در سایپا چه می گذرد؛ وقتی سبد یک خودروساز خالی تر از همیشه می شود

بازار؛ گروه خودرو: خودروسازان دولتی یعنی ایران خودرو وسایپا به یک قدمی خصوصی سازی رسیدند، هرچند مناقشه برای تملک این خودروسازان وجود دارد، اما باید دید که چه افراد یا گروهی اهلیت تصاحب را دارند؟ روز گذشته سیدرضا فاطمی امین، وزیر محترم صمت دیداری از خودروسازان دولتی و خصوصی در استان های تهران و البرز داشت. وزیر محترم صمت پس از یک دوره غیبت در محافل خودرویی، برای تجدید دیدار و بررسی اهداف و برنامه های نامشخص خود، به خودروسازان سری زده است. وزیر صمت فراموش کرده است که شخص اول سیاستگذار صنعتی در کشور، وظیفه کنترل فروش خودرو را ندارد. بلکه باید برنامه مدون ارائه و به حسن انجام نظارت داشته باشد. تاکنون هیچ دولت یا وزیر صمتی موفق نشده است که استراتژی برای خودروسازان تعریف و اجرا کند. با بهانه بازدید وزیر صمت از گروه خودروسازی سایپا، نگاهی به کارنامه پنج ماه فعالیت محمد علی تیموری به عنوان سکان دار نارنجی پوشان خواهیم داشت:

تیموری مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا فراموش کرده است که حذف محصولات اقتصادی و ارزان قیمت از سبد تولید، قدرت مشتریان را برای خرید کاهش می دهد

سبد سایپا خالی تر شد
طی سه سال اخیر گروه خودروسازی سایپا به ترتیب دو محصول پراید و تیبا را به دلیل عدم رعایت استانداردهای وضع شده، از سبد محصولات خود خارج کرد. اواخر سال گذشته محمدعلی تیموری مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا وعده داده بود که از سال جاری، این خودروساز تولید محصولات شاهین و کوییک را اقتصادی خواهد کرد. به معنی بهتر بیشترین تولید این خودروساز فقط دو محصول مذکور خواهد بود.

شاید بتوان تیموری را یک مدیر دور اندیش خطاب کرد، اما فراموش کرده است که حذف محصولات اقتصادی و ارزان قیمت سایپا از سبد تولید، قدرت مشتریان را برای خرید کاهش می دهد. از سوی دیگر دو محصول «شاهین» و «کوییک» با عدم اعتماد مشتریان و مشکلات کیفی همراه هستند. این خودروساز حتی پیش از عرضه شاهین به بازار برخلاف عرف مرسوم صنعت خودرو، مراسم تست درایو مخصوص اصحاب رسانه برگزار نکرد تا افراد متخصص بتوانند نظارت خود را در خصوص مزایا و معایب محصول جدید ارائه دهند. شاید مدیران پیشین سایپا نسبت به عملکرد خود در زنجیره تامین و کیفیت محصولات شک داشتند. نمونه بارز آن را می توان به چند حادثه آتش سوزی برای خودروشاهین ربط داد.

علیرغم اینکه سایپا پس از سال ها صاحب یک پلت فرم جدید با چاشنی تویوتا با طراحی نوین به اسم SP۱۰۰ یا همان خودرو شاهین شده است، ولی باید بیان کرد که در کسب اعتماد مشتریان و برند سازی در بازار ناموفق عمل کرده است.

از فرصت سوزی مدیران اسبق سایپا می توان به این مورد اشاره کرد که علیرغم برنامه برای طراحی و ساخت پلت فرم جدید، پیشرانه را عنصری خارج از پلت فرم در نظر گرفته بودند و این مساله پس از نیم قرن سبب همکاری دو خودروساز سایپا و ایران خودرو برای تامین موتور شده است. این درحالی است که «آلفرد آیسه» موسس گروه خودروسازی سایپا برای رقابت با ایران خودرو و پارس خودرو(جنرال موتورز ایران) این شرکت را راه اندازی کرد. هرچند که سیاست خودروسازان برای کاهش هزینه های تولید طی دو دهه گذشته در دنیا متفاوت شده است، اما همکاری دو خودروساز ورشکسته، کمی جای تامل دارد.

مدیرعامل محترم گروه خودروسازی سایپا، برای توسعه سبد محصولات خود باید «آریا» و «اطلس» را زودتر راهی بازار کند تا مشتریان محصولات اقتصادی، توان خرید خودروهای ارزان را داشته باشند. البته باید دید که شرکت خودروسازی نیسان به دلیل استفاده سایپا از نام آریا برای محصول خود شکایت خواهد کرد یا نه، «بازار» پیشتر این موضوع را به طور مفصل بررسی کرده بود.

