بازار؛ گروه استانها: پیرو گزارش‌های قبلی و در جست‌وجوی کارآفرینان نمونه و موفق استان خراسان رضوی این بار راهی روستای «ارزنه» در شهرستان باخرز می‌شویم جایی که یکی از بانوان خراسانی توانسته با ایجاد و راه‌اندازی سالن پرورش قارچ نه‌تنها اقتصاد خانواده‌اش را هم چون قارچ رشد دهد بلکه برای ۲۰ نفر دیگر از اهالی این روستا اشتغال‌زایی و کار فراهم کند.
مریم محمود زاده که حالا به‌عنوان کارآفرین برتر تولید قارچ در روستای «ارزنه» نام وی را می‌توان در فهرست کارآفرینان نمونه جهاد کشاورزی خراسان رضوی و استان نیز پیدا کرد در سن ۲۴ سالگی پرورش قارچ را آغاز کرده و حالا پس از ۶ سال تلاش مداوم توانسته در این جایگاه موجب افتخار برای خانواده شود.
خانم محمود زاده دارای مدرک کارشناسی ارشد کشاورزی و متولد سال ۱۳۷۰ است که حالا در روستای ارزنه شهرستان باخرز وی را به‌عنوان یکی از جوانان موفق در کارآفرینی می‌شناسند.
گفت و گوی ذیل ماحصل دیدار ما با این جوان موفق و کارآفرین نمونه در استان خراسان رضوی پیرامون رمز موفقیت و مشکلات وی در این مسیر است.
* کار پرورش قارچ را از کجا شروع کردید؟
بنده مقطع کارشناسی را در دانشگاه دولتی بیرجند به اتمام رساندم و سپس مقطع کارشناسی ارشد رشته کشاورزی را در دانشگاه دولتی شاهرود ادامه دادم. پس از فارغ‌التحصیلی در مقطع کارشناسی در سال ٩٣ با پیشنهاد برخی دوستان شروع به بازدید از برخی سالن های پرورش قارچ و هم چنین کسب اطلاعات برای ورود به این رشته شدم. در همین راستا در سال ١٣٩۴ دوره آموزشی پرورش قارچ را از طریق فنی حرفه‌ای همراه با مادرم شرکت کردم و در نهایت انتهای دوره آموزشی با توجه به علاقه‌ای که به این کار پیدا کردیم، پرورش قارچ را در حیاط خانه که فضایی ٢٠ متری بود شروع کردیم.
* با چه سرمایه‌ای این کار را آغاز کرید؟
من در شروع کار وامی به مبلغ پنج میلیون تومان از بانک دریافت کردم و با ظرفیت دو تن کمپوست کار را شروع کردم. سپس در سال ٩۵ وامی به مبلغ ١٢ میلیون تومان از طریق جهاد کشاورزی دریافت کردم و خودم نیز حدود شش میلیون تومان به آن اضافه کردم تا مکان را به فضای ١٠٠ متر ارتقاء دهیم. پس از آن دو سالن با ظرفیت ۳ و نیم تن کمپوست ایجاد شد و برای ۶ نفر از اعضای خانواده اشتغال‌زایی و درآمدزایی شد.
* به همین ترتیب سالن‌ها را افزایش دادید؟
بله.پس از آن در سال ١٣٩٨ با وامی که من و مادرم هرکدام به مبلغ ۵٠ میلیون تومان از کمیته امداد اخذ کردیم و با ٧٠ میلیون تومان پس‌اندازی که در این مدت داشتیم، فضای کار را به ٢۵٠ متر گسترش دادیم و آن را تجهیز کردیم .از سال ١٣٩٨ تاکنون با ظرفیت پنج سالن مشغول به پرورش قارچ هستیم و برای حدوداً ٢٠ نفر اشتغال‌زایی انجام داده‌ام .
* چه مشکلاتی را در این مسیر پیش رو داشتید؟
یکی از مشکلاتی که در سال گذشته برای من پیش آمد بحث دمای هوا بود، چرا که در تابستان سال‌های گذشته امکان پایین نگه‌داشتن دمای هوا وجود داشت اما سال گذشته افزایش دما بسیار زیاد شد و به دلیل نبود کولرگازی من دچار ضرر فراوانی شدم. دوره برداشت قارچ‌ها دو نیم ماهه می باشد و من امسال دوره جدید برداشت، قارچ‌ها را از برج ۵ به بعد به دلیل پایین آمدن دما شروع می‌کنم تا دوباره دچار ضرر مالی نشوم .
از دیگر مشکلات من بحث برند سازی بود که به دلیل نداشتن مجوز تأسیس قادر به گرفتن آن نبودم و متأسفانه با توجه به این که پرورش قارچ جزء مشاغل خانگی بود، مجوز تأسیس به آن تعلق نمی‌گرفت اما خوشبختانه با همکاری برخی نهادها به‌تازگی موفق به اخذ نامه‌ای برای صدور مجوز شده‌ام.
