بازار؛ گروه بانک و بیمه: با آنکه قیمت ها در بازار ارز به دلایل متعدد هر روز هیجانی نرخ های جدیدی به خود می گیرند اما به عقیده کارشناسان؛ سیاست گذاری های ارزی بانک مرکزی و تصمیم گیری تیم اقتصادی دولت در مدیریت بازار با تعیین نرخ ارز صرافی ها باید طوری باشد که بهانه گرانی به دست بازار آزاد نیفتد چرا که افزایش هر سنت در صرافی های مجاز، زمینه ساز رشد قیمت ها در بازارآزاد ارز شده و قیمتها را در این بازار بی منطق بالا می برد.
نظرات متفاوتی در باره تعیین نرخ ارز مطرح است برخی ها می گویند عرضه و تقاضا تعیین کننده قیمت این کالاست و برخی نظر دیگر را دارند و معتقدند بانک مرکزی قیمت ارز را تعیین و روزانه به صرافی های مجاز ابلاغ می کند.
ازآنجایی که بانک مرکزی هر روز قیمت ارز را تعیین و به صرافی های مجاز ابلاغ می کند، فعالان بازار آزاد ارز نیز با مشاهده نرخ ها در تابلو صرافی های مجاز از نرخ های تعیین شده روزانه صرافی ها، تبعیت می کنند. آنگونه که اگر نرخ ارز صرافی ها افزایشی باشد آنها نیز قیمت ها را در بازار آزاد بالا می برند و اگر نرخ ها پایین در نظر گرفته شود قیمت ها را کاهش می دهند
تبعت بازار آزاد از قیمت ارز صرافی ها
اغلب خبرگان اقتصادی و بازار می گویند؛ ازآنجایی که خود بانک مرکزی هر روز قیمت ارز را تعیین و به صرافی های مجاز ابلاغ می کند، فعالان بازار آزاد ارز نیز با مشاهده نرخ ها در تابلو صرافی های مجاز از نرخ های تعیین شده روزانه صرافی ها، تبعیت می کنند. آنگونه که اگر نرخ ارز صرافی ها افزایشی باشد آنها نیز قیمت ها را در بازار آزاد بالا می برند و اگر نرخ ها پایین در نظر گرفته شود اقدامی در افزایش بی منطق ارز در بازار ایجاد نمی شود و چه بسا قیمت ها بر مدار نزول قرار می گیرد. زیرا به خوبی می دانند چنانچه فاصله عمیقی بین قیمت ارز صرافی ها با بازار آزاد احساس شود خریداران ارز آزاد رغبت چندانی به خرید در بازار را نخواهند داشت. با این اوصاف تعیین نرخ رسمی ارز آنگونه که از سوی بانک مرکزی هر روز به صرافی ها اعلام می شود چنانچه با رشد خزنده همراه شود قیمتها نیز در بازار آزاد ارز تحریک خواهد شد و با افزایش نرخ ها، تلاش برای نزولی کردن آن سخت می شود.
البته بانک مرکزی با رویکرد نوسان گیری قیمت ها در بازار ارز معمولا اقدامات خود را بکار می گیرد و یا با بازی ارزی در تلاش است تا قیمت ها در بازار ارز بی منطق و غیر واقعی افزایش نیابد. از طرفی توجه به نرخ شناور ارز همچنین فعالیت معامله گران در بازار متشکل ارزی نیز سری اقداماتی است که بانک مرکزی سعی دارد تا مانع از رشد غیر واقعی این کالا در بازار شود. چنین اظهار نظری از سوی برخی کارشناسان مبنی بر تعیین نرخ ارز از سوی بانک مرکزی و ابلاغ آن به صرافی ها شاید نظر برخی از کارشناسان باشد چرا که برخی دیگر از فعالان بازار ارز و کارشناسان معتقدند؛ میزان عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ این کالا در بازار است.
بانک مرکزی هیچ دخل و تصرفی نسبت به قیمت گذاری ارز در بازار ندارد و این میزان عرضه و تقاضاست که قیمت ارز را در بازارتعیین می کند. علاوه بر این زمانی بانک مرکزی برای قیمت گذاری بازار ارز وارد عمل می شود قیمت ها به جای ساماندهی آشفته تر می شوند. البته باید پذیرفت که بانک مرکزی باید ارزی داشته باشد که به بازار تزریق کند تا قیمتها جهشی نشود
ناتوانی بانک مرکزی در مدیریت نرخ ارز در بازار!
البته میثم رادپور، تحلیلگر بازار ارز درباره تعیین نرخ ارزتوسط بانک مرکزی نظردیگری دارد.
وی در گفتگو با «بازار» می گوید؛ بانک مرکزی هیچ دخل و تصرفی نسبت به قیمت گذاری ارز در بازار ندارد و این میزان عرضه و تقاضاست که قیمت ارز را در بازارتعیین می کند.