شنیده های دیگری نیز با عنوان خروج سایپا با فروش زمین ۱۰ هزار میلیارد تومانی از ماده ۱۴۱ یا همان ورشکستگی وجود دارد

کاهش آمار تولید و تجدید ارزیابی دارایی
آمار تولید نارنجی پوشان جاده مخصوص در ماه ابتدایی سال جاری با افت ۵.۵ درصدی نسبت به سال گذشته همراه بوده است. وزیر صمت روز گذشته طی بازدید از گروه خودروسازی سایپا مدعی شد که خودروهای ناقص این شرکت به صفر رسیده است. این درحالی است که آمار خودروهای ناقص در اردیبهشت ماه سال جاری برای سایپا ۲۵ هزار دستگاه بود. دو خودروساز بزرگ بیشترین تمرکز را روی کاهش خودروهای ناقص قرار دادند، این مساله سبب شده در ماه های ابتدا سال جاری افت تیراژ تولید ایجاد و دست یابی به برنامه های شعارگونه مدیران دولتی محقق نشود.

در کنار این موضوعات به تازگی خبری در خصوص زمین ۱۰ هزار میلیارد تومانی گروه خودروسازی سایپا منتشر شده است. برخی از کارشناسان معتقد هستند که زمین مذکور با مساحت حدود یک میلیون مترمربع و فاقد کاربری مشخص، حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد. این زمین در منطقه گرمدره واقع شده و شنیده می شود که دولت خودروسازان را مجبور به فروش اموال غیرمولد برای مولدسازی دارایی ها کرده است. گفته می شود این هدف برای چابک شدن گروه خودروسازی سایپا و جذب نقدینگی انجام می شود. اما، شنیده های دیگری نیز با عنوان خروج سایپا با فروش زمین مذکور از ماده ۱۴۱ یا همان ورشکستگی وجود دارد. هر دو روی این سکه بیان می کند که دولت قصد دارد نهایت استفاده را از اموال مازاد این شرکت های خودرویی پیش از واگذاری به بخش خصوصی داشته باشد.

سایپا در سال جاری براساس آمار منتشر شده، ۱۹۴ هزار ۹۱۳ دستگاه خودرو تعهد دارد، علاوه براین موضوع ۶ هزار و ۱۹۰ دستگاه دیگر نیز تعهد معوق دارد. به طور کلی این خودروساز ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو باید تحویل مشتریان دهد

تعهدات معوق و کار سخت تیموری
محمدعلی تیموری مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در سال جاری کار سخت تحویل تعهدات را باتوجه به وضع نقدینگی غیرقابل پایداری شرکت متبوعش در پیش دارد. نارنجی پوشان جاده مخصوص در سال جاری براساس آمار منتشر شده، ۱۹۴ هزار ۹۱۳ دستگاه خودرو تعهد دارند، علاوه براین موضوع ۶ هزار و ۱۹۰ دستگاه دیگر نیز تعهد معوق دارند. به طور کلی این خودروساز ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو باید تحویل مشتریان دهد. هرچند که علیرغم وعده های وزیر صمت افزایش تیراژ محقق نشده و شاهد افت تیراژ در هر دو خودروساز بودیم، باید دید براساس شرایط مالی و افت تیراژ سایپا می تواند تعهدات خود را به مشتریان ارائه دهد.

پارس خودرو بدون مدیرعامل
خبر بازداشت علیرضا زاهدیان مدیرعامل پارس خودرو با تاخیر از سوی دستگاه عریض و طویل ارتباطات این شرکت، منتشر و توضیح داده شد. همانطور که مدیر متبوع محمدعلی تیموری در پارس خودرو دچار چالش شده است، دستگاه ارتباطاتی این شرکت نیز با ضعف عملکردی فراوانی همراه است.

پارس خودرو سومین خودروساز بزرگ کشور است که اکنون با حکم تیموری توسط محمد حسین ترابی با عنوان سرپرست جدید پارس خودرو هدایت می شود. براین اساس، شاید نیاز باشد که محمدعلی تیموری مدیرعامل محترم گروه خودروسازی سایپا، نسبت به تغییر و تعیین مدیران شرکت های زیر مجموعه و البته دستگاه های ارتباطاتی آن ها توجه بیشتری داشته باشد.