بازار؛ گروه صنعت: فیروزه جز سنگ های گران بها و مورد توجه بسیاری از مشتریان در بازار زیورآلات است. فیروزه کاری جز صنایعی است که می تواند باتوجه به پتانسیل و ذخایر آن در کشور، درآمد چند میلیارد دلاری غیرنفتی داشته باشد. متاسفانه تحریم های ظالمانه علیه کشور و شیوع ویروس منحوس کرونا تاثیرات منفی بسزایی در توسعه این صنعت داشته است. مساله ای که دولت پیشین کمترین توجه را به آن داشت. بنابراین اگر لغو تحریم های ظالمانه علیه کشور صورت گیرد، دولت سیزدهم باید تمام موانع و چالش ها از جمله گمرکات و بیمه را برای توسعه این بخش رفع کند. از این رو مهرداد شماعی مسئول کمیسیون فنی اتحادیه صنایع دستی اصفهان و داور ارشد استاندارد دهی در سازمان صنایع دستی، به «بازار» توضیح داد.
* چگونه به حرفه قلم زنی ورود کردید و در چه رشته ای از این صنعت فعالیت دارید؟
در نوجوانی روزی هنگام عبور از بازارچه ای شاهد هنر قلم زنی بودم و براساس جمله هایی که می گوید تو همانی هستی که می اندیشی یا انسان ساخته ذهن خودش است، روزی در همان بازارچه مغازه ای را راه اندازی کردم و در حال حاضر ۱۵ سال است که در حرفه فیروزه کوبی فعال هستم.
* آیا هنر فیروزه کاری متعلق به شهر اصفهان بوده یا از شهرهای دیگر به اصفهان راه یافته که با رشد و ترقی همراه بوده است؟
حدود ۹۰ سال پیش دو شخص به نام یوسف حکیمیان و حاج‌داداشی در نیشابور شروع به فعالیت کردند، دو برادر کلیمی کار را از آن ها آموختند و این هنر را وارد اصفهان کردند. اکبر بهرامی استاد من بود و از ۳۰ سال قبل کار خود را آغاز کرده بود، حدود ۱۶ سال پیش نزد وی شاگردی کردم و هنر فیروزه کاری را آموختم. زمانی که با آقای بهرامی آشنا شدم گفتند که در حوزه صنایع دستی مشغول به کار هستند و آن زمان تصور من این بود که صنایع دستی میناکاری و قلم زنی است. اما گفتند در رشته فیروزه کاری فعالیت می کنند، روزی به مغازه وی رفتم و پشت میز همکار او نشستم و مشغول کار شدم. در زمان فعالیت پشت میزشان اظهار رضایت از عملکردم داشتند، این مساله سبب شد همراهشان به کارگاه بروم. در آنجا متوجه شدم که با این هنر غریبه نیستم، بنابراین مغازه شخصی ام را رها کردم و به عنوان شاگرد پیش وی مشغول به کار و آموختن شدم.
* باتوجه به سابقه و مهارتی که اشاره کردید، تاکنون توانستید چه مقدار کارآفرینی داشته باشید و اکنون چه فعالیتی دارید؟
در حال حاضر حدود ۱۱۰ پرسنل، سه فروشگاه در اصفهان و دفتر پخش محصول در تهران دارم. سال ۱۳۹۲ به عنوان جوان ترین کار آفرین نمونه استان اصفهان مورد تجلیل قرار گرفتم، حمایت های معنوی از فعالیت هایم انجام شد که انگیزه جهت توسعه بود. معتقدم کار به معنی کمک کردن و رعایت حقوق دیگران است. در کسب و کار خودم از مشتری و کارمندانم سوال می کنم راضی هستید؟ هنر لطافت دارد و اگر آن را وارد زندگی کنیم، زندگی قشنگ تر می شود. اگر در محیط کار آرامش وجود داشته باشد توسعه و برکت افزایش خواهد یافت.
از زمان شیوع کرونا تاکنون حدود ۲۰ کارگاه با ۶۰۰ نیروی انسانی تعطیل شده است. لازم به ذکر است که بیمه صنایع دستی قطع شده و در این زمینه با بیمه به توافق نرسیدند
* کسب و کار ها در زمان شیوع کرونا دچار چالش شدند، این مساله در صنعت شما چه تاثیری داشت؟
تا سال ۱۳۹۸ ماهانه حدود سه استاندارد برای همکارانمان صادر می کردیم، اما این آمار در سال جاری تنها به یک مورد رسید. به بیانی بهتر در سال جاری فقط یک مورد استاندارد صادر کردیم که علت آن شرایط اقتصادی نامناسب و کرونا است. زمانی در کارگاه شخصی خود ۱۶۰ نفر مشغول به کار بودند که اگر کرونا شیوع پیدا نکرده بود به ۲۰۰ نفر هم میرسیدند، در پی چالش کرونا و شرایط اقتصادی نامطلوب تعداد همکاران من کم شده، این مساله فقط به اینجا ختم نمی شود همکارانی را می شناسم که دارای مغازه کوچکی بودند که اکنون آن را تعطیل یا در اسنپ فعال هستند. آمار رسمی ندارم، اما از زمان شیوع کرونا تاکنون حدود ۲۰ کارگاه با ۶۰۰ نیروی انسانی تعطیل شده است. لازم به ذکر است که بیمه صنایع دستی قطع شده و در این زمینه با بیمه به توافق نرسیدند. به عنوان شغل مزاحم که البته خودمان هم قبول داریم نمیتوانیم در مرکز شهر فعالیت کنیم، اما بسیاری از هم صنفان توان پرداخت هزینه اجاره سوله ها را هم ندارند.
