بازار؛ گروه کشاورزی: کشت ذرت در کشور عمدتا به دلیل محدودیت های آبی آن میزان که مورد نیاز کشور است صورت نمی گیرد و عمدتا از طریق واردات تامین می شود. با این وجود به گفته کارشناسان به دلیل ارزبری بالای این محصول، کشت این محصول در داخل جزو الزامات است و باید در پی راهی برای تامین آب مورد نیاز و کشت آن در داخل کشور بود. «مسعود تشکری» مدیر بازرگانی یک شرکت فعال در حوزه کشت «بذر ذرت» است که نه تنها بخشی از نیاز بازار داخل را تامین می کنند بلکه از سال گذشته توانسته است وارد بازار کشور عراق نیز شوند و به آنجا نیز محصول ارسال کنند. در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با وی انجام داده است.
*در ابتدا کمی در خصوص حوزه کاری خود توضیح بدهید.
این شرکت در سال ۱۳۶۱ تاسیس شده و هدف شرکت توسعه کشت ذرت در کشور بوده است. در واقع زمانی این شرکت تاسیس شده که کشت ذرت در کشور در حال شروع شدن بود و اقداماتی که این مجموعه انجام داده وارد کردن ادوات مکانیزه کشت ذرت بود و سپس اولین «خشک کن» های ذرت را وارد کرد. علاوه بر این چندین سال پیش نیز این مجموعه به صورت اختصاصی در تولید بذر ذرت وارد شده است. در حال حاضر خوشبختانه مدرن ترین کارخانه فراوری بذر که آخرین نسخه جهانی محسوب می شود را در کشور داریم و از آن بهره می بریم.
به جای وارد کردن بذر هیبریدی، پایه های پدری و مادری را وارد و کشت می کنیم و به این ترتیب سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد از بذر مورد نیاز کشور را تامین می کنیم
*ظرفیت تولید بذر ذرت در مجموعه شما چه میزان است؟
این کارخانه در سال ۱۳۹۱ با ظرفیت ۵ هزار تن در سال در کرمانشاه تاسیس شده است و در حال حاضر بیش از ۵ رقم بذر را داخل کشور تولید می کنیم؛ این ارقام یک رقم داخلی است و ۴ رقم دیگر به جای اینکه بذر هیبریدی وارد کنیم پایه های بذری را در واقع لاین های پدری و مادری را وارد می کنیم و در مزارع ایزوله توسط کشاورزان پیشرو کشت می کنیم و به این ترتیب بذر هیبرید تولید می کنیم.
همانطور که می دانید بذر هیبرید یکسری خصوصیات را از پایه پدری و یکسری خصوصیات را از پایه مادری جمع می کند و در واحد بذر هیبریدی تولید می کند. به این ترتیب سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد از بذر مورد نیاز کشور را تامین می کنیم
برای تولید بذر ذرت با کیفیت از سموم با کیفیت اروپایی استفاده می کنیم که از بیماری های قارچی و آفات اول فصل جلوگیری می کند
*از چه تکنولوژی هایی استفاده می کنید که بذر کیفیت لازم را داشته باشد؟
برای اینکه به یک بذر باکیفیت خوب و عالی دسترسی پیدا کنیم چند کار به صورت مقدماتی باید انجام شود؛ اول پایه مادری باید به شکلی باشد که با اقلیم ایران و شرایط آب و هوایی ایران سازگار باشد. در مرحله بعد باید کشاورز خوب و اقلیم مناسب تولید بذر پیدا کنیم.
در ادامه نظارت هایی که در طول دوره کاشت صورت می گیرد چه توسط کارشناسان خود ما و چه توسط «موسسه تحقیقات کنترل گواهی بذر» انجام می شود و بعد از اینکه تاییدها صورت می گیرد بذر ذرت به صورت بلال از مزارع برداشت می شود و راهی کارخانه می شود و در خشک کن های مدرن خشک می شود. پس از آنکه رطوبت به ۱۳ درصد می رسد بذر ذرت برای دانه گیری، بوجاری، درجه بندی و بسته بندی آماده می شود.
در واقع برای بالا بردن کیفیت در این مسیر کاری که ما کرده ایم استفاده از سموم بسیار عالی روز که غالبا سموم اروپایی است، می باشد. به طوری که بهترین سموم را از سوییس وارد می کنیم که این سموم هم از بیماری های قارچی جلوگیری می کنند و هم از آفات اول فصل جلوگیری می کنند و این باعث می شود بذری با کیفیت خوب ارائه بدهیم.
