بازار، گروه استانها: رقابت تولیدات داخلی در بازارهای جهانی نیازمند حمایت است، حمایتی که در بسیاری از کشورهای دنیا از سوی بالاترین مقامات دولتی و حکومتی برای تولید کنندگان وجود دارد و در واقع تولید کنندگانی که به عنوان صادرکننده نیز فعالیت دارند از جایگاه ویژه‌ای برخوردار هستند.
بررسی وضعیت صادرات در کشور و به ویژه از استان اصفهان بیانگر وجود موانع زیاد رو به روی صادرات است، موانعی که رفته رفته انگیزه صادرات را از صاحبان بنگاه‌های اقتصادی سلب خواهد کرد.
برای آشنایی بیشتر با چالش‌های پیشروی صادرات از استان اصفهان گفت‌وگویی را با رضا چینی، عضو هیئت رئیسه خانه صنعت و معدن استان اصفهان داشته‌ایم که متن آن را در ادامه می‌خوانید.
*اصلی‌ترین چالش فعلی برای صادرات در استان اصفهان از دیدگاه شما چیست؟
در راس چالش‌های صادرات می‌توان به تحریم‌ها اشاره کرد، ما هنوز امکان جابجایی ارز را نداریم، شرایطی نیز در سفارتخانه‌ها ایجاد شده که برخوردها برای عبور و مرور تجار هم دچار مشکل شده است؛ برای مثال فشارهای زیادی برای صادرات به کشورهای آسیای میانه به تولید کننده داخلی وارد می‌شود، بنده به دعوت امور خارجه به این کشورها سفر کردم، شرایط خوب نیست به گونه‌ای که در ورودی یکی از این کشورها حداقل سه ساعت معطلی داشتیم و این یعنی علاوه بر صادرات، امروز ارتباطات کنسولی ما نیز به مشکل و چالش برخورده است.
*در حال حاضر وضعیت کیفی تولیدات را برای صادرات چطور ارزیابی می‌کنید؟
در ایران محصولات با کیفیت نسبت به کشورهای اطراف تولید می‌شود، در این شرایط که برای کشورهای آسیای میانه و به ویژه روسیه پیش آمده می توان بازارهای جدیدی را برای فروش تولیدات ایران باز کرد و باید توجه داشت که در زمینه تولید با کیفیت با مشکلی روبه‌رو نیستیم.
در واقع صادرات دارای دو مشکل اساسی است که یکی از آنها نوسانات تولید به دلیل برخی بی برنامگی‌ها و سیاستگذاری‌های غلط در کشور است چرا که توسعه بنگاه‌های اقتصادی در کشور تنها برای تامین نیاز داخلی است و برای صادرات ساخته نشده است. شعارهای زیادی برای بخش صادرات داده می‌شود اما ما حتی در بخش مهندسی داخلی هم کار نکردیم.
*اصفهان به عنوان صنعتی‌ترین استان کشور در مرکز ایران قرار گرفته، در زمینه حمل و نقل کالا به مرزها با چه مشکلاتی رو به رو هستید؟
بله برای اصفهانی‌ها مشکل اساسی حمل و نقل داخلی کشور نیز وجود دارد، متاسفانه خط ریلی کمکی برای صنایع نیست و با توجه به اینکه لوکوموتیو و واگن به شرکت‌های مختلف واگذار شده و توان حمل و نقل ریلی در اصفهان مربوط به ذوب آهن و فولاد مبارکه است، فرصتی برای دیگر صنایع باقی نمی‌ماند، اگر زمانی نیز فرصت جابجایی دیگر محصولات باشد تولید کنندگان نمی توانند به آن اکتفا کنند چرا که زمان دیگری ذوب آهن و فولاد برایشان در اولویت است.
از سوی دیگر ناوگان فرسوده کامیون‌های داخلی نیز چالش دیگری است که پیش روی صادرات از اصفهان قرار دارد، افزایش نرخ کرایه‌های حمل و نقل نیز بر این امر دامن زده است.
