بازار؛ گروه بین الملل: سه منبع آمریکایی و اسراییلی به خبرنگار آکسیوس گفته اند که جِیک سولیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در گفتگو با همتای اسراییلی خود این ایده را پیش کشیده که یک توافق موقت با ایران بدست آید تا زمان لازم برای گفتگوهای هسته ای فراهم شود.
به نوشته آکسیوس این هنوز یک ایده ناپخته و خام است و دولت بایدن همچنان پافشاری دارد که توافق هسته ای ۲۰۱۵، بطور کامل احیا شود اما با توجه به برنامه از سرگیری گفتگوهای هسته ای در ۲۹ نوامبر، این پیشنهاد دست کم فرصتی فراهم می کند تا در درون دولت آمریکا روی آن کار شود. در پشت صحنه و در چند هفته اخیر، جِیک سولیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در گفتگویی با ایال هولاتا همتای اسراییلی خود، این ایده را پیش کشیده که توافق موقتی با ایران بدست آید. دو منبع آمریکایی می گویند که این دو در حال انجام یک «طوفان ذهنی» بودند که سولیوان این ایده را که یکی از متحدان اروپایی آمریکا مطرح کرده، پیش کشید.
بر اساس این گزارش منطق چنین توافق موقتی این است که پیشرفت های دراماتیک هسته ای ایران، غنی سازی این کشور را بسیار به سطح مورد نیاز برای سلاح هسته ای نزدیک کرده است. به گفته منابع آمریکایی، منظور از چنین ایده ای آن است که در برابر توقف غنی سازی شصت درصدی ایران، آمریکا و متحدانش برخی از منابع مالی مسدود شده ایران را آزاد سازند تا معافیت های تحریمی برای کالاهای بشردوستانه فراهم شود.
در سوی دیگر، به گفته یک مقام رسمی اسراییلی، هولاتا به سولیوان گفته که فکر نمی کند این ایده خوبی باشد و بر نگرانی اسراییل تاکید کرده که هرگونه توافق موقتی، به یک توافق دائمی تبدیل شده و به ایران اجازه میدهد که زیرساخت های هسته ای و ذخیره اورانیوم خود را نگه دارد. یک منبع آگاه اسراییلی همچنین گفت که هولاتا روز سه شنبه در یک گفتگوی تلفنی دیگر با سولیوان، تاکید کرد که آمریکا و متحدان اروپایی اش باید برای صدور یک قطعنامه محکومیت ایران در جلسه هفته آینده شورای حکام انرژی هسته ای فشار بیاورند. چنین کاری تنها چند روز پیش از آغاز دوباره گفتگوهای هسته ای است.
یک سخنگوی شورای امنیت ملی اسراییل گفت که جزییات این گزارش، غیردقیق است اما مشخص نکرد که کدام بخش آن دقیق نیست و تکذیب نکرد که ایده یک توافق موقت با ایران به بحث گذاشته شده است. به گفته آن مقام رسمی اسراییلی، هولاتا و لاپید، وزیر خارجه اسراییل، در دیدار این هفته خود با رابرت مالی تاکید داشتند که آمریکا به جای کاهش فشار باید برای بازگرداندن ایران به توافق هسته ای، بر فشارها بیفزاید. مالی هم این نکته را روشن کرد که دولت بایدن هم فکر می کند که فشار بیشتر بر ایران ضرورت دارد اما تنها اختلاف بر سر زمان اتخاذ گام های بیشتر علیه ایران است. یک منبع رسمی آمریکایی آشنا با سیاست دولت بایدن می گوید که رویکرد آمریکا این است که با حسن نیت وارد گفتگوهای وین شود و ببیند ایران چه پیشنهادی دارد. اگر ایرانی ها، درخواست های تندی داشتند، این امکان وجود دارد که آمریکا هم تلاش کند همراه با دیگر قدرت های جهانی از جمله روسیه و چین، فشارها بر ایران را افزایش دهد.
خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید و استاد دانشگاه پرینستون به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می آید.
حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته‌ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه‌های تکنولوژی است.
*سایت آکسیوس اعلام کرده است آمریکا به دنبال یک توافق موقت با ایران است تا زمان لازم برای گفتگو بر سر یک توافق بهتر را بدست آورد. ارزیابی شما از راهکار چیست؟
من هم در مورد پیشنهادهایی در خصوص طرح بازگشت گام به گام و انطباق در مقابل انطباق شنیده ام. با این حال، من نگرانم که این ایده می تواند به باتلاق تبدیل شود زیرا ممکن است به این موضوع منجر شوند که دو طرف ندانند در مورد چه چیزی و برای چه چیزی بحث می کنند. بازگشت سریع و کامل به توافق برجام بسیار بهتر است – اگرچه هنوز ممکن است بحثی در مورد اینکه تحریم‌های ایالات متحده پوشش داده می‌شوند وجود داشته باشد، زیرا همه تحریم‌های ترامپ به صراحت به برنامه هسته‌ای ایران مرتبط نبودند.
*سه منبع آمریکایی و اسراییلی به آکسیوس گفته اند که جِیک سولیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در دیدار با همتای اسراییلی اش این ایده را پیش کشیده که یک توافق موقت با ایران بدست آید تا زمان لازم برای گفتگوهای هسته ای فراهم شود. این ایده که توسط یک کشور اروپایی مطرح شده چرا در حال حاضر از سوی آمریکا مورد توجه قرار گرفته است؟
فکر نمی‌کنم در بررسی پیشنهادات از هیچ منبع سازنده، مشکلی وجود داشته باشد. به عبارت دیگر هر منبعی که پیشنهاد سازنده بدهد قابل توجه و ارزشمند است. با این حال، من نگران مشورت با اسرائیل هستم، زیرا دولت اسرائیل از برجام حمایت نکرده است.
*به گفته منابع آمریکایی، منظور از چنین ایده ای آن است که در برابر توقف غنی سازی شصت درصدی ایران، آمریکا و متحدانش برخی از منابع مالی مسدود شده ایران را آزاد سازند تا معافیت های تحریمی برای کالاهای بشردوستانه فراهم شود. با توجه به اینکه پیشرفت هسته ای ابزار چانه زنی ایران برای رفع همه تحریمهاست آیا ایران این پیشنهاد را می پذیرد؟
همانطور که در بالا گفتم، ترجیح من این است که طرفین در یک مرحله و به صورت کامل به توافق بازگردند. یعنی ایران و امریکا به صورت همزمان با برجام بازگردند. با این حال، من معتقدم که تولید اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد در ایران موضوعی خطرناک است و اگر توافقی برای پایان دادن به این تولید وجود داشته باشد امیدواریم که اورانیوم بسیار غنی شده را به عنوان اولین گام کاهش دهد. من از چنین توافقی حمایت خواهم کرد.
*این هنوز یک ایده نارس است و دولت بایدن همچنان پافشاری دارد که توافق هسته ای ۲۰۱۵، بطور کامل احیا شود اما با توجه به برنامه از سرگیری گفتگوهای هسته ای در ۲۹ نوامبر، این پیشنهاد دست کم فرصتی فراهم می کند تا در درون دولت آمریکا روی آن کار شود. نفع این توافق موقت برای آمریکا چیست و آیا متحدان این کشور را هم راضی می سازد؟
من از هر مسیر رو به جلو حمایت می کنم، اما فکر می کنم که هدف باید بازگشت به انطباق کامل برای انطباق کامل در سریع ترین زمان ممکن باشد. من واقعاً نگران هستم که ممکن است به جنگی برسیم که برای هر دو کشور ما فاجعه بار باشد.
نظر شما