* به شرایط بد اقتصادی اشاره کردید، باتوجه به شیوع کرونا آیا قدرت خرید مشتریان برای تهیه محصولات شما کاهش یافته است؟
افرادی تحت عنوان بازدید کننده به نمایشگاه ها مراجعه می کنند، اما توان خرید ندارند. در طی چند روز اخیر در نمایشگاه حتی یک کالای سه میلیون تومانی هم نفروختیم، فقط تعدادی کار یک میلیون و پانصد هزار تومانی را فروختیم که آن هم مشخص بود پرداخت هزینه برای خریدار مشکل است.
* در دو سال گذشته نهاده های تولید رشد قیمت چشمگیری داشتند، افزایش بها مواداولیه چه تاثیری در روند کار شما داشته است؟
در قیاس با بهمن ماه سال ۱۳۹۸ هم اکنون مس را کیلویی ۳۰۱ هزار تومان خریدار می کنیم، یا به طور مثال یکی از مواد پر کاربرد را دو سال پیش ۹۵۰ هزار تومان تهیه می کردیم، اکنون قیمت آن ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است. چسب که یکی از الزامات مهم صنعت ما هست، از کیلویی ۴۹ هزار تومان به ۱۴۱ هزار تومان رسیده است، به تمام این موارد اگر پرداخت اجاره یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی که به ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان نیز رسیده اضابه کنیم، متوجه خواهید شد که تولید کنندگان این صنف از سودشان کم می کنند که نتیجه آن فشار به کارگران است.
* باتوجه به اینکه شما در اصفهان فعالیت دارید، اگر در صورت کاهش کرونا سفرها بیشتر شود، بهبودی می تواند در کسب و کار شما داشته باشد؟ از مسولان چه درخواستی دارید؟
پیش از کرونا و زمانی که تحریم های ظالمانه علیه کشور نبود، توریست های بیشتری وارد اصفهان می شدند. بنابراین اگر مسولان بتوانند به ورود توریست ها رونق دهند یا مسافران داخلی سفرهای خود را آغاز کنند، بازدید از میدان نقش جهان اصفهان رونق بگیرد، شرایط بهتر می شود. ما از مسئولین حمایت معنوی میخواهیم، تقدیر و تشکر راه‌گشا نیست، اگر کارگر شاغل در کارگاهی بیمه شود و امنیت مالی داشته باشد برای تولیدکنندگان کافیست.
اگر تحریم ها لغو شود، این ظرفیت وجود دارد که تولیدات خود را تا پنج برابر ظرفیت فعلی افزایش دهیم و به دنبال آن سالانه ارز آوری چند میلیاردی داشته باشیم
* آیا صادرات محصولات به کشورهای دیگر نیز داشته اید؟ به نظر شما لغو تحریم ها و برجام مجدد چه کمکی می تواند به شما کند؟
زمانی با کشور های حاشیه خلیج فارس، کانادا و روسیه همکاری و صادرات داشتیم، اما اکنون فقط فعالیت محدودی با استرالیا داریم. درخصوص برجام و مذاکرات وین چیزی نمیدانم، اما اگر تحریم ها لغو شود و بتوانیم فعالیت بین المللی مجدد داشته باشیم، بسیار تاثیرگذار است. این ظرفیت وجود دارد که تولیدات خود را تا پنج برابر ظرفیت فعلی افزایش دهیم و به دنبال آن سالانه ارز آوری چند میلیاردی داشته باشیم.
* آیا تاکنون برای عرضه ومعرفی محصولات خود به نمایشگاه های خارجی رفتید؟ چند مجموعه مانند شما در کشور فعال هستند؟
تصمیم داشتیم در نمایشگاه کشور هند شرکت کنیم، اما کرونا مانع شد. در استان اصفهان حدود ۳۰ مجموعه در این حوزه فعالیت میکند، البته در برخی شهرهای دیگر مانند نیشابور، کاشان و غیره نیز مجموعه هایی مشغول به کار هستند.
نظر شما