مهرداد رحمانی در گفتگو با خبرنگار بازار با تاکید بر ایجاد بازار رقابتی برای تولیدکنندگان لوازم خانگی در کشور گفت: بازاری که ما در عرصه محصولات لوازم خانگی داریم در بهترین و خوشبینانه‌ترین حالت یک بازار انحصار چندجانبه محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه ما در اقتصاد طیفی از بازارها از بازار انحصار کامل تا بازار رقابت کامل را داریم، افزود: هرچه از بازار رقابتی فاصله بگیریم و به سمت بازار انحصاری برویم از کارایی و تخصیص بهینه منابع کاسته می‌شود و بر اتلاف منابع و ایجاد رانت و فساد افزوده می‌شود.
بازار لوازم خانگی ایران درگیر انحصار چندجانبه است
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بازار رقابتی کامل حداکثر کارایی را در اقتصاد داشته و تخصیص بهینه منابع را به دنبال دارد که نتیجه آن ایجاد حداکثرسازی رفاه اجتماعی خواهد بود، ابراز کرد: بازارهای انحصار کامل هم حداکثر اتلاف در منابع را به دنبال داشته و نتیجه‌ای جز رانت و فساد در اقتصاد نخواهد داشت در بین این دو سر طیف هم بازارهایی نظیر بازارهای رقابت انحصاری، انحصار چندجانبه و بازار انحصار دوجانبه وجود دارد.
بازار رقابتی کامل حداکثر کارایی را در اقتصاد داشته و تخصیص بهینه منابع را به دنبال دارد
رحمانی با بیان اینکه در گذشته برندهایی مثل سامسونگ و ال جی در کشور وجود داشت که تولید داخل هم داشتند و برخی برندها وارد می‌شدند و یک بازار تقریبا رقابت انحصاری را در بازار لوازم خانگی کشور تا سال ۹۶ را شاهد بودیم، بیان کرد: از اوایل سال ۹۷ وقتی تحریم‌های اقتصادی امریکا بر ایران تحمیل شد بسیاری از برندهای معتبر کالاهای خود را از طریق مرزهای قانونی به ایران وارد نمی‌کردند.
وی با اشاره به اینکه محصولاتی مثل سامسونگ هم به مرور خط تولید را کاهش دادند و در نهایت طی دو سه سال اخیر تولید این محصولات در ایران برچیده شده است، افزود: در این میان تولیدکنندگان داخلی از این شرایط حداکثر سوءاستفاده را کردند که به منافع مالی خود دست پیدا کنند حتی اگر به قیمت از دست دادن رفاه خانواده‌ها و کاهش رفاه اجتماعی باشد.
نهادهای نظارتی و تنظیم کننده بازار باید مداخله کنند
این استاد دانشگاه تصریح کرد: برخی شرکت‌های داخلی بازار لوازم خانگی را در کشور به انحصار خود درآورند و باتوجه به اینکه مالکیت این شرکت‌ها در بخش خصوصی است نیز نتیجه‌ای فاجعه‌آمیزتر از آن چیزی دارد که یک یا چند بنگاه دولتی در بازار انحصاری بخواهند فعالیت کنند از سوی دیگر هدف بخش خصوصی طبیعتا حداکثرسازی سود است و وقتی در یک بازار انحصار چندجانبه یا دوجانبه قرار گیرند سعی می‌کنند در نقطه‌ای تولید خود را انجام دهند که حداکثر سود را برای خودشان داشته باشند ولا اینکه به قیمت کاهش شدید تولید و افزایش شدید قیمت در بازار باشد.
رحمانی با بیان اینکه بدون شک در این میان نهادهای نظارتی و تنظیم کننده بازار باید مداخله کرده و برای شرکت مورد نظر سقف تولید در نظر بگیرند تا کمتر از آن میزان تولید را کاهش ندهند، افزود: معمولاً برای تولیدکنندگان صرفا نرخ محصولات تعیین می‌شود و در این میان تولیدکنندگان به بهانه‌هایی از قبیل افزایش قیمت مواداولیه درخواست افزایش قیمت می‌دهند و معمولا این افزایش قیمت چندین برابر هزینه تولید است.
برخی شرکت‌های داخلی بازار لوازم خانگی را در کشور به انحصار خود درآورند
وی افزود: هدف ما در اقتصاد حداکثرسازی رفاه مصرف‌کننده است و اگر این موضوع برای سیاست‌گذاران اهمیت داشته باشد تنها راه آن ایجاد فضای رقابت برای تولیدکنندگان داخلی است لیکن باید یک فضای رقابتی برای شرکت‌های تولید لوازم خانگی در کشور ایجاد کنیم و اجازه دهیم که بنگاه‌های داخلی با رقبای خارجی در بازار ما رقابت کنند تا بتوانند کالاهای خود را با کیفیت بهتر و قیمت پایین‌تر به فروش برسانند در غیر این صورت ما هیچ انگیزه‌ای نمی‍‌توانیم به تولیدکننده داخلی بدهیم که بخواهد قیمت را کاهش و کیفیت را افزایش دهد.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه به جز بازار رقابتی هیچ روشی وجود ندارد که بخواهیم رفاه مصرف کننده را ارتقاء دهیم، گفت: تجربه و علم اقتصاد هر دو نشان دادند که سیاست‌های قیمت‌های گذاری دستوری که از طرف دولت یا ستاد تنظیم بازار برای شرکت‌های انحصاری تعیین می‌شود که آنها قیمت‌ها را کاهش دهند معمولا نتیجه مثبتی را در پی ندارد.
نظر شما