به جرات می توان گفت دانه ذرت تولید داخل به مراتب بهتر از وارداتی است چون حداقل مطمئن هستیم این ذرت تراریخته نیست
*با توجه به اینکه بخش عظیمی از ذرت موجود در بازار وارداتی است، تفاوت ذرتی که از بذرهای شما تولید می شود با ذرت های وارداتی در چیست؟
در ابتدا بد نیست بدانید کشور ما سالانه بین ۸ تا ۹ میلیون تن ذرت نیاز دارد و متاسفانه به دلیل محدودیت های آبی، مقدار کمی از این نیاز را تولید می کنیم؛ یعنی ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن نهایتا تولید می کنیم. از سوی دیگر همانطور که می دانید عمده سطح زیر کشت در کشور ذرت علوفه ای است چون گاوداری های صنعتی به صورت ۱۰۰ درصدی وابسته به ذرت علوفه ای هستند و نمی توان آن را از خارج تامین کرد. در نتیجه «علوفه خَشوی» باید در کشور تولید شود. به این ترتیب در حال حاضر ۷۵ درصد از ۴۳۰ هزار هکتار کشت ذرت در کشور، ذرت علوفه ای است و علوفه مورد نیاز دامداری های صنعتی و نیمه صنعتی را تامین می کند.
با این وجود ذرت وارداتی و آنچه در کشور تولید می شود تفاوت چندانی ندارد و به جرات می توان گفت دانه ذرت تولید داخل به مراتب بهتر از وارداتی است چون حداقل مطمئن هستیم این ذرت تراریخته نیست. در واقع چون هیچ بذر تراریخته ای اجازه ورود به کشور ندارد و وقتی بذر تراریخته وارد نشود طبیعتا تولید هم نمی شود.
*آیا توانسته اید وارد بازارهای صادراتی هم شوید یا خیر؟
بله خوشبختانه سال گذشته برای اولین بار در کشور صادرات بذر را به خارج از کشور انجام دادیم. در حال حاضر نیز برای کشور عراق بذر می فرستیم و حدود ۳۰۰ تن بذر ذرت ایرانی را امسال به این کشور صادر کردیم. با کمال خوشبختی بذر رقم ۷۰۳ که ما به عراق صادر کرده ایم نسبت به تمام بذرهای اروپایی و آمریکایی بالاتر بوده به طوری که سال گذشته حدود ۳۰ تن صادر کردیم و امسال درخواست ۳۰۰ تن داده اند.
بزرگترین چالش ما محدویت آب در کشور و محدودیت در پیدا کردن کشاورز با مهارت بالا و همچنین زمین مناسب برای تولید بذر است
*اصلی ترین چالش های شما در پروسه تولید چیست؟
بزرگترین چالش ما محدویت آب در کشور و محدودیت در پیدا کردن کشاورز با مهارت بالا و همچنین زمین مناسب برای تولید بذر است. جالب است بدانید کشورهایی مانند ترکیه و کشورهای اروپایی و آمریکایی جاهای خاصی را به تولید بذر اختصاص داده اند اما در کشور ما این اتفاق نیفتاده است.
انتظار ما از وزارت جهاد کشاورزی این است که از فضاهایی که مناسب تولید بذر است حمایت کنند و اجازه ندهند محصولی غیر از بذر ذرت در آنجا کشت شود. اگر چنین اتفاقی رخ دهد ما قادر خواهیم بود علاوه بر تامین نیاز داخلی قسمت عمده ای از نیاز بذری کشورهای همسایه را تامین کنیم. همچنین از سازمانهایی مانند «بنیاد شهید و ستاد اجرایی فرمان امام» انتظار داریم که با توجه به اینکه مزارع متعددی در اختیار دارند و با توجه به اینکه رویکرد این سازمانها توسعه اشتغال و جلوگیری از خروج ارز از کشور است با ما همکاری کنند و آن بخش از اراضی را که مناسب تولید بذر است را با ما مشارکت کنند و ما اختصاص به کشت بذر بدهیم.
*در لایجه بودجه ۱۴۰۱ روی کشت فراسرزمینی تاکید زیادی شده است. به نظر شما آیا بذر ذرت را می توان به این صورت نیز کشت کرد؟
قطعا امکان پذیر است. در حقیقت تولید بذر به صورت فراسرزمینی مستلزم این است که با موسسه تحقیقات کنترل گواهی بذر هماهنگ باشد چون وقتی بذر را خارج از کشور می خواهیم کشت کنیم باید در مراحل داشت نظارت موسسه در این مزارع اعمال شود. اگر این هماهنگی وجود داشته باشد بین موسسه نامبرده و شرکت تولید کننده براحتی می شود به صورت فراسرزمینی هم تولید کرد.
علاوه بر این برای تولید دانه هم که اصولا مشکل نظارت وجود ندارد و اگر شرکتهایی باشند که توان سرمایه گذاری در خارج از کشور را داشته باشند چون بسیاری از کشورهای همجوار ما دارای پتانسیل بالای آب و خاک هستند، می توانند با عقد یکسری قراردادها در مقوله کشت فراسرزمینی هم خوب عمل کنند.
نظر شما