علی جواهری؛ خبرگزاری بازار - اقتصاد بیماری که ویروس کرونا حالش را وخیم تر کرده است امان بنگاهها و صنف های مختلف را بریده و نفس هایشان را به شماره انداخته و یک بحران تمام عیار برای بازارها رقم زده است؛ بازارهایی که سالشان را با کلی اتفاق ناگوار شروع کرده و فروش شب عید را از دست داده اند و بازگشایی کسبشان با ۸۶درصد چکهای برگشتی و ۷۰درصد کالاهای برگشتی مواجهه شده. اوضاع اقتصادی برای صنفی که تأمین کننده چند صنف دیگر است و چندین هزار بنگاه خرد عرضه به آن مرتبط میشود در شرایط قرمز و ورشکستگی قرار گرفته است. اینکه صنف بزازان در چه شرایطی به سر میبرد، با وجود شرایط فعلی چقدر می تواند دوام بیاورد و چه زمانی میتواند روزهای خوش را تجربه کند را در گفت و گو با تولیدکنندگان و کسبه این صنف بررسی کردهایم.
روزگاری که با ۱۰درصد فروش سپری شد
ناصرخسرو و تمام پس‌کوچه‌ها و حتی راسته‌های بازار جان دوباره گرفته‌اند و کسبه درحال دادوستد هستند. اما در دالان های بزازان از این هیاهو هیچ خبری نیست و سکوت در آن حکمفرماست. «رضا کاویانی» یکی از بازاریها میگوید: «اوضاع ما خیلی خراب است. بعد از چند ماه تعطیلی حجره هایمان را باز کرده ایم. شرایط قبل از کرونا زیاد جالب نبود. روزگاری که تنها با ۱۰درصد فروش سپری شد و جنس‌هایمان در انبارها مانده است. برای تولید بهاره زمان زیادی باقی نمانده و تولید کارهای تابستانه هم آغاز نشده. اعدادی که اگر بخواهیم دربارهاش صحبت کنیم به صفر نزدیک است و این اصلاً خبر خوبی برای بازار ما نیست. در همین بازار تهران بیش از ۶هزار بزاز هستند که همه آنان واردکننده و تولیدکننده‌های اصلی بازار هستند. البته ۹۰درصد از همکاران ما در شهرهای مختلف هم چنین وضعیتی دارند.»
۹۰۰هزار بنگاه تولید و عرضه زیر فشار اقتصادی
اغلب کاسبان بازار بزازان دستانشان زیر چانه شان است و منتظر رهگذری هستند تا سفارشی برایشان داشته باشد. بیش از ۷۰ درصد از اجناس به دلیل چک برگشتی مرجوع شده اند و به دلیل اولویت بندی های گمرک برای واردات کالاهای اساسی، پارچه های جدید هنوز وارد نشده است. تولیدکننده ها هم کارشان را شروع نکرده اند. به گفته «مجتبی غلامی شاهی» نایب رئیس این صنف اکثر صنف بزازان با بحران اقتصادی و مشکلات تأمین کالا روبه رو هستند. صد درصد صنف بزازان در جریان ویروس کرونا و تعطیلات ضرر کردهاند. تمام اعضای صنف درخواست حذف مالیات سال گذشته و پرداخت وام قرض الحسنه یا با سود ۴درصد را دارند. البته برای جبران این ضررها به زمان زیاد و همکاری دلسوزانه مسئولان اقتصادی و نظارتی نیاز است تا موارد مدنظر درست و بجا اجرا شود. او میگوید: «حدود ۹۰۰هزار صنف اصلی و خرد به پارچه مرتبط میشود که تمام این بنگاه ها تحت فشار هستند. جنس برگشتی برای صنف ما یعنی صد در صد ضرر. پارچه به صورت فصلی تولید می شود و برگشت آن حکم نابودی جنس را دارد. یک پارچه وقتی برمیگردد در جابه جایی ها ضایعاتش بیشتر می شود و دلایلی مثل مد، رنگ، کیفیت و بافت و طرح باعث از رده خارج شدن پارچه میشود. قیمت پارچه هایی که برای زمستان تولید شده به یک سوم میرسد. فروش پارچه های بهاره هم نصف است و نصف دیگر هم همان بلایی به سرشان میآید که پارچه های زمستانه به سرشان آمد. ضرری که ارزش آن هزاران میلیارد تومان است و جبرانش سالها زمان میبرد.»
