بازار؛ گروه صنعت: طرح دارویار که قرار بود جایگزین ارز دولتی دارو شود و لازمه آن حمایت مالی سازمان برنامه و بودجه بود حالا روند اجرایی آن با دست انداز برخی از سازمان های بیمه کند شده؛ به طوری که به رغم عمل کردن سازمان برنامه و بودجه به تعهدات خود و قرار دادن نقدینگی مورد نیاز در اختیار بیمه ها، تاکنون فقط بیمه سلامت نقدینگی دریافت شده را در اختیار داروخانه ها قرار داده است.
بنابراین مابقی بیمه ها از جمله تامین اجتماعی و نیروهای مسلح به تعهدات خود به درستی عمل نکرده اند و داروخانه ها را چالش های مالی مواجه کرده اند. معضلی که در کنار کمبودهای دارویی ایجاد شده از سوی صنعت، ممکن است دسترسی سریع به دارو را با مشکلات بیشتری مواجه کند. در این راستا حسن کربکندی، موسس و مسئول فنی یک داروخانه و عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی اصفهان در خصوص مشکلات بازار دارویی کشور در گفت و گو با بازار توضیح می دهد.
* چالش داروخانه داران با سازمان تامین اجتماعی در پرداخت مطالباتی که قرار بود برای اجرای طرح دارویار پرداخت شود به کجا رسید؟ آیا روند پرداختی ها به درستی انجام می شود؟
خیر، همچنان مشکلات این حوزه وجود دارد و هنوز بیمه های تامین اجتماعی و ارتش برای طرح دارویار به داروخانه ها پرداختی نداشته اند. این در حالی است که طرح دارویار از تیرماه جاری شروع شده و سه بیمه سلامت، بیمه تامین اجتماعی و نیروهای مسلح از دولت برای تحقق این طرح بودجه گرفته اند اما فقط بیمه سلامت است که پرداخت های به روز انجام داده است.
* یعنی برخلاف ادعایی که از سوی برخی از مقامات سازمان تامین اجتماعی در رسانه ها منتشر شده هنوز دریافتی ای از این سازمان نداشته اید؟
خیر، دو بیمه دیگر از جمله بیمه تامین اجتماعی و نیروهای مسلح از شروع طرح دارویار پرداختی ای نداشته اند. این نیز در حالی است که هر سه بیمه بودجه ای که دریافت کرده اند نشان دار بوده است.
در جلسه ای که از مقامات سازمان تامین اجتماعی با رئیس جمهور داشته اند اطلاعات نادرستی در خصوص به روز بودن پرداختی ها به رئیس دولت سیزدهم ارائه شده است
نکته قابل توجه هم این است که به تازگی در جلسه ای که از مقامات سازمان تامین اجتماعی با رئیس جمهور داشته اند اطلاعات نادرستی در خصوص به روز بودن پرداختی ها به رئیس دولت سیزدهم ارائه شده است. حتی در این جلسه ادعا شده که اطلاعاتی که انجمن داروسازان قبل تر طی نامه ای به رئیس جمهور رسانده شده هم حقیقت ندارد. این در حالی است که هیچ کدام از داروسازان کشور پرداختی از سوی تامین اجتماعی دریافت نکرده اند.
از طرفی کمبودهای دارویی در برخی از اقلام حیاتی همچون اسپری ﺳﺎﻟﺒﻮﺗﺎﻣﻮل مورد استفاده در حمله آسم بسیار نگران کننده شده است. این کمبودها هم در شرایطی شکل گرفته اند که به نظر می رسد چندان با تحریم ها هم مرتبط نباشند و موضوع نبود صرفه اقتصادی در تولید این داروها پررنگ تر است.
* با این تفاسیر مقصر کمبودهای دارویی را اقتصاد دستوری دارو می دانید که قیمت ها دستوری تعیین می شود؟
بله؛ چرا که در داروی ناباروری «هاش سی جی» شاهد کمبودهایی بودیم که به محض اینکه این دارو گران شد بازار از این دارو اشباع شد. این موضوع در حال حاضر در داروی دیگر ناباروری به نام «هاش ام جی» تکرار شده و چون هنوز افزایش قیمت نداشته شاهد کمبود آن در بازار هستیم.
کمبودها واقعی نیست و تولید برخی از اقلام دارویی برای شرکت ها خارج از صرفه اقتصادی است. از این رو می توان گفت محدودیت هایی که دولت در قیمت گذاری ایجاد کرده باعث کمبود برخی از داروها شده است
بنابراین به نظر می رسد که کمبودها واقعی نیست و تولید برخی از اقلام دارویی برای شرکت ها خارج از صرفه اقتصادی است. از این رو می توان گفت محدودیت هایی که دولت در قیمت گذاری ایجاد کرده باعث کمبود برخی از داروها شده است. از این رو عجیب نیست که کارخانه های داروسازی هم نخواهند ضرر بدهند و برخی از داروها را از سبد تولید حذف کنند.
