بازار؛ گروه آب و انرژی: نگرانی ها درباره آینده بازار انرژی ادامه دارد. برخی کارشناسان مدعی اند که در صورت کاهش عرضه و افزایش تقاضا ممکن است بهای نفت به بالای ۱۰۰ دلار هم صعود کند. اما برخی دیگر می گویند که این تصمیم در طولانی مدت تاثیر زیادی روی قیمت ها نداشته و روند روبه رشد قیمت ها موقتی خواهد بود. رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران که معتقد است با اجرایی شدن کاهش ۲ میلیون بشکه ای تولیدات نفتی اوپک پلاس، قیمت ها در بازار بین ۸۰ تا ۱۰۰ دلار در نوسان خواهد بود، گفت: میزان کل تقاضای نفت خام در جهان ۱۰۰ میلیون بشکه در روز است که اوپک و اوپک پلاس ۳۰ میلیون بشکه آن را تامین می‌کنند و این یعنی آنکه، قیمت نفت تحت تاثیر این تصمیم، جهش چشمگیری را تجربه نخواهد کرد.
او با بیان اینکه نفت تنها یک کالای اقتصادی نیست و برخی از کشورها با تکیه بر آن اهداف سیاسی خود را دنبال می کنند، ادامه داد: در حال حاضر میزان تولید عربستان ۱۱ میلیون، عراق ۴.۵ میلیون، امارات ۳.۲ میلیون، کویت ۲.۸ و ایران ۲.۵ میلیون بشکه برآورد می‌شود.
این کارشناس انرژی در بخش دیگری از سخنان خود اهمیت دیپلماسی انرژی را مورد توجه قرار داد و گفت: روسیه با گشودن یک باب مذاکره جدید توانست کشورهای اوپکی و غیراوپکی را قانع کند که عرضه نفت خام را کاهش دهند و پیشنهاد کاهش تولید ۲ میلیون بشکه‌ای نفت در روز را مطرح کرد.
چین برنده تحریم روس ها
رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی که به نوعی چینی ها را برنده جنگ روسیه و اوکراین می داند، اظهار داشت: آمارها نشان می دهد چین از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون، حدود ۳۰ درصد گاز بیشتری از روسیه وارد کرده که با تخفیف قابل توجه بوده است. با این حال، فروش گاز از سوی چین به اروپا، به حد کافی نبوده تا به این قاره برای اجتناب از کمبود احتمالی در زمستان، کمک کند و اروپا وابستگی بیشتری به واردات از آمریکا پیدا کرده است.
به گفته او، آمارها نشان می‌دهد چین و هند همچنان خریداران بزرگ نفت روسیه هستند و در سپتامبر ۶۰ درصد از صادرات روسیه را دریافت کردند که بالاتر از ۵۴ درصد در اوت بود. صادرات روسیه به چین ماه میلادی گذشته به میزان ۷۶ هزار بشکه در روز کاهش یافت اما واردات هند به میزان ۶۰ هزار بشکه در روز رشد کرد و مجموعا به ۱.۷۷ میلیون بشکه در روز رسید.
۱.۸ میلیون بشکه توان صادراتی ایران در صورت لغو تحریم ها
این کارشناس انرژی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه تولید نفت ایران پس از برجام به مرز چهار میلیون بشکه در روز افزایش یافت اما پس از بازگشت مجدد تحریم ها دوباره کاهش یافت، گفت: هم اکنون میزان تولید نفت ایران، کمی بیش از دو و نیم میلیون بشکه در روز است که حدود دو میلیون بشکه از آن صرف مصرف داخلی می‌شود.
