فروش آرد یارانه ای در بازار سیاه| نان فانتزی طعم بربری می گیرد؟

بازار، گروه استان‌ها: سال‌ها بود که دولت آرد یارانه‌ای به بخش صنف و صنعت اختصاص می‌داد که سود حاصل از آن به جیب تعداد معدودی از افراد می‌رفت، درحالیکه این یارانه با هدف حمایت از مصرف کننده انجام می‌شد. از سوی دیگر اختلاف قیمت بالای آرد یارانه و آزاد بستری برای قاچاق این محصول به کشورهای همسایه ایجاد کرده بود

به اعتقاد کارشناسان، آزاد سازی نرخ آرد و نان و پرداخت یارانه به مصرف کنندگان تنها راه حل پایان دادن به رانت و سوء استفاده و افزایش کیفیت نان است. اما آزادسازی یکباره آرد صنف و صنعت، تولیدکنندگان این بخش را با چالش‌هایی مواجه کرد، مشکلاتی که باید با تشدید نظارت‌ها، وضع قوانین مشخص و روشن و ایجاد آگاهی در جامعه رفع شود.

از سوی دیگر برخی اعتقاد دارند که دو نرخی بودن آرد می تواند رانت و فساد را نیز به دنبال داشته باشد. برای بررسی بیشتر موضوع آرد یارانه ای با «محبت اسماعیل نیا» یکی از تولیدکنندگان نان فانتزی در گرگان به گفتگو نشستیم.

*افزایش قیمت آرد و محصول تمام شده شما چقدر است؟
قبل از حذف یارانه آرد صنف و صنعت هر کیسه آرد را به قیمت ۵۸ هزار تومان خرید می‌کردیم اما در حال حاضر بابت هر کیسه آرد باید ۶۴۰ هزار تومان بپردازیم، قیمت آرد تقریباً افزایش ۱۱ برابری داشته است افزایش قیمت‌ها مختص آرد نبوده و در طول یک سال اخیر مواد اولیه افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصد داشته به طور مثال قیمت بهبود دهنده در سال گذشته ۷۰ هزار تومان بود که به ۱۴۰ هزار تومان رسید و خمیرمایه که پارسال کارتونی ۱۸۰ هزار تومان بود امسال به ۲۶۰ هزار تومان رسیده است.

قیمت آرد افزایش یافته اما هنوز نرخ جدید فروش نان‌های فانتزی و باگت به ما اعلام نشده است، در تهران هر نان باگت معمولی شش هزار تومان و نان همبرگری هفت هزار و پانصد تومان ارائه می‌شود اما در فروشگاه خودم نان باگت که تا پیش از این قیمت هزار و ۶۰۰ تومان به مشتری داشت به قیمت دو هزار تومان می‌دهم اما به دلیل کمبود آرد بیشتر از پنج عدد به هر مشتری نمی‌توان نان داد.

*آیا دو نرخی شدن قیمت آرد موجب فروش آرد دولتی در بازار شده است؟
فروش آرد به صورت غیر قانونی و از محل سهمیه نان‌های سنتی قبل از قطع شدن یارانه آرد نان‌های صنعتی هم در بازار انجام می‌شد اما در آن زمان هر کیسه آرد به قیمت ۱۸۰ هزار تومان فروخته می‌شد درحالیکه امروز این قیمت به کیسه‌ای ۳۸۰ هزار تومان رسیده است.

قبل از حذف یارانه آرد صنف و صنعت هر کیسه آرد را به قیمت ۵۸ هزار تومان خرید می‌کردیم اما در حال حاضر بابت هر کیسه آرد باید ۶۴۰ هزار تومان بپردازیم

فروش آرد دولتی برای کسانی که این محصول را در اختیار دارند سود زیادی دارد چرا که از محل فروش آن می‌توانند چندین برابر فروش نان سود ببرند، از طرفی تولیدکنندگان صنعتی اگر بخواهند هر کیسه آرد را ب قیمت آزاد تهیه کنند دیگر تولید نان برای آنها صرفه اقتصادی ندارد و چاره‌ای جز تهیه آرد از فروشندگان غیر مجاز ندارند، به همین دلیل این معضل افزایش پیدا کرده است.

هرچند که با افزایش قیمت آرد، قیمت نان‌های صنعتی هم افزایش یافته و به این ترتیب قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد و پس از آن تولیدکنندگان تولید خود را کاهش می‌دهند که در نهایت این مسئله باعث بیکار شدن تعدادی از کارگران می‌شود به طور مثال، در واحد تولیدی من ۱۲ کارگر دائمی مشغول کار هستند ولی با ادامه روند گرانی نان و کاهش تقاضا مجبور می‌به تعدیل نیرو هستم.

*آیا تصمیم دولت در حفظ قیمت نان سنتی را درست می‌دانید؟
تصمیم دولت برای گران نشدن نان سنتی یا دادن یارانه به این بخش کار درستی است. به عقیده من اگر آرد بخش صنف و صنعت ۱۰ برابر هم شود نباید نان سنتی گران شود چون غذای اصلی مردم است.

*مهمترین مشکل تولیدکنندگان واحدهای صنعتی چیست؟
هیچ نظارتی بر سهمیه آرد وجود ندارد و اگر بخواهند سهمیه آرد را به صورت عادلانه تقسیم کنند باید کیفیت نان واحدهای تولیدی، استقبال مشتریان، فروش بالا، میزان اشتغالزایی ایجاد شده را لحاظ کنند و با توجه به همه موارد سهمیه آرد را تعیین کنند بزرگترین مشکل کسانی که بخواهند به طور جدی وارد کار تولید نان‌های صنعتی شود تهیه جواز است، جواز به سختی به متقاضیان داده می‌شود و کسانی که سال‌ها در کار تولید هستند در صف گرفتن جواز هستند.

فروش آرد دولتی برای کسانی که این محصول را در اختیار دارند سود زیادی دارد

فروش جواز کار غیر قانونی است اما فروش جواز نانوایی‌هایی که سهمیه آرد دولتی دارند با قیمت‌های بسیار نجومی در کشور انجام می‌شود و نتیجه آن تولید نان‌های بی کیفیت و اجحاف در حق کسانی است که سال‌ها در این حرفه زحمت کشیده‌اند.

با وجود آنکه فروش جواز نانوایی‌ها خلاف قانون است، به راحتی در بازار خرید و فروش می‌شود و در مدارک افرادی اقدام به خرید و فروش می‌کنند نوشته می‌شود سهمیه نانوایی واگذار شده است ولی در واقعیت با قیمت‌های بسیار زیاد فروخته شده است و کسانی که توانایی مالی دارند چندین جواز می‌خرند و مدیریت یک تولیدی را در شرایطی به دست می‌گیرند که کوچک‌ترین اطلاعاتی از تهیه نان ندارند.

اگر مهارت افراد در تهیه نان، میزان سابقه کار، فروش بالا و رضایت مشتری را برای دادن جواز نانوایی به افراد در نظر بگیرند و افراد متخصص در مدیریت مجموعه‌های تهیه نان قرار بگیرند قطعاً نان‌های بسیار با کیفیت تری روانه بازار شده و از هدر رفت نان در کشور جلوگیری خواهد شد.