سموم تقلبی آفت اقتصاد گلستان| «جعل سم» حیات کشاورزی را به مخاطره انداخت

الهام رئوفی فر؛ بازار: موضوع سموم بی کیفیت و آفت کش های نامرغوب این روزها زیاد مطرح می شود امری که باعث تا برخی کالاهای صادراتی کشورمان برگشت خورده و مورد قبول کشورهای هدف قرار نگیرد. اما استاندارد نبودن سموم وارداتی و شرکت های تولید کننده داخلی مساله ای است که موافقان و مخالفان زیادی دارد.

شرکت شیمیایی گل سم گرگان یکی از بزرگترین شرکت های تولید سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی و جزو برترین های کشور به شمار می رود که دست کم ۲۵ درصد از سم مورد نیاز کشور را تولید می کند. محمود خواجه قائم مقام مدیرعامل شرکت گل سم در این گفتگو برایمان از چالش های تولید، چگونگی واردات مواد اولیه و نحوه صادرات در این مصاحبه برایمان بیشتر توضیح می دهد.

* درباره نحوه فعالیت خود توضیح دهید
شرکت شیمیایی گل سم بزرگترین تولید کننده آفت کش های نباتی در کشور است که سالانه بیش از ۲۰ درصد نیاز سموم کشور را با مواد اولیه آزمایش شده از منابع معتبر جهانی و بر اساس استانداردهای FAO تولید و با بهترین کیفیت در اختیار کشاورزان قرار می دهد.

شرکت شیمیایی گل سم بزرگترین تولید کننده آفت کش های نباتی در کشور است که سالانه بیش از ۲۰ درصد نیاز سموم کشور را با مواد اولیه آزمایش شده از منابع معتبر جهانی با بهترین کیفیت در اختیار کشاورزان قرار می دهد

این شرکت تحت لیسانس تولید کنندگان اصلی اروپایی و ژاپنی مانند Syngenta سینجنتا سوئیس، ISK ژاپن، Sumitomo سومیتومو ژاپن، Nippon Soda نیپون سودا ژاپن محصولات خود را تولید می کند. همچنین کودهای تولیدی شرکت نیز با استفاده از مواد اولیه اروپایی و فرمولهای توصیه شده شرکت های ایتالیایی و هلندی با بهترین کیفیت مشابه کودهای تولیدی شرکت های تراز اول دنیا به بازار مصرف عرضه می شود.

شرکت گل سم یکی از فعالان تراز اول وارد کنندگان بذر کشور است که انواع بذر سبزی و صیفی را از معتبرترین شرکت های بین المللی مانند سینجنتا (SG)، هویزر، یو اس اگری سید وارد و توزیع می کند.

* واردات در حوزه سموم دارید؟
ماده موثره سموم آفات نباتی یا همان تکنیکال وارداتی است که با استفاده سایر مواد اولیه داخلی و با رعایت دستورالعمل های FAO فرموله شده و تحویل کشاورزان می شود. به این ترتیب سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی این شرکت بر اساس استانداردهای روز دنیا تولید شده و مواد اولیه این محصولات از کشورهایی نظیر بلژیک، سوئیس، چین و هند وارد می شود.

خوشبختانه سازمان حفظ نباتات در بحث نظارت عملکرد مطلوبی را دارد و در بحث واردات نیز رویکرد حمایتی در زمینه سموم فرموله شده در داخل کشور و جلوگیری از واردات سموم بی کیفیت را در دستور کار خود دارد.

* تفاوت قیمت سموم به چه دلیل است؟
اینکه ماده اولیه سموم تولیدی از کدام کشور تهیه شده باشد بر روی قیمت محصول نهایی تاثیر گذار است و این شرکت با رعایت کامل دستورالعمل های سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده و تحت نظارت مستقیم انجمن تولید کنندگان سموم دفع آفات نباتی تولیدات خود را قیمت گذاری می کند و با توجه به اینکه تولیدات ما مستقیماً با غذای مردم در ارتباط است تولید محصول با کیفیت یک اصل اساسی در این شرکت است. گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز بر حسب اینکه محصول نهایی در فهرست سموم کم خطر یا پرخطر قرار می گیرد عوارض متفاوتی را دریافت می کند.

* تحریم ها تا چه میزان بر کیفیت و کمیت کار تاثیر داشته است؟
بزرگترین آسیب تحریم ها بالا رفتن قیمت تمام شده بوده است و اینکه تولید برخی محصولات تحت لیسانس کشور ژاپن ازسبد تولیدات حذف شد. به واسطه تحریم ها روابط ما با برخی از این شرکت‌ها کمرنگ و کمرنگ تر شد تا جایی که حتی کمپانی بایر در ایران دفاتر خود را تعطیل کرد. امابا تلاش فراوان شرکت های داخلی، حجم قابل توجهی از نیاز کشور را تامین شد بطوریکه کیفیت محصول تولیدی قابلیت رقابت با نوع وارداتی آن را دارد.