* در هر دوره کشت چقدر قارچ برداشت می‌کنید؟
لازم به ذکر است در هر دو نیم ماه تقریباً ٩ تن کمپوست قابل برداشت است که از هر تن کمپوست بین ٢٠٠ تا ٢۵٠ کیلو قارچ قابل برداشت است که به‌طورکلی مقدار آن حدوداً دو تن قارچ می‌شود.
* قارچ‌ها را از شما کیلویی چند خریداری می‌کنند؟
قیمت قارچی که ما به فروش می‌رسانیم درب مغازه ها بین ۴۵ تا ۵٠ هزار تومان است که این نرخ در تابستان ها افزایش می‌یابد و در مشهد تا کیلویی ۶۰ هزار تومان هم به فروش می رسد اما من قارچ‌ها را کیلویی٣۶ هزارتومان به ویزیتورها به فروش می‌رسانم .
* این حجم قارچ را در کدام شهرستان‌ها توزیع می‌کنید؟
قارچ‌های تولیدی من در شهرستان باخرز، تایباد، تربت جام، تربت‌حیدریه، فریمان و مشهد به فروش می‌رسد.
* آیا برای صادرات محصول خود اقدامی انجام دادید؟
در رابطه با بحث صادرات باید بگویم قارچ‌ها قابلیت صادرات را دارند اما با توجه به مساحت محیطی که در آن مشغول به کار هستم، میزان برداشت قارچ‌ها جوابگو فروش داخلی است و امیدوارم در آینده با گسترش کار زمینه صادرات نیز فراهم شود.
* افزایش قیمت‌ها چه مشکلات و تاثیراتی را برای شما به عنوان تولید کننده در بر داشته است؟
از دیگر مشکلات می‌توان به افزایش بی‌رویه مواد اولیه اشاره کرد برای مثال قیمت کمپوست از سال ١٣٩۴ تاکنون از تنی ٣٠٠ هزار تومان به چهار میلیون و دویست هزار تومان رسیده است یا خاک پوششی از کیسه ای پنج هزار تومان به ۴۵ هزار تومان رسیده است!
علاوه بر افزایش قیمت مواد اولیه ، نرخ کرایه ها نیز افزایش داشته است، به‌عنوان‌مثال کرایه کامیون‌های ده تن از ٢٠٠ هزار تومان به یک‌میلیون و هفت‌صد هزار تومان افزایش داشته است.
قیمت کمپوست از سال ١٣٩۴ تاکنون از تنی ٣٠٠ هزار تومان به چهار میلیون و دویست هزار تومان رسیده است یا خاک پوششی از کیسه ای پنج هزار تومان به ۴۵ هزار تومان رسیده است و علاوه بر افزایش قیمت مواد اولیه ، نرخ کرایه کامیون‌های ده تن از ٢٠٠ هزار تومان به یک‌میلیون و هفت‌صد هزار تومان افزایش داشته است
این در حالی است که علی‌رغم آن‌که نرخ قارچ به همان نسبت افزایش داشته است اما شرایط دشوارترشده است ،چراکه کیفیت کمپوست ها کاهش داشته و ریسک تولید افزایش پیداکرده است.
* آیا از حمایت‌های دولتی هم برخوردار بودید؟
در رابطه با حمایت دولت باید گفت در برخی زمینه‌ها با شرایط سختی روبه‌رو بودیم به‌عنوان مثال هنگام دریافت انشعاب گاز، دریافت وام و سایر امتیازات همواره با مشکلات و موانع بسیار زیادی روبرو بودم اما در برخی زمینه‌ها نیز از طریق نهادهای مختلف مانند جهاد کشاورزی حمایت‌شدیم.
* انتظار شما از دولتمردان چیست؟
توقعی که از دولت و مسئولان دارم، نظارت بر قیمت و کیفیت مواد اولیه است تا راه تولید هموارتر شود.امیدوارم با اخذ و حمایت بیشتر دولت بتوانم در بحث پرورش قارچ فعالیت بیشتری داشته باشم این در حالی است که بازار فروش برایم مهیا است و با ایجاد سالن‌های بیشتر امکان اشتغال‌زایی چند برابری حال حاضر رادارم.
* آیا در این مسیر هدف خاصی را هم دنبال می‌کنید؟
چشم‌انداز آینده را برای افزایش تولید قارچ و همچنین تولید محصولات گلخانه‌ای و پرورش گیاهان دارویی را در برنامه خویش دارم و در حال حاضر بر روی پرورش گیاهان دارویی با ظرفیت کمی در کنار قارچ مشغول شده‌ام .امیدوارم بستر هردو کار برایم مهیا شود تا بتوانم اشتغال‌زایی بیشتری را در زادگاهم برای علاقه‌مندان به این کار را فراهم‌سازم.
نظر شما