بازار؛ گروه استانها: سیاست دولت باید بر اساس توجه به سرمایهگذاری در بخشهای زیربنایی و تمرکززدایی و بهرهگیری از توانهای محلی و منطقهای و سیاستهای تشویقی، حمایتی و توانمندسازی اجتماع محلی بنانهاده شود تا از این طریق توسعه صنعت گردشگری بتواند موجب توزیع عادلانه ثروت نیز بشود.
باید اذعان کرد تنها با همین شیوه و سیاست میتوان باوجود جاذبههای متعدد تاریخی و سیاحتی در جایجای استان، کمکم توسعه متوازن گردشگری در سراسر نقاط استان شکل خواهد گرفت و این امر میتواند اقتصاد مناطق مختلف استان را دگرگون کند و موجب رشد اقتصادی شهرهای کوچک را فراهم کند
گرچه به دلیل توجه ویژه گردشگری روستایی به توسعه اقامتگاههای بومگردی با احیای خانهها و عبارتهای قدیمی، گردشگری کشاورزی و طبیعتگردی شاهد اقدامات خوبی برای حرکت بهسوی توسعه متوازن گردشگری در برخی نقاط استان خراسان رضوی بودهایم اما این اقدامات کافی نبوده و وارد شدن صنعت گردشگری بهعنوان بخش اقتصادی تأثیرگذار بر زندگی مردم سایر شهرستانها و روستاهای استان، نیازمند اقدامات و برنامهریزیهای جامع و بلندمدت مبتنی بر توسعه پایدار است.
بهمنظور بررسی موفقیت دولتمردان در اجرای این سیاستگذاری و توانمندسازی جوامع محلی با احداث اقامتگاههای بومی و همچنین پاسخ به این سؤال که این اقامتگاههای با چه مشکلاتی دستوپنجه نرم میکنند با دکتر صادق کاظمیان دبیر جامعه حرفهای اقامتگاههای بومگردی ایران به گفتوگو نشستیم.
* اقامتگاههای بوم گردی تا چه میزان دررسیدن به اهداف از پیش تعریفشده برای آنها موفق بودند؟
اقامتگاههای بوم گردی که از بیش از۱۵ سال پیش در نقاط مختلف ایران توسط افرادی که به حفظ و احیاء فرهنگ ،اصالتها ، هنر و خوراک بومی اهمیت میدادند در سطح ایران بهتدریج گسترش پیدا کرد و نتایج بسیار خوبی را نیز به همراه داشت و توانست بر روی شاخصهای رفاهی مردم محلی در کنار حفظ آن اصالتها تأثیر بگذارد.
اما دریک مقطعی در چندین سال گذشته به علت نگاه کمی نگر به افزایش تعداد اقامتگاههای بوم گردی باعث شد ،مقداری توسعه کمی از کیفیت دور شود و به مقدار کافی وجود نداشته باشد و افرادی وارد این حوزه شوند که نگاه اقتصادی به اقامتگاههای بوم گردی داشته باشند .
ماجرای کرونا را بهنوعی میتوانیم، بهانهای بدانیم که افرادی ماندگار شوند و باقی بمانند و یا تازه از نوظهور کنند که علاقهمند به این حوزه باشند. زیرا فلسفه اصلی اقامتگاههای بومی توسعه پایدار بود، گاه به بحثهای محیط زیستی و بحثهای فرهنگی در کنار نگاه اقتصادی بود و اینها اولویت پیدا کردند و باعث شد ،بهتدریج از افرادی که فقط نگاه اقتصادی دارند، کم شود.درحالیکه حاضر اقامتگاههای بوم گردی پس از چند سال بعد از کرونا از عید امسال بهتر رشد و گردشگران بیشتری وارد شدند و با توجه به اینکه اقامتگاههای بوم گردی شناختهشدهاند ،شناختهتر شدهاند. تا جایی که در اقصی نقاط ایران و در سایتهای مختلف و مناطق طبیعی مختلف و درجاهایی که امکانات اقامتی مانند هتل وجود ندارد، بنابراین به نظر میرسد از استقبال خوبی برخوردار شدهاند.