تقریباً ۶۰درصد تولیدکننده کوچک پارچه خواهند شد
غلام شاهی می گوید: «صنف بزازها نیازمند شوک اقتصادی است. نگاه جزیی دولت برای جبران مشکل اقتصادی می تواند نجات دهنده باشد. سالها طول می کشد تا زیان اقتصادی که ویروس کرونا به بازار ما وارد کرده است جبران شود. موضوعی که دولت می تواند با عنایت های ویژه به ما کمک کند تا بتوانیم دوباره روی پای خودمان بایستیم. جنس هایمان که نیاز بازار کشور را تأمین می کند و رونق اقتصادی را سبب می شود تبدیل به محصولات فصل قبل شده و تنها ۱۵درصد آن به فروش رفته است. ما یک ماه مانده به فصل جدید جنس هایمان را با چک های چند ماهه به تولیدکننده می فروشیم و تولیدکننده محصولاتش را در اختیار بنگاه های عرضه می گذارد. اکنون ما کار فروش جنس هایمان را برای تولید بهاره شروع نکرده ایم. یعنی یک فصل را ضرر داده ایم و از فصل بهار هم یک ماه باقی مانده و بعد هم که فصل تابستان است.» او می افزاید: «کاهش توان خرید مردم و مشکلات اقتصادی حاکم بر اقشار مختلف را هم باید محاسبه کرد. برآورد ما از سال جدید اصلاً خوب نیست و نیازمند همراهی دولت هستیم. صحبت درباره این هم سخت است؛ چون دولت فشار زیادی را تحمل می کند. متأسفانه باید گفت که تقریباً ۶۰درصد تولیدکننده ها ورشکست می شوند و ۴۰درصد در مرز ورشکستگی قرار خواهند گرفت.»
رکود ۵۰درصدی تهدیدمان می کند
از یک طرف گرانیهایی که با آن روبه رو هستیم و از طرفی مد و تغییراتی که در بازار تقاضا ایجاد شده است صنف بزازان را با مشکلات بسیاری مواجه میکند. باید توجه داشت صنف بزازان صنفی است که ذاتاً فروشی بر مبنای اعتبار دارد. چون تولیدکننده، پارچه را تبدیل میکند و می فروشد و بعد چکها و حساب دفتری اش را تسویه میکند. «علی خدایی» یکی از تولیدکنندگان پارچه با فشارهایی که صنف پارچه زیربار آن است می گوید: «قدم به قدم برای صنف پارچه و به خصوص تولیدکنندگان زیان آور است. اکنون و مدتهاست که تحریم برای تأمین مواد اولیه ما را تحت فشار قرار داده. بحران های متعدد اقتصادی کشور و گرانی ها و نوسانات نرخ ارز، رکود بیش از ۵۰درصدی را برای صنف ما به همراه داشته است. ویروس کرونا هم کارمان را تمام کرد. کارخانه من بیش از ۲۲۰نفر کارگر دارد؛ امسال برای پرداخت بخشی از حقوق کارگران ماشینم را فروختم.»
دولت باید با تولیدکننده همراه شود
این تولیدکننده میگوید که تصمیمات غیرکارشناسانه اقتصادی که جزیی نگری در آن وجود ندارد بحران اقتصادی را تشدید می کند: «همین مسئله کرونا نمونه بارز آن است. بازاری هایی که در تمام عرصه ها کنار دولت بوده اند را کنار گذاشتند و برای تولید گان و تجهیزات پزشکی طور دیگری عمل کردند. وقتی به سراغ ما آمدند که تجهیزات را به چند برابر قیمت به آنها فروخته بودند. وقتی به آنان قیمت تجهیزات را گفتیم خودشان اعتراف کردند تا قبل از آن چند برابر قیمت می خریدند. ما به عنوان تولیدکننده و بازاری هیچ وقت به ضرر کشورمان عمل نمی کنیم. این را رهبر معظم انقلاب در سخنانشان بارها و بارها گفته و تأکید کرده اند که به تولید داخلی اعتماد و تکیه کنید. اکنون ما، بازاری ها تجهیزات بهداشتی را در اختیار مسئولان می گذاریم؛ آن هم با حداقل سودی که حتی مخارجمان را هم جبران نمی کند. اما اکنون این مهم نیست که ما چقدر سود می کنیم. آن چیزی که مهم است نجات کشور از شر این ویروس است. مسئولان هم باید نسبت به ما که تولیدکننده هستیم چنین نگاهی داشته باشند.» سکوت همچنان مشتری ثابت صنف بزازان است؛ صنفی که بیش از پیش نیازمند توجه مسئولان نیازمند است.
نظر شما