مهدی محمدی؛ بازار: هرچند دلار سالیان سال است به عنوان یک ارز معتبر رایج در دنیا شناخته شده است و هم اکنون نیز جزو ذخائر ارزی خیلی از کشورها محسوب می شود اما با رشد قدرت های اقتصادی بزرگ در برخی کشورهای جهان چون چین، روسیه و اغلب کشورهای اروپایی، دلار تا حدودی ارزش خود را در معاملات بین المللی از دست داده است و با روی کارآمدن یورو همچنین ایجاد تفاهم نامه ای پولی دوجانبه و پیمانهایی از این دست در بین خیلی از کشورهای جهان، دلار به تدریج در حال از دست دادن جایگاه خود در تجارتهای جهانی است آن طور که کارشناسان پیش بینی می کنند؛ در آینده نزدیک این ارز دیگر قدرت جادویی چندانی در دنیا نخواهد داشت.
انجام پیمانهای پولی دوجانبه نیز که اکنون در خیلی از کشورهای دنیا رایج است رویکردی است که موجب شده تا تکیه بر دلار و استفاده از آن به عنوان ابزار پولی در معاملات بین المللی به تدریج و درآینده به خاطره ها بپیوندد. آنطور که اخیرا رئیس کل بانک مرکزی کشورمان نیز در سفر به روسیه اعلام کرد؛ «تفاهم‌های پولی و بانکی ایران و روسیه به زودی اجرایی می‌شود»
کم توجهی به سلطه گری دلار در معاملات بین المللی
توجه به این مهم تا جایی است که اکنون خیلی از کشورهای دنیا در معاملات خود توجه آنچنانی به دلار نمی کنند، نمونه آن ایران اسلامی است که از سال ۹۷ و با تصمیم هیأت دولت، یورو را جایگزین دلار در تکالیف ارزی کرد و از آن پس بانک مرکزی موظف شد تا نرخ برابری ریال در مقابل یورو را به صورت مستمر اعلام و مدیریت کند.
علاوه بر این موضوع انجام پیمانهای پولی دوجانبه نیز که اکنون در خیلی از کشورهای دنیا رایج است رویکرد مثبتی است که موجب شده تا تکیه بر دلار و استفاده از آن به عنوان ابزار پولی در معاملات بین المللی به تدریج کم زنگ و درآینده به خاطره ها بپیوندد.
آنطور که اخیرا رئیس کل بانک مرکزی کشورمان نیز در سفر به روسیه اعلام کرد؛ " تفاهم‌های پولی و بانکی ایران و روسیه به زودی اجرایی می‌شود و با توجه به تاکیدات روسای جمهور دو کشور به توسعه روابط پایداراقتصادی بین ایران و روسیه مقرر شد در زمینه های مالی و بانکی بستر لازم برای روابط پایدارایجاد شود. طبق گفته دکتر صالح آبادی طبعا استفاده از ارزهای غیر دلار و یورو و سایرموضوعاتی که تجار و فعالان اقتصادی بتوانند از بسترهای جدید استفاده کنند، جزو مواردی است که مورد پیگیری قرارمی گیرد. علاوه بر این هم اکنون ایران برای جایگزینی سوئیفت، ازسامانه‌های پیام رسان بین بانکی بومی استفاده می‌کند و روسیه نیز پیام رسان‌های بومی و مالی خود را دارد که می‌تواند مبنایی برای همکاری بانکی بین دو کشور باشد".
آمریکا با ترفندی زیرکانه کاری کرد که ارز دلار را در بین کشورهای جهان بین المللی کند، در این میان همه کشورهای جهان تمام معاملات خود را با دلار انجام داده و دلار به عنوان ارز شاخص در انجام معاملات بین المللی ملاک شد. در چنین شرایطی حاکمیت آمریکا با ارز دلار در دنیا باقی ماند و این کشور توانست از این راه با چاپ دلار از جیب ملت های جهان دزدی کند
دزدی آمریکا با چاپ دلار از جیب ملت های جهان!
