جواد حیران نیا؛ بازار: خبرگزاری آناتولی ترکیه چند روز پیش در خبری اعلام کرد، ایران قرار است مذاکرات خود را با قدرت‌های جهانی در وین درباره احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ از سر بگیرد، زیرا روند بازنگری دورهای قبلی مذاکرات در حال پایان یافتن است.
منابع آگاه به خبرگزاری آناتولی گفتند که دور بعدی مذاکرات بین تهران و سایر امضاکنندگان توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ احتمالاً قبل از پایان ماه جاری میلادی در پایتخت اتریش برگزار می‌شود.
در همین راستا و بدون اعلام تاریخ مشخص، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز شنبه ۱۷ مهر ماه در مصاحبه‌ای با فرانس ۲۴ تأکید کرد که تهران آماده است به زودی مذاکرات خود را با قدرت‌های جهانی درباره برنامه هسته‌ای ایران از سر بگیرد، اما وی هشدار داد که "جزئیات" و "مسائل" باید از قبل مورد بازنگری قرار گیرد. از نظر وی، بزرگترین مسئله حذف "۸۰۰ تحریم جدید یکجانبه و غیرقانونی" علیه ایران است که پس از خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای در ماه مه سال ۲۰۱۸ علیه ایران اعمال شد.
وی گفت: ما پس از روی کار آمدن دولت جدید دو فرآیند بازبینی و بررسی گفت‌وگوهای قبلی را در داخل ایران آغاز کرده‌ایم. اولین فرایند بررسی کامل شد و به پایان رسید. فرایند بازبینی دوم هنوز به پایان نرسیده است. ما سعی می‌کنیم تمام جزئیات مذاکرات وین را بررسی کنیم، شش دور مذاکرات در دولت قبلی در ایران انجام شده بود. سوالاتی مطرح شده است، دولت جدید در تلاش است تا دریابد که کاستی‌ها و ویژگی‌های مذاکرات قبلی چیست. به زودی، نتیجه‌ای در مورد روند بازبینی حاصل می‌شود و سپس ما می‌توانیم تاریخ و زمان جدیدی را برای دور جدید مذاکرات تعیین کنیم.
خطیب‌زاده اضافه کرد: مهمترین موضوع، حذف همه تحریمهای اعمال شده پس از خروج یکجانبه ترامپ از توافق هسته‌ای علیه ایران است. شما می‌دانید که ترامپ ۸۰۰ تحریم جدید یکجانبه و غیرقانونی علیه ایران اضافه کرده است که باید همه آنها برداشته شود. این موضعی است که ما از روز اول داشتیم و می‌خواهیم راهی را بیابیم که به طور موثر مطمئن شویم که آنها حذف خواهند شد.
وی گفت: این ایالات متحده است که می‌خواهد "بلیط" بازگشت به برجام را داشته باشد. صادقانه بگویم، دولت جدید ایالات متحده هیچ سیاستی در قبال ایران و هیچ رویکرد سیاسی در قبال ایران تغییر نداده است.
سخنان ایران در حالی است که طرف امریکایی توپ را در زمین ایران انداخته و مکرر هشدار می دهد که زمان برای احیای برجام در حال پایان یافتن است. «تونی بلینکن» وزیر خارجه امریکا حتی هشدار داده ممکن است در سایه پیشرفت ایران در زمینه هسته ای، برجام دیگر کارایی نداشته باشد.
این سیاست در واقع همان حرف اسرائیل و سخنان «نفتالی بنت» نخست وزیر اسرائیل است که در سفر به امریکا عنوان کرده بود که با توجه به پیشرفتهای هسته ای ایران، برجام دیگر به عنوان یک قرارداد توان مهار و بازگرداندن ایران از پیشرفتهای هسته ای را ندارد و باید دنبال مدل دیگری برای توقف فعالیت هسته ای ایران بود.
با این وجود یک مقام ارشد صهیونیست که نامش منتشر نشده است، در مورد مذاکرات میان آمریکا و اسرائیل در مورد مذاکرات برجامی به سایت المانیتور گفته بود: اکنون هیچ برنامه جایگزینی علیه ایران در صورت شکست مذاکرات وجود ندارد. در واقع آمریکا هیچ نوع برنامه جایگزینی ندارد و این امر بسیار نگران‌کننده است. آنها به این موضوع توجه نمی‌کنند ولی این مساله برای ما بسیار نگران‌کننده است.
با توجه به مواضع رسمی ایران، تهران در دور جدید گفتگوها بر رفع همه تحریمهای دوره ترامپ تاکید خواهد کرد.
بر این اساس خبرگزاری آناتولی به نقل از این منابع رسمی آورده است که مرحله بررسی که از زمان روی کار آمدن دولت جدید ایران در ماه آگوست شروع شد، احتمالا در روزهای آتی به اتمام خواهد رسید.
این منابع همچنین به آناتولی گفته‌اند، با نزدیک شدن به پایان مرحله بررسی، نقشه راه دور بعدی مذاکرات «تا حد زیادی» با برنامه دولت قبلی «تفاوت خواهد داشت».
بر این اساس ایران به دنبال این است که تحریمهای دوره ترامپ همه تحت هر عنوان و برچسبی برچیده شود. چرا که ترامپ برخی از تحریمهای ایران را از ذیل عنوان هسته ای به عناوین دیگری چون مبارزه با تروریسم، سلاحهای کشتار جمعی، نقض حقوق بشر و ... تغییر داده است.
بر این اساس حتی با بازگشت دولت امریکا، برداشته شدن تحریمهای دارای برچسب جدید نیازمند همکاری کنگره با دولت بایدن است.
البته دولت بایدن می تواند از اختیارات خود در این زمینه استفاده کند و آنها را تعلیق کند. ولی «لغو» برخی از این تحریمها نیازمند مصوبه کنگره امریکاست.
اما رویکرد ایران نشان می دهد که بازی حقوق داخلی امریکا در این زمینه را نخواهد پذیرفت و تهران خواهان برچیده شدن همه تحریمهای دوره ترامپ است.
ایران نیز با پیشرفت در برنامه هسته ای اهرم لازم برای فشار به طرفهای مقابل برای به کرسی نشاندن حقوق خود که در برجام تصریح شده را دارد.
از سوی دیگر بنا به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، ادامه مذاکرات هسته ای کماکان بر عهده وزارت خارجه خواهد بود و احتمالا «علی باقری کنی» معاون سیاسی این وزارتخانه مذاکرات را هدایت خواهد کرد.
نظر شما