric acid نام گرفت. مرکبات و آب آنها مانند لیمو، لیموترش سبز، پرتقال، نارنگی و گریپ فروت بهترین منایع طبیعی این ماده هستند. این ماده به دلیل ویژگی های عالی، به یک افزودنی مهم در صنایع مختلف تبدیل شده است.

اسید سیتریک چیست؟

citric acid یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C۶H۸O۷ است؛ که یک اسید آلی ضعیف محسوب می شود. مشتقات این ماده یعنی نمک ها، استرها و آنیون چند اتمی موجود در محلول را سیترات می نامند. این ماده به طور طبیعی در انواع میوه ها، سبزیجات و مرکبات وجود دارد. برای مثال لیمو و لیمو ترش دارای غلظت بالایی از این اسید هستند. این ترکیب برای اولین بار توسط یک شیمیدان که آب لیمو را متبلور کرد، جدا شد؛ تولید صنعتی این اسید برای اولین بار در سال ۱۸۹۰ در ایتالیا انجام گرفت. 

(فرمول ساختاری اسید سیتریک)

این ترکیب به دلیل ماهیت اسیدی و مزه ترش، به عنوان طعم دهنده و عامل نگهدارنده در نوشابه ها و آب نبات ها استفاده می شود. همچنین به منظور تثبیت یا حفظ داروها به عنوان یک ضد عفونی کننده کاربرد دارد.

خواص فیزیکی و شیمیایی سیتریک اسید

انواع

این ترکیب در دو نوع آبدار (مونوهیدارت) و خشک (بی آب) در دسترس است که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.

اسید سیتریک خشک

شکل بی آب این ماده، یکی از ترکیبات شیمیایی مهم صنعتی است، که از آب گرم متبلور می شود. این ماده با فرمول شیمیایی C۶H۸O۷ در صنایع دارویی به عنوان تثبیت کننده و نگهدارنده، عامل طعم دهنده در نوشیدنی ها و مواد غذایی و عامل ضد عفونی کننده در برابر باکتری ها، ویروس ها و سایر میکروارگانیسم ها مورد استفاده قرار می گیرد.  

اسید سیتریک آبدار

شکل آبدار این ترکیب یک اسید تری کربوکسیلیک است که از آب سرد متبلور می شود و در دمای ۷۸ درجه سانتی گراد به شکل بی آب تبدیل می شود. این ماده با فرمول C۶H۸O۷.H۲O به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی به عنوان یک ماده ی کمکی در آماده سازی داروها، پایداری مواد فعال و نگهدارنده کاربرد دارد.

تفاوت قیمت اسید سیتریک آبدار و خشک

نوع خشک دارای فرمول شیمیایی C۶H۸O۷ است، در حالی که نوع آبدار دارای یک مولکول آب است و فرمول شیمیایی آن به صورت C۶H۸O۷.H۲O است. این دو نوع از نظر روش تولید و قیمت با یکدیگر متفاوت هستند، به صورتی که معمولا قیمت نوع خشک بالاتر است.

منبع: خرید اسید سیتریک مبتکران شیمی

بازار فروش و خرید اسید سیتریک

بازار جهانی این ماده را اغلب بر اساس نوع محصول، کاربرد و منطقه جغرافیایی تقسیم می کنند. بر اساس نوع محصول به پودری، خشک، آبدار و مایع، بر اساس کاربرد به عنوان نگهدارنده، عامل تمیز کننده و غیره و بر اساس منطقه جغرافیایی به آمریکای شمالی، آسیا، اروپا، آمریکای لاتین و آفریقا تقسیم می کنند.

معمولا سالیانه بیش از دو میلیون تن اسید سیتریک تولید می شود که به عنوان اسیدی کننده، طعم دهنده و عامل کیلیت مورد استفاده قرار می گیرد. تولید جهانی این ماده در سال ۲۰۱۸ بیش از ۲۰۰۰۰۰۰ تن بوده که بیش از ۵۰% از حجم این ماده در چین تولید شده است. بازار جهانی این ترکیب در سال ۲۰۲۱ به ۲۹۰۹.۵۹ میلیون دلار رسید و پیش بینی می شود در یک دوره تا سال ۲۰۲۷ با رشد ۴.۶۳ درصدی به ۳۸۱۸.۲ میلیون دلار برسد. انتظار می رود پس از نتیجه جنگ روسیه و اوکراین و گذر از همه گیری ویروس کرونا، اقتصاد جهانی این ماده بهبود یافته و درآمد حاصل از فروش آن افزایش یابد.

در ایران شرکت های متعددی اقدام به فروش و خرید اسید سیتریک در گریدهای مختلف می کنند، مبتکران شیمی یکی از شرکت های برتر در زمینه خرید و فروش اسید سیتریک و سایر مواد شیمیایی است که قادر به تامین نیازهای صنایع مختلف است. 

