بازار؛ گروه اصناف و بازرگانی: بازار ارز روزهای پر التهابی را سپری می کند. دلار در اولین ساعات روز گذشته، پس از اعلام توقف مذاکرات و انتشار اخباری ناامیدکننده از جو حاکم بر آن، با رشد قیمتی قابل توجه روبرو شد. در صرافی‌های بانکی قیمت دلار روندی افزایشی را طی کرد و هر دلار از کانال ۲۸ هزار تومان فراتر رفت این در حالی است که در آخرین روز کاری هفته گذشته نرخ دلار در محدوده ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان قرار داشت. در بازار آزاد هم نوسانات بیشتر از این حرف ها بود و اسکناس آمریکایی توانست رکورد ۳۰ هزار تومان را هم بشکند. اما در حالی بازار ارز روزهای پر تلاطمی را سپری می کند که فعالان اقتصادی کاسه صبرشان از این افت و خیزها دیگر لبریز شده و می گویند اگر قرار است گران شود هم اشکالی ندارد فقط حداقل برای چند ماه قیمت ها تغییری نکند.
جواد صابر یکی از تولیدکننده های فرش ماشینی که به گفته خودش ۲۵ سال است که در صنعت نساجی و فرش فعالیت می کند، در این باره به بازار می گوید: «نوسانات قیمت ارز امکان برنامه ریزی برای تولید و تامین مواد اولیه را از ما گرفته است.» بی ثباتی در بازار ارز در حالی نفس تولیدکنندگان را بریده که فعالان اقتصادی ناچارند برای دور زدن تحریم به هر دری بزنند. همه این عوامل در کنار هم باعث شده که سهم فرش ایرانی از بازار جهانی هر روز کم و کمتر شود. این تولیدکننده فرش همچنین در بخش دیگری از گفتگوی خود به مهاجرت طراح های ایرانی به کشورهای رقیب و مشکلات صادرکنندگان در دریافت درآمد حاصل از صادرات خود اشاره می کند. برای بررسی هر چه بیشتر وضعیت تولید و صادرات فرش ماشینی به گفتگو با جواد صابر تولید کننده این هنر صنعت ایرانی نشسته ایم که متن کامل آن در ادامه می آید:
مناسبات سیاسی در ایران با مناسبات اقتصادی ادغام شده و همین مساله موجب عقب ماندگی صنعت فرش ایران در مقابل رقبایمان شده است. کشورهایی که حتی رنگ وطرح فرش را هم به خوبی نمی شناسند بیشتر از ایران در بازارهای جهانی سهم دارند
*در حال حاضر وضعیت تولیدات ایرانی در رقابت با کشورهایی همچون ترکیه و اتریش چگونه است؟
مناسبات سیاسی در ایران با مناسبات اقتصادی ادغام شده و همین مساله موجب عقب ماندگی صنعت فرش ایران در مقابل رقبایمان شده است. کشورهایی که حتی رنگ و طرح فرش را هم به خوبی نمی شناسند توانسته اند سهم بیشتری از ایران در بازارهای جهانی داشته باشند. حال آنکه ایران که بسیاری از شهرهای آن با هنر بافت فرش و منسوجات آن عجین هستند، رفته رفته بازارهای صادراتی خود را از دست می دهد.
به عنوان مثال در کاشان ظرفیت بالایی برای تولید فرش وجود دارد اما متاسفانه نبود دیپلماسی اقتصاد موجب شده که درصد کمی از این پتانسیل استفاده شود. به طوری که حتی به کشورهای مسلمان منطقه هم قادر به صادرات فرش نیستیم. ای کاش مناسبات سیاسی از مناسبات اقتصادی جدا می شد و تولیدکندگان در خط مقدم اقتصادی شرایط را برای اشتغال زایی، رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای ارزی فراهم می کردند.
*در بازارهای هدف چه مقدار از طرح و نقشه های ایرانی استقبال می شود؟
طرح های ایرانی طرفداران زیادی را در کشورهای مختلف دارد. به همین دلیل بسیاری از تولیدکنندگان کشورهایی همچون هند و پاکستان و ترکیه به دنبال الگو برداری از نقشه های ایرانی هستند. متاسفانه جدیدا هم برخی از طراح های ما به کشور ترکیه مهاجرت کرده و طرح های ایرانی را در آنجا ارائه می کنند. ناگفته نماند که طراح های ما هم بیکار ننشسته اند و مدام به دنبال طراحی طرحی جدید مطابق با خواست و سلیقه مشتری هستند.
