الهام رئوفی فر؛ بازار: موضوع حذف ارز دولتی این روزها از نمایندگان در پارلمان مجلس گرفته تا کوچه بازارمیان مردم دهان به دهان می چرخد و هرکسی تحلیلی در این حوزه برای ماندن یا حذف آن دارد. عده ای حذف ارز را منجر به خالی تر شدن سفره اقشار متوسط و دهک های کم درآمد جامعه می دانند و برخی دیگر معتقدند با اجرای این طرح نه تنها آسیبی متوجه طبقات کم درآمد نیست بلکه قشر متمول را به دهک های متوسط نزدیک می کند.
تورم ۵۰ درصدی کالاهای اساسی در دوسال گذشته منجر به فشار معیشتی بر دهک‌های کم درآمد و افزایش نرخ فقر شدتا جایی که کارشناسان ضمن اظهار نگرانی از وضعیت موجود، بر ضرورت اتخاذ سیاست حمایتی از این اقشار تاکید کردند.
بنا به نظر برخی کارشناسان حذف یکباره ارز دولتی بدون تامین کالاهای اساسی برای دهک های کم درآمد درست نیست ضمن اینکه پرداخت نقدی یارانه نیز روشی از پیش آزموده و شکست خورده است. به اعتقاد این متخصصین پرداخت مبلغی در قالب یارانه با توجه به افزایش چند برابری کالاهای اساسی پس از حذف ارز، سفره های مردم را کوچکتر از قبل می کند.
یارانه ۱۲۰هزارتومان کم است
در همین رابطه یک کارشناس علوم اقتصادی ضمن انتقاد از رقم پیش بینی شده یارانه پس از حذف ارز دولتی، می گوید: دولت با پرداخت یارانه ۱۲۰ هزارتومانی پس از حذف ارز دولتی، ریاضیات را به نفع خودش محاسبه کرده است باید دید چند برابر شدن کالاهای اساسی تنها با تخصیص یارانه نقدی ۱۲۰ هزار تومانی برای مردم قابل جبران است.
تورم ۵۰ درصدی کالاهای اساسی در دوسال گذشته منجر به فشار معیشتی بر دهک‌های کم درآمد و افزایش نرخ فقر شد
افشین خان بیکی در گفتگو با خبرنگار بازار دانشگاه از فاصله قیمت بین ارزنیمایی و آزاد انتقاد می کند و می گوید: فاصله قیمت بین این دو ارز، در سال های آینده مشکل ساز خواهد شد همچنین باید گفت بین ارز نیمایی و آزاد ۲۰ درصد تفاوت قیمت وجود دارد، چنین شرایطی باز فضایی برای رانت و سواستفاده برخی افراد ایجاد می کند.
وی ضمن انتقاد از حذف یکباره ارز ۴۲۰۰ تومانی، می گوید: وقتی ارز دولتی به یکباره تبدیل به دلار ۲۴هزار تومانی در قالب ارز نیمایی می شود فعالان اقتصادی برای تهیه نهادها به یک سرمایه در گردش شش برابری نیاز دارند با چنین شرایطی سرمایه در گردش بخش خصوصی به مشکل برخورد می کند که آسیب آن برای مصرف کننده خواهد بود اقدام دولت برای حذف ارز، تنها دولت برای مردم نبوده، بلکه تلاش دولت در این راستا، تامین بودجه و حل مشکلات پیش روی خودش است رونق اقتصادی وابسطه به حذف ارز دولتی نیست
اخذ مالیات
این کارشناس با بیان اینکه پس از حذف ارز، اگر به موارد دیگری مانند اخذ مالیات از کم درآمدها و فرار مالیاتی ثروتمندان توجه نشود، فایده ای ندارد، ابراز کرد: متاسفانه در حال حاضر اقشار کم درآمد مالیات خود را می پردازند در حالیکه قشر سرمایه داری مانند پزشکان، وکلا، افرادی که در خرید و فروش زمین، طلا و ارز هستند از پرداخت مالیات طفره می روند تا زمانیکه برای همه این موارد باهم و به یکباره برنامه ریزی نشود حذف ارز دولتی فقط تورم ایجاد می کند و سود حاصل از آن هم به جیب سرمایه گذاران و دود آن به چشم مستضعفان و حقوق بگیران ثابت می رود.
