بازار؛ گروه استان ها: استان فارس به واسطه پتانسیل های زیادی که در حوزه های مختلف دارد همواره یکی از استان های مهم کشور در حوزه صادرات به شمار می رود. یکی از ظرفیت های مهم این استان فرش دستبافت است که این استان به واسطه قالی قشقایی در بازار اروپا جایگاه مهمی داشته و هنوز هم طرفداران بسیاری در سراسر دنیا دارد.
بر اساس آمار و اطلاعات موجود فارس بیش از ۱۵ درصد از سهم کل صادرات فرش کشور را به خود اختصاص داده و بیشتر بازارهای هدف فرش فارس کشورهای چین، پاکستان، گرجستان، آذربایجان، آلمان، استرالیا، انگلستان، اندونزی، ایتالیا، ترکیه، یونان و سایر کشورها بوده است.
در حالی که می توان از این ظرفیت برای صادرات به صورت گسترده تری استفاده کرد اما به دلیل پاره ای از مشکلات که به تار و پود صادرات این محصول گره خورده استان فارس آنگونه که باید نتوانسته به جایگاه خوبی دست یابد. کارشناسان امر بر این باورند که برخی از مشکلات از جمله طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه در تولید و تجارت فرش دستباف، ضعف سفارش پذیری، سلیقه بازار الگوی مصرف، ابزارهای سفارش پذیری و... باعث شده که هنر صنعت فرش استان با عدم استقبال روبه رو شود.
۱۷۰هزار نفر بافنده در فارس به کار فرش دستباف اشتغال دارند
رئیس سازمان صنعت، معدن وتجارت استان فارس در گفتگو با بازار با اشاره به فرش دستباف استان گفت: تعداد ۱۷۰ هزار نفر بافنده بالقوه دراستان فارس با تولید میانگین سالانه ۱۲۰ هزار متر دستبافت وجود دارد.
حمید رضا ایزدی به مزایا و نقاط قوت فرش دست باف اشاره کرد و افزود: هزینه پایین برای ایجاد اشتغال در مقایسه با سایر بخش های تولید، ایجاد ارزش افزوده بالا، حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از عوامل تولید در داخل) به جز پشم و ابریشم مورد استفاده در برخی فرش های مرینوس و ابریشم، استفاده از رنگ زاهای طبیعی و ارگانیک و تولید انواع رنگ های مدرن و به روز از جمله نقاط قوت و مزایای این هنر صنعت در استان فارس است.
ایزدی دیگر مزایای این هنر در اسـتان فارس توضیح داد: شـیوه تولید غیر متمرکز و خانگی، بافت انواع فرش های دستباف با انواع دارها وگره هادر استان، عجین بودن فرشبافی به صورت نسل به نسل در خانواده های روستایی، وجود دانش آن در منطقه، تنوع بی نظیر در محصولات، تعدد طرح و نقشه فرش دستباف در استان از دیگر مزایای فرش دستباف فارس است.
طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه در تولید و تجارت فرش دستباف مواردی همچون ضعف سفارش پذیری، سلیقه بازار الگوی مصرف، ابزارهای سفارش پذیری از دلایل عدم استقبال به این صنعت است
رئیس سـازمان صـنعت، معدن و تجارت فارس به نقاط ضـعف این هنر صـنعت هم در استان اشاره و اظهار کرد: طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه در تولید و تجارت فرش دستباف مواردی همچون ضعف سفارش پذیری، سلیقه بازار الگوی مصرف، ابزارهای سفارش پذیری و... ضعف نظارت بر کنترل کیفیت در برخی از واحدهای تولیدی، کم بودن تعداد کارگاه ها و مجتمع های متمرکز قالی بافی و فروشگاه های عرضه مواد اولیه، ضعف تحقیق و توسعه در هنر صنعت فرش استان موارد عدم استقبال به این صنعت است.
ایزدی افزود: دیگر عوامل و ضـعف در این هنر صـنعت، کاهش بافندگان، خواب سـرمایه و پراکندگی سـرمایه یعنی طولانی بودن دوره بازگشت سرمایه در تولید و تجارت فرش دستباف، تبلیغات ناکافی و به روز از سوی متولیان برای ارتقاء خرید و فروش فرش دستباف، بالا رفتن هزینه تولید و قیمت فرش دستباف استان، تغییر الگوی مصرف داخلی به سمت فرش ماشینی و رشد فزاینده رقبای فرش دستباف ایران در جهان از جمله این موارد است.
فرصت ها و شهرت جهانی دست بافته های فارس
وی تصریح کرد: فرصت ها و شهرت جهانی دست بافته های فارس اعم از گبه و فرش دستباف و مورد پسند بودن نقوش فرش دستباف در دنیا، ارگانیک بودن فرش دستباف فارس وجود خصیصه مهم اقتصاد مقاومتی در هنر صنعت فرش دستباف استان درون زا و برون گرا همچنین ثبت جهانی فرش دستباف و گبه استان فارس بسیار ویژه و حائز اهمیت در دنیا و بازارهای بین المللی است.
