بازار-مونا مشهدی رجبی: در پی انتشار خبر شهادت سردار سلیمانی بازارهای مهم مالی امریکا دچار شوک شدند. شوکی که برخی آن را موقتی قلمداد کردند و برخی از این تغییر به عنوان نقطه آغاز تحولات بزرگ در عرصه اقتصاد دنیا سخن گفتند. افت ارزش سهام در بازار وال استریت به دنبال نگرانی در مورد وقوع تنشی در خاورمیانه ایجاد شد که تنها اقتصاد امریکا را تحت تاثیر قرار داد. ولی اصلی ترین تاثیر این اتفاق روی بازار نفت بود. بر طبق گزارشهای منتشر شده در سی ان ان به دنبال انتشار خبر ترور سردار سلیمانی به دستور دولت امریکا و توسط پهبادهای این کشور در خاک عراق ،قیمت نفت در بازار جهانی افزایش یافت. دلیل این افزایش قیمت، تنشی است که در پی این تصمیم نابخردانه دولت ترامپ در خاورمیانه ایجاد خواهد شد و مهمتراز این، نگرانی آمریکا در مورد پاسخی است که ایران به این حمله می دهد. مقامات ایران اعلام کردند پاسخ را در زمان و مکان مناسب خواهند داد و همین مساله باعث شد تا دامنه نگرانی های امریکا بیشتر شود.
دستور دولت امریکا به تمام اتباعش برای خروج از عراق و اعلام پیام هشدار به تمامی سفارت خانه ها در کشورهای منطقه و حتی آماده باش بودن اسراییل و ارسال هشدار امنیتی به تمامی سفارت خانه های این کشور نشان می دهد که آمریکا نگران این پاسخ است و بازارها هم این نگرانی را درک می کنند.
بازار نفت، مهمترین بازار اثر پذیر از این بحران
سی ان ان گمانه زنی های مختلفی را در مورد آینده بازارها بعد از این حمله ارایه داده است که یکی از مهمترین گمانه زنی ها در مورد بازار نفت است. این رسانه آمریکایی در گزارش تصویری اخیر خود در مورد نگرانی دنیا از اختلال در انتقال نفت از تنگه هرمز سخن گفت. طبق این گزارش ایران طی سالهای گذشته بارها تهدید کرد در صورت تشدید فشار یا حمله نظامی به خاک کشورش، تنگه هرمز را میبندد. همین تهدید باعث شد تا قیمت نفت افزایش بیسابقه ای پیدا کند. چارلز رایلی تحلیلگر بازار نفت به سی ان ان گفت:امریکا اعلام کرد بر شمار نیروهای نظامی خود در خلیج فارس میافزاید و همین مساله خود تنش را زیاد تر میکند. اگر ایران تصمیم به درگیر شدن با نیروهای امریکایی در خلیج فارس بگیرد، خود به خود مسیر انتقال بالغ بر 22.5 میلیون بشکه نفت در روز مسدود میشود که می تواند قیمت نفت را تا مرز 150 دلار افزایش دهد.
تنگه هرمز که یک مسیر بسیار کم عرض آبی در فاصله دریای عمان و خلیج فارس است از شمال به ایران و از جنوب به عمان منتهی می شود و کم عرص ترین تنگه آبی در دنیا است. عرض کم تنگه هرمز باعث میشود تا تردد کشتیها از این مسیر به کندی انجام شود و از طرف دیگر اختلال کوچکی در این منطقه راه عبور کشتی ها را سد کند.
اما همین مسیر باریک آبی ،محلی است که 24 درصد از نفت دنیا از آن عبور میکند و به همین دلیل در سطح جهان اهمیت بسیار زیادی دارد. اداراه اطلاعات انرژی امریکا تنگه هرمز را به عنوان مهمترین مسیر انتقال نفت در دنیا معرفی کرده زیرا در اطراف آن بزرگترین کشورهای نفت خیز دنیا قرار گرفتهاند و سهم زیادی از نفت مصرفی دنیا هم از همین مسیر عبور میکند.طبق این گزارش هر تنش کوچک در این منطقه و حتی کشورهای اطراف آن میتواند بازار نفت دنیا را دچار اختلال کند .
خبرنگار سی ان ان در این گزارش اعلام کرد: ایران در طی یک دهه اخیر بارها تهدید به بستن این تنگه کرده است.در سال 2008 میلادی مقامات ایران اعلام کردند درصورتی که به کشور حمله نظامی شود حرکت کشتی ها در این تنگه را کنترل خواهند کرد و در سال 2011 هم تهدید دیگری مبنی بر بستن تنگه هرمز از طرف ایران مطرح شد که به دنبال اجرا شدن تحریم نفتی علیه این کشور بود و هر بار هم تهدید ایران باعث افزایش قیمت نفت شد.
امروز هم این نگرانی وجود دارد که ایران در پاسخ به حمله پهبادهای امریکا به فرودگاه بغداد با هدف کشتن( شهادت) سردار سلیمانی ، اقدام به بستن این تنگه مهم بکند و مسیر انتقال نفت دنیا را مسدود کند. حضور نیروهای امریکایی در خلیج فارس هم نشان می دهد که امریکایی ها نگران این مساله هستند و تلاش میکنند تا برای این سناریو آماده باشند.اما این تنها یکی از ابزارهای در دست ایران برای پاسخگویی به کشتن سردار سلیمانی است .
در پایان باید گفت طبق گزارش سی ان ان قیمت نفت در بازار افزایش خواهد یافت زیرا نگرانی در مورد چگونگی پاسخ ایران به این ترور و تبعات آن در منطقه، خود بستر ساز افزایش بی ثباتی در نفت خیز ترین منطقه دنیا میشود و موج دوم افزایش قیمت را به همراه میآورد.
نظر شما