مهناز حاج‌تقی؛ بازار: بازار لوازم خانگی پس از تحریم، توقف واردات و افزایش قیمت ارز با عدم تناسب در عرضه و تقاضا مواجه شد؛ به گونه ای که لوازم خانگی در بازار ایران کم و گران شد. مشکل تامین کالا با ورود تولیدکنندگان جدید به حوزه لوازم خانگی و رشد تولید در کشور کمی بهتر شد، اما مشکل گرانی و افزایش قیمت لوازم خانگی همچنان پابرجا است.
در سال های قبل بود که تورم سالانه بیش از ۴۰ درصد بود و این در حالی بود که بازار لوازم خانگی تورمی بیش از این میزان را تجربه کرد و به همین میزان هم دسترسی به اینگونه کالاها برای اقشار متوسط جامعه سخت شد. در حال حاضر قیمت‌ها در بازار دچار آرامش نسبی ولی شکننده است و پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که با روند افزایشی دلار، این بازار نیز جهش دیگری را مشاهده کند.
بازاری که ارتقا یافت
در گذشته خرید لوازم خانگی چندان حائز اهمیت نبود و فقط دو کالای یخچال و اجاق گاز جزو وسایل اصلی خانگی محسوب می‌شد. امروز اما هر لحظه وسیله جدید وارد بازار می‌شود و خانواده‌هایی که تجملات برای آنها اهمیت ویژه‌ای دارد از مصرف‌گرایی و همراه بودن با مُد استقبال می کنند.
با این حال، لوازم خانگی مدرن و متنوع خود را در زمره ضروریات منازل ایرانی جای داده است؛ به ویژه در خرید جهیزیه، خانواده‌های کم‌بضاعت را در مضیقه قرار داده است؛ تا آنجا که تهیه یک جهیزیه کامل حتی بدون وسایل اضافی برای مردم عذاب‌آور شده و صدای آنها را درآورده است. درد دل‌های جامعه در این مورد بسیار است و بازار نیز همچنان با شیب صعودی می‌تازد. کاظم صادقیان، رئیس اتحادیه لوازم خانگی استان یزد وضعیت فعلی این بازار و دیدگاه‌های خود را در گفت‌وگو با بازار تشریح کرده است.
* وضعیت فعلی بازار لوازم خانگی را شرح دهید؟
وضعیت فعلی با نقطه ایده آل فاصله زیادی دارد. با وجود رشد تولید لوازم خانگی در کشور، این تولید مانع افزایش قیمت نشده و در حال حاضر فقط یک آرامش نسبی اما شکننده در حوزه قیمت وجود دارد. از نظر تعداد مشتری نیز بازار رشدی نداشته و حداقل در سه سال اخیر روند نزولی به خودش گرفته است. در کل وضعیت فعلی نمره قابل قبولی ندارد ولی امیدوارم در دولت جدید اتفاقات مثبتی رخ دهد.
* آیا بازار لوازم خانگی دچار رکود است؟
پاسخ قطعی بله یا خیر در این مورد نداریم. در حوزه تولید دچار رکود نیستیم ولی در فروش شاهد رکود بوده ایم. البته در یک دهه اخیر تقریبأ از سال ۱۳۹۱ به بعد وجود رکود کاملأ محسوس شد ولی فراز و نشیب‌هایی هم بر سر این راه وجود دارد.
در حال حاضر فقط یک آرامش نسبی ولی شکننده در حوزه قیمت وجود دارد
*چه تحلیلی نسبت به قیمت‌های کنونی لوازم خانگی در ایران دارید؟
افزایش قیمت با یک شیب نسبتا ملایم بود، برعکس سال قبل که شیب تندی داشت. علت آن هم افزایش هزینه های کارخانجات مانند حق الزحمه نیروی انسانی، افزایش قیمت های مواد اولیه و... و از سوی دیگر افزایش قیمت موادی مثل فولاد و رشد نرخ ارز می باشد که همگی غیرقابل پیشگیری است. قیمت ثابت نیست اما آهنگ رشد قیمت در حال حاضر نسبتا متعادل است. قیمت‌ها جهش‌دار است و یک دفعه بالا نمی‌رود. البته با توجه به نوسانات اخیر ارز می‌توان پیش بینی کرد که شاهد جهش قیمت همانند گذشته باشیم.
* آیا با کمبود کالای لوازم خانگی مواجه هستیم؟
تقریبا تا سال ۱۳۹۷ بازار لوازم خانگی در اختیار حدود ۱۰ برند شرق آسیا بود و به دلیل این که اجناس وارداتی یا مونتاژی بودند نوسانات ارزی تاثیر زیادی روی قیمت ها و مواد اولیه داشت و بازار را خیلی راحت تحت شعاع قرار می‌داد. بعد از سال ۱۳۹۷ واردات لوازم خانگی به شدت محدود شد و حتی برخی برندهای خارجی مثل ال جی و سامسونگ ایران را تحریم کردند و قیمت ها به صورت جهشی بالا رفت.