کیامرث جهانگیر، استاد دانشگاه تهران در گفتگو با «بازار» درباره چگونگی سلطه گری دلار آمریکا در معاملات بین المللی و کم رنگ شدن آن طی سالهای اخیر در تبادلات اقتصادی، گفت: این کشور بیش از یک قرن تقلب بزرگی را به مردم جهان تحمیل کرد و در همان سالهای ابتدایی که قصد داشت دلار را ارز رایج دنیا کند، اعلام کرد؛ تجار و معامله گران دنیا در قبال انجام معاملات به جای ارز طلا داده می شود این کشور با ترفندی زیرکانه کاری کرد که ارز دلار را در بین کشورهای جهان بین المللی کند و پس از ۵ سال امتیاز دهی به تجار و فعالان اقتصادی دیگر هیچ امتیازی به آنها نداد، چرا که به خوبی می دانست همه کشورهای جهان تمام معاملات خود را با دلار انجام داده و دلار به عنوان ارز شاخص در انجام معاملات بین المللی ملاک شده است. در چنین شرایطی حاکمیت آمریکا با ارز دلار در دنیا باقی ماند و این کشور توانست از این راه با چاپ دلار از جیب ملت های جهان دزدی کند.
وی با بیان اینکه آمریکا پس از سالهای متمادی همچنان با تسلطی که از طریق ارز دلار بر کشورهای ایجاد کرده است به مراکز مالی جهان حکمرانی خود را اعمال می کند، افزود: در چنین شرایطی این کشور برای ایجاد و نگهداشت قدرت اقتصادی و پولی همچنین توسعه بازارهای خود از ابزارهای مالی استفاده می کند و اروپا را نیز به نحوی به دنبال خود در اجرای چنین سیاست گذاری کشانده است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: این چند کشور با سوء استفاده از ارز، سیطره خود را در جهان سالیان سال است گسیل داده اند در صورتی که شاید کمتر از حدود یک دهم جمعیت جهان در امریکا و اروپا بوده اما حاکمیت اقتصادی جهان را از طریق دلار و یورو درگیر کرده اند.
جهانگیر با بیان اینکه هم اکنون کشورهای پر جمعیتی چون چین، هندوستان، روسیه، و کشورهای آسیایی و آفریقایی با جمعیت زیاد و اقتصاد قدرتمند در حال فاصله گیری از دلار در انجام معاملات خود هستند، افزود: این کشورها با ساز و کارهای خاصی چون انجام پیمانهای پولی دو یا چند جانبه تجاری در مقابل آمریکا و غرب قد علم کرده اند، چرا که می دانند با مشارکتهای اقتصادی و مبادلات تجاری البته با ارزی غیر از یورو و دلار به راحتی می توانند از شر دلار در تبادلات تجاری خلاص شوند زیرا غرب و آمریکا از طریق دلار و یورو جهان را سرکیسه می کنند و تسلط خود را با استفاده از این ابزار در دنیا نشان می دهند.
کشورهای قدرتمند آسیایی و افریقایی چند سالی است تحت عنوان تفاهم نامه های پولی همچنین پیمانهای منطقه ای با رویکردی کارشناسانه و ایجاد بستر های لازم همچنین ساز و کار جدیدی را برای خروج از سیطره دلار و استثمار آمریکا و اروپا بکار گرفته اند که تداوم چنین سیاستهایی بی تردید به شکست ارزش دلار و یورو در جهان منجر خواهد شد و اقتصاد آنها را با چالش جدیدی مواجه می کند
انجام تفاهم نامه های پولی دو جانبه ای که قدرت را از دلار می گیرد
وی ادامه داد: کشورهای قدرتمند آسیایی و افریقایی چند سالی است تحت عنوان تفاهم نامه های پولی همچنین پیمانهای منطقه ای با رویکردی کارشناسانه و ایجاد بستر های لازم همچنین ساز و کار جدیدی را برای خروج از سیطره دلار و استثمار آمریکا و اروپا به کار گرفته اند که تداوم چنین سیاستهایی بی تردید به شکست ارزش دلار و یورو در جهان منجر خواهد شد و اقتصاد آنها را با چالش جدیدی مواجه می کند.
