تهمینه غمخوار؛ بازار: در حالی طالبان پس از تشکیل امارت اسلامی و همچنین خروج خفت بار نیروهای آمریکایی اعلام کرده که زندگی اقتصادی و اجتماعی شهروندان افغان را در جریان و فعال نگاه خواهند داشت و از زمان پیروزی خود و تسخیر کابل اینگونه نشان داده اند که مردم و معیشت آنها در الویت برنامه های آنها است، اما عرضه ناکافی پول به همراه محدودیت های مرزی و افزایش انزوای بین المللی به دلیل به عدم رسمیت و کسب مشروعیت از سوی جامعه جهانی، موجب شده تا سازمان های بشردوستانه و همچنین کشورهای کمک کننده به افغانستان، به فکر یاری رساندن به مردم این کشور باشند.
تمام پیش بینی ها بیانگر آن است که اقتصاد افغانستان از داخل در حال انفجار و فروپاشی است و انتظار می رود که در ماههای پیش رو به جز سه درصد از خانوارها، سایرین در زیر خط فقر قرار گیرند
این سازمانها ضمن هشدار در رابطه با وقوع یک بحران انسانی قریب الوقوع در این سرزمین جنگ زده از مدتها پیش اعلام کرده اند که علاوه بر این که افغانستان با بحران گرسنگی مواجه است، ارزش واحد پول این کشور به شدت سقوط کرده و این موضوع به چالشی جدی برای طالبان تبدیل شده است. همچنین، بانک جهانی و صندوق بین المللی پول کمک های خود را از زمان به قدرت رسیدن طالبان به حالت تعلیق درآورده‌اند.
از این رو، تمام پیش بینی ها بیانگر آن است که اقتصاد افغانستان از داخل در حال انفجار و فروپاشی است و انتظار می رود که در ماههای پیش رو به جز سه درصد از خانوارها، سایرین در زیر خط فقر قرار گیرند.
بر همین اساس، برنامه توسعه سازمان ملل از هفته های گذشته در تماس و ارتباط با اهدا کنندگان در جهت بسیج منابع بوده و این ارتباطات و مذاکرات بر این موضوع متمرکز شده تا راهی برای بهره مندی از این منابع یاری رسان با توجه به فروپاشی اقتصادی که اکنون در حال وقوع است، یافت شود زیرا بخش‌های بهداشت، آموزش و خدمات شهری نیازمند توجه فوری هستند.
در کنار این سازمانهای فعال در امور بشر دوستانه، گروهی موسوم به «تروئیکا پلاس» در روز پنجشنبه متعهد شد که تمام تلاش خود را به کارگیرد تا ضمن مجبور کردن طالبان در عمل به تعهدات خود، فشار شدید بر سیستم بانکی افغانستان را کاهش دهد، زیرا هشدارهای زیادی در خصوص سقوط احتمالی اقتصادی و بروز یک فاجعه انسانی که می تواند به یک بحران جدید برای پناهجویان منجر شود، اعلام شده است.
این گروه که متشکل از کشورهایی نظیر پاکستان، چین، روسیه و ایالات متحده است، در اسلام آباد در حالی گرد هم آمدند که هشدارهای فزاینده ای در خصوص وضعیت اقتصادی افغانستان یعنی کشوری که بیش از نیمی از جمعیت آن در زمستان آینده با گرسنگی شدید روبرو خواهند شد، مطرح شده است.
بر همین اساس، در بیانیه ای که پس از نشست «تروئیکا پلاس» یا تروئیکای توسعه یافته در اسلام‌آباد منتشر شد، چهار کشور در رابطه با تعاملی عمل گرا با طالبان برای تشویق اجرای سیاست هایی معتدل به توافق رسیدند. آنها همچنین از طالبان خواستند تا برای تشکیل دولتی فراگیر که تمام قومیتها و دانشمندان و نخبگان کشور اعم از زنان و دختران را شامل می شود، به سرعت اقدام کنند.
پکن، مسکو و اسلام آباد معتقدند که رویکرد غرب برای مجازات طالبان از طریق مسدود کردن دارایی‌های خارجی افغانستان بی فایده است
«عمران خان» نخست وزیر پاکستان نیز در همین خصوص در پست توئیتری خود نوشت: «من از جامعه بین المللی می خواهم که مسئولیت جمعی خود را برای جلوگیری از یک بحران شدید انسانی انجام دهند»، زیرا تسخیر افغانستان توسط طالبان و خروج نیروهای امریکایی موجب شد تا میلیاردها دلار کمک خارجی که اقتصاد را سرپا نگه داشته بود، به طور ناگهانی خاموش شود و بیش از ۹ میلیارد دلار از ذخایر بانک مرکزی در خارج از کشور مسدود گردد.