* گرانیهای اخیر چه تأثیراتی بر روی عملکرد و اقتصاد اقامتگاههای بومگردی داشته است؟
بهطورقطع این گرانیها تأثیر زیادی بر روی مخاطبان اقامتگاههای بومگردی داشته است و با توجه به شواهد دیگر مانند، مصاحبههایی از فعالان در حوزه پذیرایی و خدمات اقامتی ،شاهد تأثیرات منفی گرانیها در دیگر حوزهها بودهایم و دلیل آن این است که با افزایش دو برابری و گاهی بیشتر ،هزینهها و قیمتها در همه زمینهها مواجه بودهایم. البته افزایش قیمت اقامتگاهها به این اندازه نبوده است و درصد کمتری افزایش قیمت داشته است.
ابهطورکلی میتوان گفت ،افزایش قیمتهایی صورت گرفته است که به نظر میرسد، مسائل رفاهی و تفریحی در سبد خانوادهها کمرنگتر شده است و خانوادهها به میزان کمتری میتوانند از این تفریحات استفاده کنند که این موضوع تأثیر منفی بر اقامتگاههای سراسر کشور و استان خراسان رضوی داشته است که بهطورقطع نیاز به حمایتهایی از طرف سازمانها و ارگان های مربوطه دیده میشود.
به اعتقاد من لازم است که برای تأمین مواد اولیه و سایر نیازها حمایتهایی صورت گیرد.
* چه مشکلاتی بر سر راه توسعه و بهرهبرداری این اقامتگاهها وجود دارد؟
به نظر میرسد مشکلات گذشته همچنان وجود دارد .عدم آشنایی کامل متقاضیان بومگردی با فلسفه اقامتگاه های بومگردی با شرایط ویژه و منحصر به فردی که این اقامتگاه ها دارند و آن ها را از سایر تاسیسات گردشگری و پذیرایی متفاوت می کند.
چقدر آموزش و توانمندسازی افراد فعال در این حوزه اهمیت دارد و چه اقداماتی برای این موضوع انجامشده است؟
متاسفانه بسیاری از این جوامع آموزش دقیق ندیده اند.در این راستا اعتقاد داریم که هم جوامع محلی و هم فعالان حوزه گردشگری و دولتی نیاز به آموزش دارند.
به اعتقاد من مهم ترین موضوع و مشکل اصلی موضوع آموزش تمامی ذی نفعان فعال حوزه اقامتگاه های بومگردی می باشد که باید بدانند تاثیرات مثبت این اقامتگاه های بومگردی چیست و در صورت عدم توجه به نیاز سنجی و ظرفیت سنجی های مناسب چه تاثیرات منفی برجا خواهد گذاشت.
* اقامتگاه های بومگردی خراسان رضوی چه ضعف ها و چه نقاط قوتی دارد؟
برای این سوال جا دارد در یک گفت و گو اختصاصی به آن بپردازیم. چراکه خوشبختانه اقامتگاه های استان خراسان رضوی از متوسط اقامتگاه های سراسر کشور باوضعیت بهتری مواجه است و به صورت مناسبی درحال فعالیت است اما به هر حال با توجه به عدم آموزش های مناسب و شرایط اقتصادی در دو سال اخیر به علت بیماری کرونا و شرایط اقتصادی موجود به نظر می رسد که در ارتقا فعالیت های بومگردی تاثیر گذاشته است.امیدواریم با بهبود شرایط این وضعیت نیز رو به بهبودی پیش رود.
* بسیاری از متصدیان اقامتگاه های بومگردی در خراسان از نبود مشتری گلایه دارند و معتقدند که اقامتگاه های بومگردی آنطور که فکر می کردند مورد استقبال مردم واقع نمی شود؟
اولین عامل بحث افزایش قیمت هاست و کاهش یا کمرنگ شدن مسائل رفاهی و تفریحی از سبد خانوار را نیزبه عنوان عامل دوم می توان نام برد و همچنین عامل سومی هم وجود دارد که بسیاری از مسیر های جذاب گردشگری استان خراسان رضوی به توریست های خارجی و گردشگران داخلی دقیق معرفی نشده است و بخش عمده گردشگران صرفا هم استانی های خودمان می باشند که از اقامتگاه های بومگردی استفاده می کنند و این موضوع در واقع بحث پایداری نمی باشد و به نظر می رسد، نیازمند این است که توسط مدیران اقامتگاهی ،اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان ،وزارت خانه، آژانس ها و دفاتر خدمات مسافرتی و راهنمایان گردشگری و ...برروی این موضوع کار شود تا در آینده به صورت فراگیر تر از مهمانان و گردشگران پذیرایی کنیم.
نظر شما