بازار؛ گروه صنعت: حال صنعت دارویی کشور خوب نیست؛ هر چند مسئولان نسبت به بهبود وضعیت امید می دهند اما این روزها تامین دارو به جای تولید بیشتر در داخل از طریق اوج گرفتن واردات انجام می شود. حذف ارز ترجیحی حجم نیاز به نقدینگی را تا حدود شش برابر در شرکت های تولیدکننده ماده موثره و دارو افزایش داده و تولیدکنندگان چنین ذخیره مالی ای ندارند که بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
از طرفی اعتبارات بانکی که در گذشته به این صنعت داده می شد هم امسال پرداخت نشده و بر چالش نقدینگی افزوده است. این نیز درحالی است که قیمت گذاری در انتهای زنجیره تولید که محصول قرار است به دست مصرف کننده برسد نیز بعضا همراه با قیمت هایی کمتر از هزینه تولید از سوی سازمان غذا و دارو تعیین شده که منجر به زیان ده شدن تولید در بعضی از داروها شده است. از این رو عجیب نیست کمبودهای دارویی که از ۱۵۰ قلم به حدود ۵۰ قلم رسیده بود خیلی زود دوباره افزایش یابد. البته همین حالا هم کمبودهای دارویی به تامین آنتی بیوتیک ها و غیره رسیده که سال ها بود کشور تامین آن ها به واسطه تولید با کیفیت داخلی نیاز به واردات نداشت. در این راستا محمدرضا واعظ مهدوی، رئیس انجمن اقتصاد سلامت ایران در گفت و گو با بازار در مورد مشکلاتی که این روزها بر سر صنعت دارویی کشور سایه انداخته توضیح می دهد که در ادامه خواهید خواند.
* برخی از فعالان صنعت دارو نسبت به قیمت گذاری های سازمان غذا و دارو در ماده موثره و داروهای نهایی اظهار نارضایتی می کنند و معتقدند قیمت های جدید حتی کفاف هزینه تولید را هم نمی دهد و ادامه این وضعیت به کمبودهای دارویی دامن می زند، در این خصوص چه نظری دارید؟
اقتصاددانان یک اصطلاحی را اغلب در این موارد به کار می برند که تسخیر شدگی است؛ تسخیر شدگی عبارت از این است که جایگاه های سیاست گذاری و تصمیم گیری به تسخیر کسانی در می آید که منافع شان، منافع مردم نیست.
مافیای صنعت دارو بسیار قوی شده و در نظام تصمیم گیری نفوذ پیدا کرده است
در حوزه دارو شاهد این هستیم که مافیای صنعت دارو بسیار قوی شده و در نظام تصمیم گیری نفوذ پیدا کرده است و تصمیماتی در حال اتخاذ است که نتیجه آن کاملا همین مواردی است که در مورد عدم هماهنگی قیمت دستوری دولت و هزینه تولید و کاهش تولید خطوط داروسازی گفته می شود.
* کاهش تولید خطوط داروسازی پیش از اجرای طرح دارویار پیش بینی شده بود؟
بله، نتایجی که امروز شاهد آن هستیم در گذشته توسط انجمن اقتصاد سلامت کشور پیش بینی شده و بارها با ارسال نامه های متعدد به مسئولان ذی ربط اطلاع داده شده که عاقبت این سیاست ها جز اینکه کمبود دارو را تشدید کند و تولید را منهدم کند تاثیر دیگری ندارد.
این روزها تصمیماتی در صنعت دارویی کشور گرفته می شود که نتیجه آن از دست رفتن صنعت و افزایش واردات دارو است
بر این اساس بازار دارو در اختیار واردکنندگان قرار می گیرد و به دنبال آن هزینه های ارزی دارو افزایش می یابد؛ چون تامین دارو امری اجتناب ناپذیر است و جز اینکه بار مالی ارزی دولت را به شدت افزایش دهد هیچ اتفاق دیگری رخ نخواهد داد.
* چقدر از اتفاقاتی که در صنعت دارویی کشور رخ می دهد را در نتیجه اجرای طرح دارویار می دانید؟
با کمال تاسف در قالب طرحی به نام دارویار، ارز ترجیحی دارو حذف شد و حتی به بدترین نحوه حذف انجام شد؛ یعنی ارز تولید را حذف کردند و ارز واردات را باقی گذاشتند. این در حالی است که بارها گفته ایم که تولید ما که اکنون با انواعی از مشکلات همچون تحریم ها مواجه است و سایه هزینه هایی چون آب، برق و گاز بر سر آن سنگینی می کند نمی تواند مواد اولیه را با ارز ۳۰ هزار تومان تامین کند.
* با ادامه این وضعیت به نظرتان آینده صنعت دارویی کشور به کجا ختم می شود؟
صنعت دارو نمی تواند مواد اولیه مورد نیاز خود را با ارز ۳۰ هزار تومانی تامین کند و در عمل دچار بحران می شود. بنابراین مواد اولیه به موقع نمی رسد و کمبود دارو در جامعه ایجاد می شود.
صنعت دارو توان ادامه با ارز ۳۰ هزار تومانی را ندارد دولت ناگریز است که نسبت به واردات دارو دستور دهد
از این رو دولت نیز برای جلوگیری از کمبود دارویی ناگزیر می شود که چندین برابر ارز اختصاص دهد تا نیاز بازار دارویی کشور را از طریق واردات تامین کند. بنابراین تولید منهدم می شود و واردکنندگان خوشحال، خرم و پردرآمد می شوند. وقوع این اتفاقات آینده صنعت دارویی کشور و عوارض این سیاست ها و تصمیمات مسئولان است.
* اشاره کردید که با ادامه این وضعیت نیاز ارزی صنعت دارو افزایش می یابد، بفرمایید به نظرتان نیاز ارزی این صنعت چقدر افزایش می یابد؟ پیش بینی ای از نیاز ارزی برای واردات دارو دارید؟
ارزش افزوده ارزی مقدار دارویی که در کشور تولید می شود به بیش از ۱۰ میلیارد دلار می رسد و اگر این سیاست ها ادامه یابد ممکن است که میزان مصارف ارز دارو به ۱۰ میلیارد دلار و بیشتر افزایش یابد که با توجه به چالش های ارزی امروز اقتصاد کشور بحران های بزرگی را ایجاد می کند.
* چاره چیست؟ چه توصیه ای به متولیان این حوزه دارید که عمدا یا سهوا چنین مسیری را در پیش گرفته اند؟
تنها چاره نظام دارویی این است که نهاده ها با قیمت ارزان در اختیار صنعت قرار بگیرد و دولت سعی کند این صنعت را حمایت کند. همچنین باید قیمت گذاری به نحوی باشد که برای تولیدکننده به صرفه باشد؛ چرا که ادامه فعالیت این صنعت با این شرایط خیلی دشوار است و امیدواریم زودتر مسئولان به خودشان بیایند و نسبت به رفع مشکلات اقدام کنند و این شرایط تغییر یابد.
نظر شما