حدود ۹۰ درصد مشتریان صادراتی ما به ازای دریافت فرش ریال به ما پرداخت می کنند. چرا که بانک های ایرانی قادر انتقال به ارز نیستند
*تحریم های اقتصادی چه مشکلاتی را برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش ماشینی ایجاد کرده است؟
تحریم ها مشکلات زیادی را برای ما چه در تامین مواد اولیه و چه انجام صادرات و دریافت مطالبات ارزیمان از مشتری ها ایجاد می کند. برخی کشورها از ترس تحریم ها حاضر به خرید مستقیم از کشور ما نیستند. برخی دیگر هم در کل قید واردات فرش های ایرانی را زده و به سراغ فرش های ترک و پاکستانی و هندی و حتی اتریشی می روند. جدای از حدود ۹۰ درصد مشتریان صادراتی ما به ازای دریافت فرش ریال به ما پرداخت می کنند. چرا که بانک های ایرانی قادر انتقال به ارز نیستند. از طرفی به دلیل افت ارزش ریال تسویه با پول ملی ما برای آن ها صرفه و توجیه اقتصادی بالایی دارد و ما هم برای حفظ سهم خود از بازار و نداشتن سیستم مالی مناسب برای نقل و انتقال ناچار هستیم که به خواسته های آن ها تن بدهیم.
جدای از مشکلات مستقیمی که تحریم ها بر تولید و صادرات به وجود آورد، با مشکلاتی دیگر مواجه هستیم که آن ها هم به نوعی شرایط تولید را در کشور سخت کرده است. به عنوان مثال نبود ارتباط با کشورهای مختلف و سخت شدن شرایط فروش نفت موجب کمبود منابع ارزی و به طبع آن نوسانات قیمت شده است. در حال حاضر تولیدکننده نمی داند که کی باید مواد اولیه خود را تامین کند. همیشه این سوال برای فعال اقتصادی وجود دارد که در ماه های آینده قیمت دلار بازهم بالاتر می رود؟ رشد قیمت آن چقدر خواهد بود؟ این ها تنها بخشی از سوالاتی است که تولید کننده هیچ پاسخی برای آنها ندارد و عملا پیش بینی آینده بازار تقریبا غیر ممکن است.
جدای از مشکلات مستقیم تحریم ها بر تولید و صادرات، نبود ارتباط با کشورهای مختلف موجب کمبود منابع ارزی و به طبع آن نوسانات قیمت شده است. هم اکنون تولید کننده نمی داند که یک ماه دیگر چه بلایی سر قیمت دلار خواهد آمد و عملا قدرت برنامه ریزی وجود ندارد
در یک سال گذشته قیمت ها چه اندازه رشد کرده است؟
به دنبال رشد دلار، بهای فرش هم افزایش پیدا کرد. بعد که بازار ارز روند نزولی گرفت، قیمت فرش هم کاهشی شد. اما حالا با توجه به افزایش دلار بازهم قیمت ها بالا رفته است. به عبارت دیگر هیچ اثری از ثبات قیمتی در بازار نیست و هر روز صبح که از خواب بلند می شویم با یک اتفاق تازه مواجه هستیم.
*هم اکنون به کدام کشورها فرش صادر می کنید؟
به کشورهای حاشیه خلیج فارس، چین و حتی ژاپن و استرلیا و سنگاپور فرش صادر می کنیم.
*نرخ تورم تولید کننده در ایران در آستانه ۶۰ درصد قرار دارد. این حجم از افزایش قیمت برای بازار قابل پذیرش است؟
لازم به یادآوری است که حدود ۲۰ درصد فروش ما در بازارهای صادراتی و حدود ۸۰ درصد دیگر آن در بازارهای داخلی صورت می گیرد. به همین دلیل تاثیر کاهش قدرت خرید مردم بر بازار و میزان فروش ما کاملا محسوس است. این همه افزایش قیمت خارج از توان مصرف کنندگان است. ضمن اینکه فرش ماشینی جز موارد مصرفی خانوار محسوب نمی شود و به همین دلیل در اولویت های خرید مردم نیست.
نظر شما