تهمینه غمخوار؛ بازار: با هدف گسترش روابط همکاری ایران و روسیه، الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه هفته گذشته در رأس هیئتی بلندپایه به ایران سفر کرد. وی در این سفر با برخی از مسئولان ایران از جمله معاون اول رئیس جمهور، وزیر نفت، وزیر راه و شهرسازی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد و... دیدار و گفت و گو کرد.
نواک در نشستی با نمایندگان جامعه تجاری ایران گفت: کریدور حمل و نقل شمال_جنوب می تواند کلید توسعه همکاری های اقتصادی بین روسیه و ایران باشد به طوری که مسکو علاقه مند به ایجاد این کریدور بین المللی است. از نظر روسها اجرای موفقیت آمیز این پروژه مهم در توسعه تجارت با حوزه خزر و خلیج فارس موثر خواهد بود و می تواند در توسعه همکاری های تجاری و اقتصادی روسیه موضوعی کلیدی باشد.
این مقام روسی همچنین به گردش تجاری بین دو کشور با جهش ۸۱ درصدی اشاره کرد که به تقریباً چهار میلیارد دلار رسیده و یکی از بالاترین ارقام در سال های اخیر است. بر اساس آمار و گزارشهای منتشر شده، تجارت در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ بیش از ۱۰ درصد رشد کرد.
مقامات روسیه همچنین اعلام کردند که به لطف تلاش رهبرانشان، علیرغم فشار بی سابقه ای که روسیه در حال حاضر از سوی کشورهای غیر دوست متحمل می شود، مسیری برای افزایش همکاری های تجاری، اقتصادی، لجستیکی، سرمایه گذاری، مالی و بانکی در حال پیگیری است به طوری که یکی از موضوعات کلیدی همکاریهای مالی و بانکی بین ایران و روسیه است تا پرداخت‌ها بین اشخاص حقوقی و سازمان‌های دو کشور با ارزهای ملی انجام و در تسویه حساب‌های مالی از ارزهای ملی استفاده شود.
اکنون شرایط ویژه ای برای روسیه در حال شکل گیری است که همکاری ها را به میزان قابل توجهی گسترش داده و به پروژه های بزرگی که هم اکنون در ایران در حال اجراست، مانند ساخت نیروگاه اتمی بوشهر و نیروگاه حرارتی سیریک، شتاب بخشیده و توسعه جدید را تضمین کند.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع روابط دوجانبه تجاری ایران و روسیه، خبرنگار بازار گفتگویی را با «اندرو کوریبکو»، نویسنده، تحلیلگر ارشد سیاسی و عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه در خصوص تقویت تجارت دوجانبه و استفاده از ارزهای ملی ترتیب داده است.
حوزه‌های پژوهشی کوریبکو، این نویسنده آمریکایی ساکن روسیه سیاست خارجی و ژئوپلیتیک روسیه، استراتژی ایالات‌متحده در اوراسیا، تاکتیک‌های تغییر رژیم، انقلاب‌های رنگی و جنگ های نامتعارف است. کتاب او «جنگ‌های ترکیبی: رویکرد غیر مستقیم انطباقی برای تغییر رژیم» اوضاع سوریه و اوکراین را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و از الگوی جدیدی از جنگ استراتژیک توسط ایالات‌متحده پرده برمی‌دارد.
مشروح مصاحبه در ادامه آمده است:
* همانطور که می دانید از چند وقت گذشته، اخباری مبنی بر برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای نهایی شدن متن توافقنامه تجارت آزاد و تعیین فهرست کالایی منتشر شد. نهایی شدن این قرارداد در شرایط کنونی تا چه اندازه در گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا به ویژه روسیه موثر است و آیا به پیشبرد این روابط کمک خواهد کرد؟
نهایی شدن این مذاکرات برای انعقاد تجارت آزاد، نقش مکمل اقتصادی بودن هر یک از طرفین را در قبال یکدیگر خواهد گشود. کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) و ایران به دلیل برخورداری از موقعیت‌های نزدیک، پتانسیل بازار و منابع طبیعی، شرکای طبیعی یکدیگر هستند.