این استاد دانشگاه انجام پیمانهای پولی دو جانبه و تفاهم نامه های پولی بین کشورها را اقدامی ارزشمند برای رهایی از یوغ استعمار دلار و ...دانست و گفت: اخیرا رئیس کل بانک مرکزی نیز در سفر به روسیه و مذاکرات برای توسعه هر چه بیشتر ارتباطات و تعاملات اقتصادی از این مسیر اشاره کرد که با انجام تفاهم نامه های پولی قرار است، اقدامات تجاری بیش از این از سر گرفته شود. البته ایران با خیلی از کشورهای منطقه و حتی دنیا ارتباط اقتصادی و تجاری را از این طریق دارد و بیشتر کشورهای جهان اکنون به این نتیجه رسیده اند که انجام پیمانهای دوجانبه پولی راهی درست برای ممانعت از سلطه گری دلار در معاملات تجاری است.
وی افزود: انعقاد چنین قراردادهایی بی تردید به نفع اقتصاد کشور خواهد بود و از آنجایی که آمریکا دشمن مشترک ایران و روسیه است، همچنین نزدیکی دو کشور با هم از لحاظ سیاسی و هم مرز بودن، بی تردید تفاهم نامه های پولی برای توسعه ارتباطات اقتصادی و با نیت عدم استفاده از ارز دلار اثرات مثبتی را به همراه دارد کما اینکه ایران به دلیل هم مرز بودن با دیگر کشورهای منطقه نظیر عراق و ... به راحتی می تواند با انجام پیمانهای دوجانبه پولی از این مزیت برای فروش کالا و واردات به دلیل کوتاه بودن مسیر حمل و نقل بهره لازم را ببرد.
توجه به پیمانهای پولی دوجانبه در تسهیل امور برای رهایی از کارکرد دلار بخصوص در شرایط تحریم می تواند اثرات قابل توجهی را به دنبال داشته باشد، امیدواریم با حفظ چارچوب ها و اقتدار کشور مسئله برجام به درستی حل شود و آن وقت می توان به راحتی در انجام تبادلات تجاری و بین المللی با پیمانهای پولی و ... اقدام کرد
اثرات مثبتی که در صورت اجرا می توان از پیمانهای پولی دوجانبه کسب کرد
عدنان موسی پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران و قطر نیز در گفتگو با «بازار» درباره ایجاد تفاهم نامه های پولی و بانکی و یا پیمانهای پولی دوجانبه گفت: هرچند ارتباط با دنیا به هر شکل ممکن در شرایط تحریم اقدامی درست است اما این اقدامات زمانی می تواند موثر واقع شود که شکل اجرایی به خود گیرد.
وی با بیان اینکه توجه به پیمانهای پولی دوجانبه در تسهیل امور برای رهایی از کارکرد دلار بخصوص در شرایط تحریم می تواند اثرات قابل توجهی را به دنبال داشته باشد افزود: متاسفانه سیستم بانکی کشورهای مختلف دنیا به سوئیفت وصل است و تابعی از عملکرد سیستمی دنیا در رد و بدل پول می باشد، بنابراین اگر برای انجام معاملات چنانچه معامله ای صورت گیرد به سختی انجام خواهد شد. اما امیدواریم با حفظ چارچوب ها و اقتدار کشور مسئله برجام به درستی حل شود و آن وقت می توان به راحتی در انجام تبادلات تجاری و بین المللی با پیمانهای پولی و ... اقدام کرد.
بنا به این گزارش، با وجودی که اکنون خیلی از کشورهای دنیا در حال رهایی از سلطه دلار در انجام معاملات تجاری و اقتصادی هستند، اما طبق گزارش های موجود و بر اساس گزارش‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF)، هم اکنون بیش از ۶۰ درصد از کل ذخایر ارزی جهان را دلار تشکیل می‌دهد. همچنین حدود ۴۰ درصد از بدهی‌ها در جهان به دلار است. این در حالی است که به گفته کارشناسان اکنون با رونق بخشی اقتصاد کشورهایی چون چین و دیگر کشورهای آسیایی به راحتی می توان به مرور از استفاده از ارز دلار در معاملات تجاری کناره گیری شود و دیگر ارزهای رایج دنیا را جایگزین دلار برای معاملات تجاری بین المللی کرد.
نظر شما