بر همین اساس، اسلام‌آباد، پکن و مسکو از ایالات متحده خواسته اند تا آن ۹.۵ میلیارد دلار متعلق به دارایی های بانک مرکزی افغانستان را آزاد کند زیرا این سه کشور معتقدند که رویکرد غرب برای مجازات طالبان از طریق مسدود کردن دارایی‌های خارجی افغانستان بی فایده است. از طرفی، اعزام نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان برای حضور در نشست خود نشانگر تغییر رویکرد امریکا در خصوص مسائل افغانستان است.
«شاه محمود قریشی» وزیر امور خارجه پاکستان در جریان این نشست اعلام کرد که هیچ کس نمی خواهد شاهد بازگشت دوباره جنگ داخلی باشد؛ در حالی که هیچ کس هم خواهان فروپاشی اقتصادی نیست که بی ثباتی را تحریک کند. از این رو، تعامل بین المللی با افغانستان برای جلوگیری از جنگ داخلی امری حیاتی است.
وی در جمع نمایندگانی که با «امیرخان متقی» سرپرست وزارت امور خارجه طالبان دیدار کردند، اظهار کرد: همه خواهان این مسئله هستند که با عناصر تروریستی فعال در داخل افغانستان به طور مؤثر مقابله شود و همه ما می‌خواهیم از بحران جدید پناهجویان جلوگیری کنیم؛ ضمن این که در صورت بدتر شدن شرایط در افغانستان ظرفیت حکومت طالبان برای اداره امور این کشوربه شدت محدود خواهد شد. بنابراین، صلح در افغانستان نه تنها برای پاکستان، بلکه برای بقیه جهان نیز مهم است.
محدودیت های اعمال شده بر سیستم بانکی توسط دولت های بین‌المللی از زمانی که طالبان به قدرت رسیدند، درد را برای افغان ها عمیق تر کرده و درخواست های فزاینده ای را برای رفع توقیف ذخایر افزایش داده است
وزیر امور خارجه همچنین گفت که افغانستان امروز در آستانه فروپاشی اقتصادی قرار دارد و با خشک شدن بودجه بین المللی، حتی پرداخت معاشات نیز دشوار شده، چه رسد به پیگیری پروژه های انکشافی. این مقام پاکستانی خاطرنشان کرد که پاکستان قبلاً اقداماتی را برای تسهیل مردم در افغانستان انجام داده که شامل معافیت از عوارض گمرکی مواد غذایی فاسد شدنی برای حمایت از کشاورزان در افغانستان، ارائه کمک های بشردوستانه، تسهیل حرکت عابران پیاده، باز نگه داشتن مرز در زمان کووید-۱۹ و ویزا هنگام ورود برای موارد پزشکی است.
گروه تروئیکا اعلام کرد که نگرانی ها در خصوص چالش های نقدینگی جدی را تصدیق کرده و متعهد است تا به تمرکز بر اقداماتی برای تسهیل دسترسی به خدمات بانکی قانونی ادامه دهد
محدودیت های اعمال شده بر سیستم بانکی توسط دولت های بین‌المللی از زمانی که طالبان به قدرت رسیدند، درد را برای افغان ها عمیق تر کرده و درخواست های فزاینده ای را برای رفع توقیف ذخایر افزایش داده است.
از این رو گروه تروئیکا پلاس اعلام کرد که نگرانی ها در خصوص چالش های نقدینگی جدی را تصدیق کرده و متعهد است تا به تمرکز بر اقداماتی برای تسهیل دسترسی به خدمات بانکی قانونی ادامه دهد. همچنین، به عنوان یکی اعضای این گروه، پاکستان در رابطه با ایده پیوستن افغانستان به کریدور سی پک، پروژه زیربنایی چند میلیارد دلاری خود با چین که تحت لوای ابتکار یک کمربند_یک جاده پکن (BRI) قرار دارد، مباحث و پیشنهاداتی را مطرح کرد.
همچنین، در کنفرانس روز پنجشنبه، بار دیگر بر موضوع حمایت از حقوق زنان و این که افغانستان به پایگاهی برای گروه‌های شبه نظامی به منظور انجام حملات در خارج از کشور تبدیل نشود، تاکید شد، در حالی که تروئیکا پلاس اظهار کردند که از آن جایی که طالبان علاقه مند به تعامل و به دنبال پذیرش و حمایت بین المللی هستند، برای عملی ساختن تعهدات خود حتما تمام تلاش خود را به کار خواهندگرفت و دسترسی بدون مانع به کمک های بشردوستانه در افغانستان را در جهت پاسخ به این بحران تضمین خواهند کرد.
در پایان، در این نشست چهارگانه به همراه حضور مقام وزارت امور خارجه افغانستان که آخرین دور از یک سری نشست های دیپلماتیک در منطقه است، در رابطه با اتخاذ یک رویکرد دوستانه از سوی طالبان در قبال همسایگان و پایبندی به تعهدات حقوقی بین المللی افغانستان بحث و تبادل نظرهایی صورت گرفت.
نظر شما