پیشرفت در این پیمان در این لحظه خاص یعنی گذار از سیستمی جهانی به چند قطبی شدن، مقداری از فشار غرب تحت رهبری ایالات متحده بر هر دو طرف را کاهش خواهد داد. این موضوع به نوبه خود به تدریج منجر به بهبود استانداردهای زندگی مردم آنها می شود که در نتیجه برخی از پیامدهای سیاسی را که قرار بود این تحریم ها با توجه به ساخت بافت اجتماعی_اقتصادی انقلاب های رنگی منجر شود، کاهش دهد.
* انتظار می رود در شرایط کنونی بحران اوکراین، علیرغم تحریم های روسیه و تمایل این کشور و همچنین چین به همکاری با استفاده از ارزهای ملی، جمهوری اسلامی ایران نیز بتواند تحریم های آمریکا را خنثی کرده و از پول ملی خود استفاده کند. نظر شما در این باره چیست؟
این موضوع یک پیش‌بینی منطقی است که از منظر منافع عینی اقتصادی ایران عقلانی به نظر می رسد.
* چین و روسیه می‌گویند تحریم‌های جدید ساختار نظام پولی و مالی بین‌المللی را با دلار آمریکا تضعیف کرده است. به نظر شما این سیستم پولی مشترک چه تاثیراتی بر سایر کشورهای اوراسیا و همچنین ایران خواهد داشت؟
انجام تجارت با ارزهای ملی، حاکمیت اقتصادی هر یک از طرفین را تقویت می کند و موجب کاهش خطرات خارجی که می تواند به طور مصنوعی به عنوان مجازات سیاست خارجی آنها تحت تحریم های غرب به رهبری ایالات متحده ایجاد شود، گردد. علاوه بر آن، ارزش مالی ارزهای آنها نیز افزایش خواهد یافت و بنابراین اقتصاد آنها با گذشت زمان تثبیت خواهد شد.
* توافق با اتحادیه اقتصادی اوراسیا و همچنین امضای قرارداد تجارت آزاد تأثیر مستقیمی بر افزایش صادرات ایران به روسیه به ویژه از آغاز مناقشه با اوکراین داشته است. ارزیابی شما از گسترش مبادلات دوجانبه به ویژه در حوزه انرژی با سفر اخیر الکساندر نواک به ایران و مذاکرات هیئت های تجاری ایران و روسیه چیست؟
همانطور که در پاسخ سوال اول ذکر شد، اقتصاد روسیه و ایران به دلایل موضوعاتی چون موقعیت جغرافیایی، بازار و منابع طبیعی خود مکمل یکدیگر هستند. بر همین اساس، برای هر دو طرف بسیار مهم است که در حوزه انرژی همکاری های دوجانبه داشته باشند، زیرا آنها از بزرگترین ذخایر گاز جهان برخوردار هستند.
یک احتمال هیجان‌انگیز این است که جمهوری اسلامی ایران بتواند از طریق شریک هندی خود وارد یک سوآپ گازی با روسیه شود، درست مانند آنچه که در حال حاضر با ترکمنستان و آذربایجان انجام می دهد.
* اگرچه روابط ایران و روسیه در طول تاریخ فراز و نشیب های زیادی را تجربه کرده است، اما برخی از تحلیلگران بین المللی اذعان دارند که گسترش همکاری های اقتصادی بین دو کشور در سال های اخیر هرگز مهم نبوده است. دیدگاه شما در این خصوص چیست؟
برعکس، هر دو طرف در سال‌های اخیر درباره یک پیمان تجارت آزاد صحبت کرده‌اند که نشان دهنده اهمیتی است که آنها برای روابط اقتصادی خود قائل هستند. پیشرفت آهسته اما ثابت بوده است. بر همین اساس، در حالی که این سرعت ممکن است برخی از ناظران را خشنود نکرده باشد، همچنان قابل توجه است که گفتگوها به تکامل خود ادامه داده اند.
نظر شما