بازار؛ گروه بانک و بیمه: بانک مرکزی به عنوان سیاست گذار و متولی اصلی نظام بانکی که به نوعی اقتصاد کشور نیز به برنامه ریزی و تصمیمات آن گره خورده دارای جایگاه ویژه و حساسی است. جایگاه مهمی که فرماندهی و سررشته رونق اقتصاد کشور، مدیریت نقدینگی و تورم را از یک طرف در دست دارد و از طرفی نیز دیده بان عملکرد سیستم بانکی در انجام امور نظیر تعیین نرخ سود، چگونگی مصارف و منابع، توجه به رعایت اصول بانکداری اسلامی و مدیریت نرخ ارز در بازار است.
نمایندگان مجلس تاکید دارند موضوع تحقیق و تفحص از بانک مرکزی را پیگیری کنند تا خلاء های موجود شناسایی و در صورت ایجاد قوانین و مقررات جدید اقدامات لازم در این زمینه انجام شود
ذره بین بانک مرکزی روی عملکرد بانک ها
به گفته کارشناسان همه فعالیت ها و به طور معمول عملکرد نظام بانکی کشور باید زیر ذره بین بانک مرکزی بوده تا این بانک با تدابیر خاص کارشناسی ضمن توجه به چگونگی کارکرد سیستم بانکی از نحوه فعالیت ها در سایر بخش ها چون رشد میزان نقدینگی، انحراف منابع، تورم و رکود اقتصادی به درستی آگاه باشد.
اما اکنون با توجه به معوقات سنگین بانکها که اخیرا نیز لیستهای بلند و بالای بدهکاران کلان بانکی منتشر و در معرض دید عموم قرار گرفت در کنار رشد میزان نقدینگی حدود ۵ هزارهزار میلیارد تومانی سرگردان همراه با تورم سنگین بالای ۴۰ درصدی همچنین بی تحرکی بخش تولید بدلیل نبود سرمایه در گردش بنگاههای اقتصادی، مجلس شورای اسلامی در تلاش است تا ضمن بررسی موشکافانه علل بروز چنین عواملی، عملکرد بانک مرکزی را با تحقیق و تفحص نقد کند تا ریشه چنین آشفتگی و ضعف ساختاری و مدیریتی را در این بانک دریابد.
حال از آنجایی که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان تنظیم‌کننده نظام پولی و اعتباری کشور، موظف به انجام وظایف خود در امورات اقتصادی و نظام بانکی است، بنابراین مدیران و سیاست گذاران این بانک باید طوری تکالیف خود را انجام دهند که اقتصاد کشور و کارایی سیستم بانکی خدشه ای وارد نشود. در چنین شرایطی است که نمایندگان مجلس تاکید دارند که موضوع تحقیق و تفحص از بانک مرکزی را پیگیری کنند تا خلاء های موجود شناسایی و در صورت ایجاد قوانین و مقررات جدید اقدامات لازم در این زمینه انجام شود.
با توجه به سابقه ای که بانک کزی در ضعف مدیریت نرخ ارز داشته است به نظر می رسد این بانک متهم به درآمدزایی برای دولت بوده که باید مشخص شود چرا و چگونه و با چه سیاستی نرخ ارز طی چند سال گذشته به این شکل در بازار چند برابر شده است
مدیریت ناکارآمد نرخ ارز پاشنه آشیل بانک مرکزی
علی اصغر قائم مقامی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تاکید مجلس شورای اسلامی بر موضوع اجرای طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی گفت: با توجه به اینکه بانک مرکزی متولی و سیاست گذار اصلی نظام بانکی کشور است اما این بانک مدت هاست با چالش هایی چون بحث توزیع نامناسب نرخ ارز همچنین ضعف عملکرد در مدیریت منابع بانکی که منجر به افزایش نرخ تورم شده مواجه است که این موضوع به جد نیازمند بررسی دقیق برای حل و فصل است.
وی افزایش بهای ارز و به دنبال آن رشد قیمت همه کالا و خدمات را ناشی از آشفتگی و عدم مدیریت صحیح در ساماندهی این بازار عنوان کرد و اظهارداشت: با توجه به سابقه ای که بانک کزی در مدیریت نرخ ارز داشته است به نظر می رسد این بانک به خودی خود بازار درآمدزایی برای دولت بوده که باید مشخص شود چرا و چگونه و با چه سیاستی نرخ ارز طی چند سال گذشته به این شکل در بازار چند برابر شده است.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: مدیریت بانک مرکزی در توزیع درست دلارکاغذی و نحوه تامین وعرضه آن برای متقاضیان ارزی نیز در بازار دارای اشکالاتی بوده و هست که این موضوع نیازمند تحقیق و تفحص برای ایجاد برنامه ریزی دقیق آنگونه که بازار به درستی ساماندهی شود می باشد.
با آنکه برخی بانک ها با بدهی های سنگین و حساب قرمز نزد بانک مرکزی مواجه بودند اما همین بانک ها باز هم از اعتبار بانک مرکزی استفاده می کنند که این شیوه نادرست مشکلات عدیده ای را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است
موتور اصلی رشد نقدینگی کشور بانک مرکزی است!