روش تهیه:

روش تولید صنعتی این ماده از سال ۱۹۱۷ توسط یک کپک خاص سیاه رنگ انجام شد که این روش همچنان هم استفاده می شود. در این روش کپک ها از یک محیط حاوی گلوکز یا ساکارز تغذیه می کنند. این محیط ها می توانند شامل قند، ملاس، نشاسته ذرت هیدورلیز شده یا محلول های قندی ارزان قیمت باشند. در ادامه این اسید را با هیدروکسید کلیسم جدا می کنند تا نمک سیترات کلسیم به دست آید.

کاربردهای اسید سیتریک:

تقریبا بیش از ۵۰% از اسید سیتریک تولیدی برای تنظیم اسیدیته نوشیدنی، ۲۰% سایر کاربردهای غذایی، ۲۰% شوینده و ۱۰% برای صنایع دارویی، شیمیایی و لوازم آرایشی استفاده می شود.

در ادامه برخی از کاربردهای آن را بررسی می کنیم.

کاربرد سیتریک اسید در صنایع غذایی:

این اسید، یکی از اسیدهای خوراکی قوی و رایج ترین افزودنی غذایی در جهان است و معمولا به عنوان طعم دهنده، نگهدارنده و تقویت اسیدیته در غذاها، نوشیدنی ها، نوشابه ها و آبنبات ها استفاده می شود. نمک های سیترات این ماده نیز در بسیاری از مکمل های غذایی وجود دارد. برای مثال این ماده را می توان به بستنی ها به عنوان یک عامل امولسیون کننده، برای جلوگیری از جدا شدن چربی ها اضافه کرد. این ترکیب به صورت پودر خشک به دلیل شباهت ظاهری به نمک خوراکی، در بازارها به عنوان نمک ترش به فروش می رسد. در آشپزی آن را به عنوان جایگزینی برای سرکه یا آب لیمو استفاده می کنند و در رنگ آمیزی مواد غذایی برای متعادل سازی سطح Ph یک رنگ معمولی آن را به کار می برند. این ترکیب در نوشابه، آب میوه، نوشیدنی های پودری، آب نبات، غذاهای منجمد و برخی از محصولات لبنی استفاده می شود.

عامل پاک کننده و ضدعفونی کننده:

اسید سیتریک به عنوان یک ضدعفونی کننده عالی در برابر انواع ویروس ها، باکتری ها و میکروارگانیسم ها، به صورت صنعتی برای از بین بردن کف و لکه های آب سخت مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین یک جایگزین ایمن برای ضدعفونی کننده ها و محصولات تمیزکننده معمولی است. این ماده در آب سخت به پاک کننده ها اجازه کف کردن می دهد، بدون اینکه نیازی به نرم شدن آب باشد. ماده ای فعال در برخی از محلول های تمیز کننده حمام و آشپزخانه است و در شامپوها برای شستشو رنگ مو می توان آن را به کار برد. در صنعت نیز آن را برای حل کردن زنگ فولاد و غیر فعال کردن فولادهای زنگ نزن، استفاده می کنند.

داروها و مکمل های غذایی:

این ماده یک ترکیب اصلی صنعتی در داروها و مواد غذایی است که برای کمک به تثبیت،  حفظ مواد فعال به داروها، تقویت و پوشاندن طعم داروها به آنها اضافه می شود. برای مثال اسید سیتریک به همراه بی کربنات سدیم در طیف گسترده ای از فرمول های قرص های جوشان به صورت پودری و خوراکی، همچنین برای محصولات مراقبت شخصی مانند نمک های حمام نیز استفاده می شود.

لوازم آرایشی:

این ماده به عنوان ترکیبی اسیدی، در کرم ها، ژل ها و مایعات به کار می برند و یک ماده فعال در لایه برداری شیمیایی پوست است.

سایر کاربردها:

سیتریک اسید را به منظور کنترل ph در پاک کننده های خانگی و دارویی، یک جایگزین بی بو برای سرکه سفید برای رنگرزی پارچه با رنگ های اسیدی، جایگزینی برای اسید نیتریک در غیرفعال سازی فولاد ضد زنگ، بخشی از فرایند تولید فیلم عکاسی، تنظیم کننده اسید خون، بهبود طعم و شار لحیم کاری استفاده می کنند.

جمع بندی:

اسید سیتریک، یک اسید آلی ضعیف است که به طور کلی به دو نوع خشک و آبدار تقسیم می شود. این ماده به دلیل خواص فوق العاده ای که دارد در طیف گسترده ای از صنایع به عنوان طعم دهنده، نگهدارنده و عامل تمیز کننده مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله شرکتی مناسب برای خرید این اسید نیز معرفی شد.