حمل و نقل دریایی نیز بسیار ضعیف است، محموله ها از تاریخ مشخص شده بسیار دیرتر جابجا می‌شوند که ای کاش این حمل و نقل را نداشتیم و ما فکر دیگری می‌کردیم چرا که همه شرکت‌ها به فکر مزیت‌های اقتصادی خود هستند و کمک کشور نیستند و دغدغه ندارند که بار را در موقع مشخص جابجا کنند.
*رفتار بانک مرکزی برای توسعه صادرات را چطور ارزیابی می‌کنید؟
باید توجه داشت رایزنان ما تا امروز کمک اقتصادی به تولید کنندگان نکرده‌اند، انتظار ما این است که بانک مرکزی به کمک صنایع بیاید، امروز که ما تحریم هستیم هم تحریم خارجی هستیم و هم تحریم داخلی، ارز را بانک مرکزی به قیمت روز از صادرکنندگان نمی خرد، بانک مرکزی ارز را پنج هزار تومان زیر قیمت دولتی از صادر کنندگان خریداری می کند، در این شرایط باید صورت مساله را تغییر داد به نظر من اگر بگوئیم آحاد این کشور برای از بین بردن صادرات ایستاده اند بهتر مسائل جواب داده می شود تا بگوییم همه برای توسعه صادرات کمک می‌کنند.
باید توجه داشت آن طور که باید به شعارهای اعلام شده از سوی رهبر معظم انقلاب توجه نمی شود و هیچ کس به دنبال توسعه صادرات نیست، نه رایزن‌ها و نه صندوق توسعه صادرات به کمک بنگاه‌های اقتصادی می‌آیند. اگر ما رایزن خارجی برای توسعه صادرات داریم از سویی بانک توسعه صادرات باید به میدان بیاید و ال سی داخلی را برای صنایع باز کند که اینگونه نیست.
*دیگر چالش‌های حوزه صادرات را چه می‌دانید؟
از نظر من الفباهای اشتباهی برای صادرات در کشور دیده شده است مانند اینکه هر واحد کوچکی امکان صادرات دارد و این در حالی است که برای صادرات و رقابت در بازارهای جهانی نیاز به بازاریابی دارد که سلسله مراتب را باید در نظر گرفته و اداره شود.
باید در در نمایشگاه‌های مختلف حضور داشته باشیم، بازاریابی کنیم، سیستم توزیع را از بالا به پایین بچینیم و اجازه ندهیم واحد تولید کوچکی به مصرف کننده نهایی بدهد چرا که در این شرایط همه ساختار از بین می رود، این بخش مشکل اساسی دارد.
*پیشنهاد شما برای بهبود روند صادرات از کشور چیست؟
باید شرکت توسعه صادراتی فعال شود و یک شرکت به صورت انحصاری فعالیت کند. روش‌هایی وجود دارد که این شرکت انحصاری یک شخص نباشد و منافع ملی در این زمینه مورد توجه قرار گیرد؛ خانه صنعت و معدن استان اصفهان روی این امر کار کرده و برنامه ریزی را داشته است و برای این موضوع نامه‌ای را به وزارت صمت ارسال کرده است و باید ساماندهی صورت گیرد که از کدام تولید کننده صادرات داشته باشد.
*در زمینه توسعه صادرات در بخش دانش بنیان چه پیشنهادی را دارید؟
شرکت‌های دانش بنیان که در سال جاری نیز مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته‌اند نیز باید به موضوع صادرات ورود کنند اما باید توجه داشت که بسیاری از این شرکت‌ها نوپا هستند و باید رشد اولیه و ثانویه را بگذارانند و مسایل اقتصادی تولید را بشناسند و پس از آن وارد بازار صادرات شوند. البته این امر زمانبر است از این رو پیشنهادی را به سازمان صمت داده‌ایم مبنی بر اینکه بنگاه‌های اقتصادی که «آرندی» قوی دارند و به عنوان واحد دانش بنیان فعالیت دارند با شرکت های نوپا همکاری کنند تا دغدغه رهبری نیز در این زمینه محقق شود.
نظر شما