قائمی نیا در ادامه خاطرنشان کرد: علاوه بر موضوع مشکلات ناتوانی در ساماندهی بازار ارزی کشور مباحثی چون ارایه خطوط اعتباری از سوی بانک مرکزی به بانکها و نحوه بکارگیری منابع بانکی در قالب ارایه تسهیلات که مشکلات عدیده ای را در اقتصاد کشور ایجاد کرده است نیازمند بررسی و کارکارشناسی است که باید مد نظر قرار گیرد.
وی موتور اصلی تولید و رشد نقدینگی در کشور را اعتبار دهی بی حساب کتاب بانک ها به برخی متقاضیانی که بخش عمده منابع بانکی را دریافت کرده اند ولی در بازپرداخت آن بی توجهی می کنند، دانست و اظهار داشت: با آنکه برخی بانک ها با بدهی های سنگین و حساب قرمز نزد بانک مرکزی مواجه اند اما این بانک ها باز هم از اعتبار بانک مرکزی استفاده می کنند که این شیوه نادرست مشکلات عدیده ای را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است، در چنین شرایطی مجلس باید با نظارت دقیق بر عملکرد بانک ها و یا تغییر قوانین و مقررات مانع از چنین اقداماتی از سوی بانک ها و در نهایت عملکرد بانک مرکزی در این بخش شود.
جمع زیادی از نمایندگان مجلس خواهان تحقیق و تفحص از بانک مرکزی هستند اما این طرح هنوز اعلام وصول نشده است. از طرفی نیز نمایندگان مجلس اصرار دارند که هر چه زودتر این طرح با انجام سیر قانونی شکل عملیاتی به خود گیرد
اصرار مجلس بر اجرای طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی
لطف الله سیاهکلی، نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره اقدام مجلس برای تحقیق و تفحص از بانک مرکزی گفت: موضوع تحقیق و تفحص از بانک مرکزی از مدت ها پیش در کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح شده و جمع زیادی از نمایندگان نیز خواهان چنین اقدامی هستند اما این طرح هنوز اعلام وصول نشده است. از طرفی نیز نمایندگان مجلس اصرار دارند که هر چه زودتر این طرح با انجام سیر قانونی شکل عملیاتی به خود گیرد.
وی با بیان اینکه مسائل پولی و مالی در نظام بانکی کشور دارای مشکلات زیادی است که باید به درستی حل شود افزود: اصلاح نظام بانکی امری ضروری است چرا که بانک مرکزی در بخش های مختلفی چون تعیین نرخ سود بانکی، مدیریت توزیع ارز در بازار و نیز چگونگی پرداخت وام و تسهیلات نواقص زیادی دارند که این ضعف ها و نواقص باید با کار کارشناسی مرتفع شود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه اظهار داشت: یکی از مباحث مهم ناکارآمدی مدیران بانک مرکزی و در ذیل آن شوای پول و اعتبار سیاست های غلط این نهاد تصمیم گذار درتعیین نرخ سود بانکی است که موجب شده است تولید را به زانو درآورد.
بخش تولید به دلیل بهره بالای بانکی و عدم توجه به تامین سرمایه در گردش شرایط مساعدی ندارد و با ظرفیت پایین فعالیت می کند بنابراین توجه به این موضوع در کنار سیاست های غلط ارزی موجب شده است که کمر تولید بشکند
شرایط نامساعدی که بانک ها برای بخش تولید فراهم کرده اند
سیاهکلی ادامه داد: بخش تولید به دلیل بهره بالای بانکی و عدم توجه به تامین سرمایه در گردش شرایط مساعدی ندارد و با ظرفیت پایین فعالیت می کند بنابراین توجه به این موضوع در کنار سیاست های غلط ارزی موجب شده است که کمر تولید بشکند با این وجود تجدید نظر در سیاست های بانک مرکزی با ورود مجلس و نظارت بر عملکرد این نهاد مهم و تاثیر گذار ضروری است.
وی خاطرنشان کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز تحقیق و تفحص از عملکرد بانک مرکزی انجام نشده است در حالی که بانک مرکزی باید به عنوان تنظیم گر بازار پول با نظارت دقیق مجلس و در راستای اصلاح ساختارها به درستی عمل کند تا اقتصاد کشور با مشکل مواجه نشود.
سیاهکلی گفت:متاسفانه همیشه از ضعف سیستم بانکی خرده گیری می شود و عملکرد نظام بانکی زیر سئوال می رود در حالی که باید دنبال علت بود و بانک مرکزی به عنوان متولی پاسخگوی نواقص، کاستی ها و ضعف مدیریتی باشد چرا که بانک ها از دستورات این بانک پیروی می کنند.
وی در پایان گفت: از آنجایی که موضوع طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی در مجلس مطرح و کلید خورده است بنابراین نمایندگان ملت باید وظیفه خود را در این زمینه به خوبی انجام دهند تا هر چه زودتر این طرح برای اجرا به صحن علنی بیاید.
بنا به این گزارش، اجرای طرح تحقیق و تفحص از بانک مرکزی مشخص می کند که ضعف مدیریتی در انجام امورات بانکی و مسائل اقتصادی در این بخش کجاست، در چنین شرایطی است که بی تردید اقداماتی در راستای تحول نظام بانکی کشور با اصلاح ساختاری انجام و عملکرد بانک مرکزی تحت نظارت و رصد مجلس و نهادی مربوطه قرار می گیرد.
نظر شما