ایزدی به برخی از راهکارها برای توسعه صادرات در این استان اشاره و اضافه کرد: در راستای توسعه صادرات، افزایش تولید و ایجاد اشتغال پایدار این حوزه در استان فارس و کشور، ایجاد اتاق فکر ملی با استفاده از دیدگاه های صاحبنظران بخش خصوصی و دولتی، تهیه و تدوین برنامه راهبردی فرش دستباف با در نظر گرفتن شرایط تحریمی موجود و ارائه تقویم زمانبندی انجام کارها در سطح ملی و استانی، پیگیری تخصیص اعتبارات ملی و استانی برای برگزاری دوره های آموزشی مرتبط، هماهنگی با سازمان برنامه و بودجه جهت مسـاعدت در تخصـیص اعتبارات لازم اسـتانی و... گوشه ای از اقدامات انجام شده است.
حمایت مالی از حضور شرکت های تعاونی موفق در نمایشگاه های درون و برون مرزی استفاده از امکانات شهرداری ها از المان های فرش دستباف، پوشش بیمه ای مناسب و حمایت از استارت تاپ ها از دیگر مواردی است که موجب توسعه صادرات می شود
وی بیان کرد: تخصیص بودجه عمرانی مناسـب به منظور برگزاری دوره های آموزشی مرتبط، ایجاد کنسرسیوم صادراتی فرش دستباف در استان با حضور تولیدکنندگان خرد، تجهیز هنرستان های مربوطه در سطح کشور، حمایت مالی از حضور شرکت های تعاونی موفق در نمایشگاه های درون و برون مرزی استفاده از امکانات شهرداری ها از المان های فرش دستباف، پوشش بیمه ای مناسب و حمایت از استارت تاپ ها از دیگر مواردی است که موجب توسعه صادرات می شود.
رئیس سـازمان صـنعت، معدن و تجارت فارس گفت: عملکرد صادرات فرش دستباف استان فارس در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی ۱۰۰ درصد رشد را نشان می دهد در حالیکه مشکلات فرش دستباف در بخش صادرات عدم نقل و انتقال ارز حاصل از صادرات، عدم تبلیغات میدانی و طرح ریزی موثر در بازار داخلی و بازارهای هدف صادراتی در خصوص القا تمایز ارزشی فرش دستباف نسبت به فرش ماشینی، عدم برگزاری نمایشگاه تخصصی فرش دستباف در بازارهای هدف صادراتی، عدم بازاریابی میدانی و توسعه و ترویج و شناسایی بازارهای هدف است.
ایزدی در ادامه پیشنهاداتی برای رشد و توسعه این هنر صنعت داد و بیان کرد: از جمله نیاز به یک مطالعه جامع و همه جانبه علمی کاربردی برای فرش دستباف اعم از مرحله تامین مواد اولیه تولید فرش دستبافت بافندگان، آموزش بافندگان، برگزاری نمایشگاه تخصصی فرش دستباف در بازارهای هدف صادراتی و بازاریابی جدید، تامین زیرسـاخت های لازم و... تامین بیمه قالی بافی برای بافندگان فرش دسـتباف، ترویج آموزش فرش دستباف، پیگیری معافیت تعهد ارزی جهت صادرکنندگان فرش دستباف، ایجاد پایانه صادراتی متمرکز فرش دستباف در راستای ساماندهی خدمات و معرفی فرش دستباف، ممنوعیت صادرات پشم در راستای تامین مواد اولیه از این موارد است.
تعداد ۴۰ هزار و ۵۴۸ نفر مشاغل خانوادگی مستقل به واسطه قالیبافی
رئیس اداره فرش سازمان صمت استان فارس نیز در این رابطه به بازار گفت: در این استان ۱۷۰ هزار بافنده وجود دارد و تعداد ۳۱۷ فقره پروانه بهره برداری و سه فقره جواز تاسیس صادر شد که بر این اساس تعداد ۴۰ هزار و ۵۴۸ نفر مشاغل خانوادگی مستقل در این خصوص دارند.
غلامحسین زنهاری به بخشی از مزایای صنعت هنر فرش دستباف در این استان اشاره کرد و ادامه داد: هزینه پایین برای ایجاد اشتغال در مقایسه با سایر بخش های تولید، ارزش افزوده بالا، وجود ۹۰درصد از عوامل تولید در داخل کشور، استفاده از رنگزاهای طبیعی و ارگانیک، بافت انواع فرش دستباف با انواع دارها و گره ها و... گوشه ای از مزایای این صنعت در فارس است.
وی توضیح داد: شهرت جهانی دستبافته های فارس اعم از گبه و فرش دستباف و مورد پسند بودن نقوش فرش در دنیا، ارگانیک بودن فرش دستباف فارس، ثبت جهانی فرش دستباف و گبه استان و... از مهمترین مزایای این صنعت در فارس است که باید مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به اینکه فرش دستباف استان فارس دارای شهرت جهانی است باید مسئولان امر با برداشتن چالش های پیشروی این هنر ارزشمند در استان فارس شرایطی را مهیا کنند تا بتوان با صادرات این محصول به سایر کشورها این هنر قالیبافان استان را به سایر کشورها معرفی کرد.
نظر شما