* چالش های پیش رو درحال حاضر چه مواردی است.
نبود امکان خرید کالا از کمپانی خارجی به صورت مدت دار از جمله مشکلات شرکت های تولیدکننده سم و آفت کش است. در حال حاضر شرکت باید پس از تخصیص ارز، ۱۰۰درصد وجه را پرداخت کند که با در نظر گرفتن زمان ارسال، ترخیص، تولید و فروش برگشت سرمایه در گردش طولانی بوده و می بایست از سیستم بانکی تامین شود که یقینا منجر به افزایش قیمت محصول تولیدی خواهد شد.
نکته بعدی عدم ثبات نرخ ارزاست. تغییرات نرخ ارز در سامانه نیما در خصوص خرید مواد اولیه خارجی تاثیر گذار بوده و در تهیه مواد اولیه داخلی متاسفانه این تاثیر بیشتر نمایان می شود.

* قبل از تحریم ها روند به چه صورت بود؟
در گذشته بسیاری از خریدهای ما از کمپانیی اروپایی، هندی یا چینی به صورت ریفاینانس یا یوزانس انجام می‌شد که با توجه به کاهش نوسانات نرخ ارز و نرخ سود اندک بانک های خارجی بسیار مقرون به صرفه بود درحالیکه اکنون برای گرفتن تسهیلات بانکی ناگزیر به اخذ تسهیلات ریالی هستیم .

اگر تحریم ها به همین شکل ادامه پیدا کند ما فقط دچار افزایش بهای تمام شده محصولات خود خواهیم بود و تولیدات تحت لیسانس ما نیز همچنان متوقف باقی خواهد ماند.

مشکل بعدی نوسانات در قیمت مواد اولیه داخلی است. به عنوان مثال برخی از مواد اولیه ما از شرکت‌های پتروشیمی تهیه می‌شود که این شرکت ها ظاهرا از سیستم فروش به صورت بیشترین قیمت پیشنهادی بهره می برند. چنین روندی هیچگاه شرایط تثبیت را برایمان ایجاد نخواهد کرد. بخشنامه های متعدد بانک مرکزی موضوع بعدی است که بسیاری از شرکت ها را درگیر خودش کرده است زیرا مدام رویه تغییر می کند. این بخشنامه ها در حقیقت به دولت قبل برمی گردد در چنین شرایطی نظام بانکی ما نمی داند که به کدام بخشنامه باید رجوع کند.

اگر تحریم‌ها به همین شکل ادامه پیدا کند ما فقط دچار افزایش بهای تمام شده محصولات خود خواهیم بود و تولیدات تحت لیسانس ما نیز همچنان متوقف باقی خواهد ماند

همچنین مالیات بر ارزش افزوده از دیگر مشکلاتی است که شرکت های واردکننده درگیر آن هستند در گذشته کود بذر و سم از پرداخت ارزش افزوده معاف بودند و این رقم برای مجموعه هایی مانند ما که حجم واردات زیادی داریم، هزینه تمام شده را بیشتر از گذشته می کند و به تبع آن هزینه تولید کشاورزان بالا خواهد رفت.

* این روزها زیاد درباره سموم بی کیفیت می شنویم دراین باره توضیح دهید.
متاسفانه برخی افراد فرصت طلب سموم تقلبی را با برچسب و بسته بندی مشابه این شرکت و سایر شرکت های همکار به بازار عرضه می کنند. این موضوع علاوه بر لطمه به برند شرکت تولیدکننده به کشاورزان و در نهایت به اقتصاد کشور لطمه وارد می کند و باعث تاسف است که بگویم به علت بهای بالای آفت کش ها در سال های اخیر این گونه تقلبات افزایش یافته است.

به نظر می‌رسد در این زمینه می بایست مورد حمایت قضایی بیشتری قرار بگیریم. باید با فرد یا افرادی که با زندگی و معیشت یک کشاورز و سلامت مردم بازی می کنند برخورد قاطع شده و قوانین بازدارنده بسیار شدیدتری برای اینگونه جرایم در نظر گرفته شود.

جا دارد در همینجا از مجموعه نیروی انتظامی استان زنجان علی الخصوص پلیس امنیت استان که چندین انبار سموم تقلبی را کشف و متخلفین را باز داشت نموده اند تشکر ویژه داشته باشم.
جدای از این موضوع در فضای مجازی خرید و فروش سم صورت می گیرد که طبق قوانین سازمان حفظ نباتات کشور تخلف بوده و بسیاری از آنها نیز تقلبی هستن؛ بنابراین بهتر است که کشاورزان سموم، بذر و کود شیمیایی را از نمایندگی‌های مجاز دریافت کنند.