تقریبا تا سال ۱۳۹۷ بازار لوازم خانگی در اختیار حدود ۱۰ برند شرق آسیا بود و به دلیل این که اجناس وارداتی یا مونتاژی بودند نوسانات ارزی تاثیر زیادی روی قیمت ها و مواد اولیه داشت
خوشبختانه در حال حاضر کارخانجات لوازم خانگی داخلی تولیدات قابل قبولی دارند؛ البته این نظر من است اما در قیمت خیلی رقابتی نیستند که این مهم تاثیرات منفی روی بازار گذاشته است. در مجموع، هیچ کمبود کالایی در لوازم خانگی وجود ندارد.
* گرانی شامل کالاهای ایرانی هم می‌شود و یا فقط کالاهای وارداتی را شامل می‌شود؟
گرانی هم شامل کالاهای تولیدی و هم وارداتی می‌شود. حتی قیمت بعضی کالاهای ایرانی از نمونه خارجی بیشتر است. متاسفانه یکی از مشکلات کالاهای ایرانی در برخی اجناس، نداشتن قیمت رقابتی به خصوص در کالاهای درشت است.
* پیش بینی شما از وضعیت بازار لوازم خانگی با دلار ۳۰ هزار تومان چیست؟
حتی به زبان آوردن دلار ۳۰ هزار تومانی نیز باعث ایجاد احساس منفی درون آدم می شود. فقط می‌توانم بگوییم اصلا اتفاق مثبتی نخواهد افتاد البته امیدوارم با راه اندازی سایت خرید آنلاین لوازم خانگی توسط اتحادیه، بستر سالمی برای عرضه و رقابت کالا ایجاد شود که صد درصد در کنترل قیمت هم مؤثر است. اتحادیه در آینده نزدیک پلتفروم خرید آنلاین کالای لوازم خانگی از طریق وب سایت و اپیلیکشن موبایل را برای خرید غیرحضوری فراهم خواهد کرد که تا حد زیادی کمک کننده و جبران کننده این وضعیت فعلی خواهد بود.
* تورم در بازار لوازم خانگی را چگونه پیش بینی می‌کنید؟
در سال ۹۸ و ۹۹ تورم نزدیک ۵۰ درصد بود و پیش بینی من این است که امسال تورم پایین تری را در حوزه لوازم خانگی تجربه خواهیم کرد.
حتی به زبان آوردن دلار ۳۰ هزار تومانی نیز باعث ایجاد احساس منفی درون آدم می شود
* در دوران رکود با افزایش و یا کاهش مجوز درخواست تأسیس فروشگاه ها ی یزد روبه‌رو بوده‌اید؟
اتحادیه لوازم خانگی یزد جز پنج صنف بزرگ استان است. در سال ۹۹ رشد صدور مجوز را داشتیم و از طرفی دیگر با افزایش جمع آوری مغازه هم روبه‌رو بوده ایم، ولی خوشبختانه درصد صدور مجوز بیشتر بوده است. قابل ذکر بوده که تعداد کل اعضای اتحادیه لوازم خانگی ۹۴۰ واحد صنفی است که تعداد پروانه صدور در سال ۹۹، ۱۵۵فقره و تعداد ابطال ۲۲ فقره بوده است. تعداد پروانه صادرشده از ابتدای سال ۱۴۰۰، ۳۷فقره بوده و یک فقره ابطالی داشته‌ایم.
* وضعیت درآمد فروشگاه‌ها در دوران تعطیلات چگونه بوده است؟
میزان درآمد نسبت به قبل قطعا کمتر شده است. کاهش ساعت کاری در کنار کم شدن مشتری، نتیجه این وضعیت را به خوبی نشان می دهد.
* مهمترین مشکل اتحادیه لوازم خانگی یزد چیست؟
اصولا اصناف به عنوان بزرگترین بخش خصوصی با مشکلات زیادی رو به رو هستند که اولین آن مسائل مالیاتی است البته در مورد این موضوع سخن بسیار است .
* برای ارتقای وضع موجود چه پیشنهادی دارید؟
نخستین پیشنهاد و راه کار رفتن به سمت فروش آنلاین و دیجیتال محسوب می شود در ضمن سایتی با نام تجاری ze shop طراحی شده که به زودی افتتاح رسمی می شود و قسمتی از کار مباحث مدیریتی و کلان آن به سازمان صمت و دستگاه های مرتبط با صنوف مرتبط است که می تواند کمی مسائل را تسهیل کند.
نظر شما