با رفع تحریم، پیشبینی می شود در خوشبینانه ترین حالت، ایران توان تولید ۳.۹ میلیون بشکه در روز (یعنی همان میزان تولید پسابرجام) را داشته باشد که به معنای صادرات بیش از ۱.۸ میلیون بشکه در روز است
او همچنین در پاسخ به این سوال که در صورت رفع تحریم های ایران، آیا اوپک پلاس بازهم سقف تولیدات خود را کاهش خواهد داد، گفت: با رفع تحریم، پیشبینی می شود در خوشبینانه ترین حالت، ایران توان تولید ۳.۹ میلیون بشکه در روز (یعنی همان میزان تولید پسابرجام) را داشته باشد که به معنای صادرات بیش از ۱.۸ میلیون بشکه در روز است.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر اینکه ایران باید از فرصت پیش آمده نهایت استفاده را ببرد و سعی کند تا صادرات خود را به بازار سنتی و جدید خود افزایش دهد، افزود: به دلیل گرانی گاز، تقاضای نفت در بازار کشورهای اروپایی کمی بیشتر شده است. به عبارت دیگر می توان ادعا کرد که نیاز جدیدی برای نفت در اروپا ایجاد شده که ایران می‌تواند بخشی از آن را تامین کند.
گفتنی است، میزان تولید نفت روسیه بیش از ده میلیون بشکه در روز بود که در زمان تحریم این کشور اندکی کاهش یافته است اما همچنان این کشور همراه با آمریکا و عربستان، بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان هستند. بنابراین، در نگاه کلی، توان تولید و صادرات نفت ایران بسیار کمتر از روسیه است. تنها یک شانس برای نقش آفرینی ایران در بازار نفت وجود دارد و آن هم تغییر جهت حرکت نفت روسیه از اروپا به سمت شرق است. البته بسیاری بر این باورند که لغو تحریم، نمی‌توان از توان ایران برای تامین امنیت انرژی جهان و جایگزینی با نفت و گاز روسیه، سخنی به میان آورد.
آیا ایران توانایی صادرات گاز به اروپا را دارد؟
پدیدار همچنین با بیان اینکه بسیاری از تحلیل گران زمستان سختی را برای اروپا پیش بینی می کنند، افزود: واقعیت این است که در دوران جنگ سرد و طی چند دهه گذشته، روسیه تامین کننده مطمئن گاز به اروپا بوده، اما معادلات روز دنیا تغییر کرده و اروپا نگرانی جدی بابت تامین گاز پایدار دارد. در این شرایط ایران می‌تواند نقش منجی برای اروپا ایفا کند.
به گفته او ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، چندین دهه روابط انرژی قابل اتکا با اروپا داشته است اما آغاز جنگ در اوکراین و مواضع اتحادیه اروپا در قبال روسیه، ورق را برگردانده است. افزایش سرسام آور هزینه‌های انرژی تلاش‌های بانک مرکزی اروپا برای کنترل افزایش قیمت‌ها از طریق افزایش نرخ بهره را به مخاطره انداخته است. نگرانی دولتمردان و شهروندان اروپایی نسبت به استمرار روند رشد اقتصادی بالا گرفته، افزایش هزینه‌های زندگی روزمره، اروپاییان را در مضیقه قرار داده و صورتحساب‌های بالای گاز می‌تواند به اعتماد مصرف‌کنندگان لطمه وارد کند.
بزرگی بیش از حد بخش دولتی و نیمه‌دولتی از مسائلی است که سرمایه‌گذاران را با بروکراسی ادارای مواجه می‌کند و تمایل به سرمایه‌گذاری را در آنها کاهش می‌دهد. این واقعیتی انکارناپذیر است که بخش دولتی بر اقتصاد ایران تسلط دارد
این کارشناس انرژی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ایران می تواند جایگزین روسیه در بازار گاز اروپا شود، گفت: در شرایط موجود، گاز ایران نمی‌تواند به عنوان جایگزین گاز روسیه مطرح شود اما چنانچه در درازمدت صرفه جویی صورت گرفته و توسعه مخازن نیز انجام شود، ایران می‌تواند از فرصت‌ها استفاده کرده و از مزایای توسعه صادرات انرژی بهره ببرد.
پدیدار همچنین با اشاره به سهم زیاد بخش دولتی از اقتصاد ایران، گفت: بزرگی بیش از حد بخش دولتی و نیمه‌دولتی از مسائلی است که سرمایه‌گذاران را با بروکراسی ادارای مواجه می‌کند و تمایل به سرمایه‌گذاری را در آنها کاهش می‌دهد. این واقعیتی انکارناپذیر است که بخش دولتی بر اقتصاد ایران تسلط دارد.
نظر شما