خان بیکی گفت: مطابق نظر برخی اقتصاددانان افزایش رقم یارانه نقدی به مردم، نه تنها کمک کننده نیست بلکه در مدل اقتصادی کشور تزریق بی‌برنامه پول، موجب گرانی کالاها و فشار اقتصادی به مردم می‌شود. به گفته این متخصصین ارائه کارت‌های الکترونیکی برای دریافت کالاهای اساسی و یا یارانه‌های اختصاصی یکی راهکارها به شمار می روند.
یارانه نقدی شکست خورده
رئیس اتاق مشترک ایران و چین نیز در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه پرداخت نقدی یارانه به شهروندان اقدامی شکست خورده است و آنچه را که حدود دو دهه پیش تجربه کردیم نباید در معرض آزمون دوباره قرار گیرد، گفت: در دولت های گذشته نقایص نقدینگی قبلا امتحان شد و قرار نیست دوباره آن را در مرحله آزمون قرار دهیم چراکه حدود دو دهه پیش یارانه نقدی ۴۵هزار تومانی، رقمی بیش از ۲۰دلار محاسبه می شد درحالیکه امروز این عدد به کمتر از دو دلار رسیده است.
به نظر می رسد باید برای دهک های مختلف روش های حمایتی متفاوت دید؛ پرداخت مبلغی یکسان در قالب یارانه به تمامی دهک ها یک نوع بی هدفی است
مجیدرضا حریری با بیان اینکه به نظر می رسد باید برای دهک های مختلف روش های حمایتی متفاوت دید؛ پرداخت مبلغی یکسان در قالب یارانه به تمامی دهک ها یک نوع بی هدفی است، افزود: باید برای دهک های مختلف برنامه های متفاوتی داشت و برخی دهک ها به تامین کالاهای اساسی مانند روغن، گوشت مرغ نیاز دارند درحالیکه به بعضی اقشار در کنار این یارانه باید کارت رایگان برای حمل و نقل شهری ارائه داد. به جای پرداخت یارانه نقدی به این اقشار در ازای ارائه کارت رایگان می توان اعتبار این بخش را صرف توسعه حمل و نقل شهری کرد که در حال حاضر از وضعیت مناسبی هم برخوردار نیست.
وی با بیان این مطلب که بخشی از دهک های متوسط شهری قسمت عمده هزینه هایشان صرف بهداشت و آموزش می شود، می افزاید: با درنظر گرفتن سوبسید به این بخش برای برخی از دهک ها، ضمن تزریق مالی به موسسات پزشکی و آموزشی هزینه های خانوار به صورت قابل توجهی در این بخش کاهش می یابد.
ضرورت حمایت دولت
بنا به اظهارات تحلیل گران حوزه اقتصاد تامین کالاهای اساسی و توزیع آن بین دهک های کم درآمد راهکاری است که نه تنها حمایت از اقشار متوسط و ضعیف به شمار می رود بلکه تولیدکنندگان را هم پشتیبانی می کند. موضوعی که یکی از زنجیره های تولید گوشت کشور هم آن را تائید می کند و می گوید: دولت باید از قشری که در این مدت تضعیف شده، با ابزارهای مختلفی مانند کارت‌های ای بی‌تی حمایت کند.
رضا مبصری در گفتگو با خبرنگار بازار می افزاید: دولت می‌تواند برای اقشار کم درآمد، مبلغی را در این کارت‌ها با هدف خرید کالاهای اساسی شارژ کند تا این قشر متوجه کمترین آسیب اقتصادی نشوند.تنها در چنین شرایطی است که نه قشر کم درآمد آسیب می‌بیند و نه تولیدکنندگان دچار ورشکستگی و متحمل خسارت‌های کلان می‌شوند.
آنگونه که از اظهارات کارشناسان بر می آید تزریق نقدینگی نه تنها دردی از مشکلات اقتصادی دوا نمی کند بلکه به تورم بیش از گذشته دامن می زند بنابراین به نظر می رسد که تخصیص کالابرگ یا یارانه غیر نقدی نه تنها به دهک های کم درآمد که به توسعه و رشد اقتصاد تولیدکنندگان کمک خواهد کرد به این ترتیب تدوین این سیاست برای نجات وضعیت فعلی اقتصادی و خروج از بحران ضروری به نظر می رسد.
نظر شما