وی با بیان اینکه اتفاقا زمانی که بانک مرکزی برای قیمت گذاری بازار ارز وارد عمل می شود قیمت ها به جای ساماندهی آشفته تر می شوند افزود: باید پذیرفت که بانک مرکزی باید ارزی داشته باشد که به بازار تزریق کند تا قیمتها در زمان رشد و افزایش میزان تقاضا رشد جهشی نداشته باشند، اما شرایط کشور اکنون به گونه ای است که این بانک بی تردید درعرضه ارز به بازار دست به عصاست و فکر آینده راهم می کند.
این کارشناس بازار، تصریح کرد: بانک مرکزی درسامانه نیما اقدام به تعیین نرخ ارز می کند و از آنجایی که بازار نقدی و حواله ای ارز این روزها تا حدودی از دست رفته است، بنابراین کنترل نرخ ارز در بازار سخت شده، طوری که خود رئیس کل بانک مرکزی اخیرا صرافی ها را مجاز به خرید ارز از افراد حقیقی کرد.
رادپور خاطرنشان کرد: وجود نرخ بالای تورم در کشور و ضعف سیاست های ارزی همچنین رشد میزان تقاضا موجب شده است که نرخ ارز هم اکنون در بازار افزایشی شود چرا که نرخ همه کالاها طی ۷ سال گذشته چندین بربرشده شده و ارز نیز نمی خواهد از قافله گرانی ها عقب ماند در حالی که دلار به نسبت سایر کالاها در بازار رشد چندانی نکرده است.
وی به ثبات قیمتی نرخ دلار طی حدود ۱۰ سال یعنی از سال ۷۸ تا ۸۹ اشاره کرد و افزود: قیمت دلار طی این مدت هزار تومان و یا اندکی بیشتر بود اما اکنون طی ۱۰ سال اخیر بهای دلار ۳۰ بربر شده است. البته نقش تحریم ها و رشد نرخ تورم باعث شده تا قیمت دلار به این رقم برسد.
به عقیده بعضی، دولت به دلیل کسب درآمدی که از محل فروش ارز در بازار دارد خیلی نمی خواهد قیمت این کالا در بازار با جهشی رو به پایین همراه شود چراکه خود دولت بزرگترین عرضه کننده ارز در بازار است. نظراقتصاددانان و کارشناسان دیگر بازار ارز این است که با توجه به افزایش قیمت همه کالاها در بازار در پی گرانی های اخیر بخصوص رشد نرخ تورم، افزایش نرخ ارز طبیعی است
بانک مرکزی از افزایش نرخ ارز سود می برد؟
هر چند اظهار نظرهای متفاوت و مختلفی در قیمت گذاری نرخ ارز مطرح است اما به عقیده بعضی، دولت به دلیل کسب درآمدی که از محل فروش ارز در بازار دارد دارد خیلی نمی خواهد قیمت این کالا در بازار با جهشی رو به پایین همراه شود چرا خود دولت بزرگترین عرضه کننده ارز در بازار است.
نظراقتصاددانان و کارشناسان دیگر بازار ارز این است که با توجه به افزایش قیمت همه کالاها در بازار در پی گرانی های اخیر بخصوص رشد نرخ تورم، افزایش نرخ ارز نیز به عنوان یک کالای قابل داد و ستد دربازار ازاین قاعده مستثنی نیست و پایین درنظر گرفتن قیمت آن که برخی ها آن را سرکوب قیمت عنوان می کنند، با توجه به رشد نرخ تورم شاید کار را در آینده برای تصمیم گیران ارزی سخت کند چرا این رویکرد موجب می شود که به احتمال فراوان با سرکوب قیمت ارز فنر قیمت این کالا فشرده و در مواقعی آزاد شود که مدیریت آن به این راحتی نخواهد بود. در چنین شرایطی است که بانک مرکزی با ملایمت و به صورتی خزنده سعی می کند نرخ ارز را در بازار با بالا و پایین در نظر گرفتن آن مدیریت کند.
در این میان همانطور که مشاهده می شود اکنون چند روزی است که قیمت ارز در صرافی ها با رشد اندکی همراه شده است و با وجودی که روز دوشنبه قیمت ارز در بازار حدود ۱۰۰۰ تومان کاهشی شد اما نرخ ارز صرافی ها همان روز به نسبت روز ماقبل آن و حتی روز سه شنبه بعد از آن باز هم افزایشی بود. اقدامی که برخی می گویند؛ خود بانک مرکزی مقصر گرانی اصلی نرخ ارز در بازار بوده چون با بالا نگه داشتن آن سیگنال گرانی را به بازار ارز می دهد.
بنا به این گزارش، طبق گزارش های موجود از ابتدای هفته جاری تا کنون میزان فروش دلار در صرافی ها روز به روز افزایش یافته است طوری که هم اکنون در صرافی های بانکی قیمت فروش دلار ۲۷ هزار و ۸۲۸ تومان و قیمت خرید دلار از مردم ۲۷ هزار و ۵۵۱ تومان تعیین شده است، این در حالی است که تمام روزهای هفته جاری قیمت دلار هر روز بیشتر از روز قبل را نشان می دهد.
نظر شما