* الان در چه گروه داروهایی بیشتر دچار کمبود هستیم؟
اسپری های تنفسی که داروهای مورد نیاز بیماران تنفسی هستند بسیار کمیاب شده است. حتی داروهای ساده تری همچون قطره بینی کلرور سدیم و پمادهای چشمی که در فصل پاییز و زمستان مورد مصرف قرار می گیرد هم در داروخانه ها نیست. در کنار این داروها، اکنون بیمارستان ها هم در خصوص تامین داروهای بیهوشی و کمک بیهوشی با چالش مواجه هستند.
* برای رفع مشکلات پیش آمده و در دسترس قرار گرفتن داروها چه پیشنهادی به متولیان مربوطه دارید؟
نیاز است افراد جوانی که در راس امور دارویی کشور هستند نیست به این موضوعات توجه کنند و مشکلات را مرتفع کنند. البته نبود یک سیاست و دیدگاه واحد بین وزیر و معاون سازمان غذا و دارو نیز نگران کننده است؛ به طوری که دیده شده وزیر در چند جا اسم یکی از پلت فرم های دارویی را برای عرضه رسمی دارو می آورد ولی معاون سازمان غذا و دارو هم در گذشته و هم در زمان حال تاکید دارد که عرضه دارو از طریق پلت فرم های مجازی غیر قانونی است.
در این بین پلت فرم ها ارائه دارو را ادامه می دهند و هیچ برخورد قانونی و واقعی با این آن ها مگر یک بار که یکی از آن ها فقط به مبلغ ۵ میلیون تومان جریمه شد و بیشتر جنبه شوخی بزرگ داشت، صورت نگرفته است.
* فکر می کنید ادامه تاخیر سازمان تامین اجتماعی در موفقیت طرح دارویار و به طور کلی تامین داروی مورد نیاز مردم چه تاثیری داشته باشد؟
ادامه این تاخیرها نتایج بسیار وحشتناکی برای صنعت درمان کشور به همراه دارد؛ برای مثال قیمت داروی «هاش سی جی» که به آن اشاره کردم چهار برابر شده است. همان موقع هم داروخانه هایی که می خواستند این دارو را تامین کنند باید سرمایه بسیار زیادی را در اختیار داشتند.
بنابراین الان با گران شدن این دارو و داروهای مشابه آن، سرمایه در گردش داروخانه ها باید بسیار بالا برود. این در حالی است که از یک طرف تعداد داروهایی که تحت پوشش بیمه قرار می گیرد روز به روز زیاد می شود و به تازگی ۵۰ مورد به دیگر هم به این تعهدات اضافه شده است.
این نگرانی وجود دارد که داروخانه ها به تدریج نتوانند سرمایه در گردش مورد نیاز را تامین کنند؛ چرا که بانک ها به مشکل خورده اند و در پرداخت تسهیلات مثل سابق عمل نمی کنند
از این رو این نگرانی وجود دارد که داروخانه ها به تدریج نتوانند سرمایه در گردش مورد نیاز را تامین کنند؛ چرا که بانک ها به مشکل خورده اند و هفت بانکی که اعلام شد بدهی داشتند در پرداخت تسهیلات مثل سابق عمل نمی کنند و خیلی تسهیلات به سختی پرداخت می شود. بنابراین حداکثر نقدینگی ای که داروسازان در یک سال می توانند جذب کنند ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون است اما میزان سرمایه در گردشی که باید ایجاد کنند خیلی بیشتر از این ها است.
با این تفاسیر ادامه تاخیر بیمه ها در پرداخت مطالبات داروخانه ها می تواند داروخانه ها را به نقطه ای برساند که داروخانه ها دچار توقف شوند. بنابراین غیر از اینکه داروخانه ها نمی توانند به فعالیت ادامه دهند و شمار زیادی از آن ها در خطر ورشکستگی قرار می گیرند، تامین داروی مردم نیز در طرح دارویار هم با مشکل مواجه می شود. یعنی داروخانه های همه جا نمی توانند همه داروها را بیاورند و تعداد زیادی از داروخانه ها قادر به ارائه خدمت در نزدیک محل به بیمار که ادعا می شد طرح دارویاری قرار است این کار را انجام دهد امکان پذیر نیست.
نظر شما