بازار؛ گروه بین الملل: دور ششم مذاکرات وین در حالی روز یکشنبه ۳۰ خرداد پایان یافت که برای شروع مذاکرات در دور هفتم زمانی مشخص نشده است.
دور هفتم مذاکرات از این حیث اهمیت دارد که به نظر می رسد دور پایانی است. یعنی اگر طرفین برجام از جمله ایران و آمریکا حاضر به آغاز دور هفتم گفتگوها شوند یعنی تصمیمات مهمی در خصوص به نتیجه رسیدن آن گرفته اند.
گمانه زنی در خصوص آغاز مذاکرات دور هفتم در حالی است که شبکه بلومبرگ در گزارشی اعلام کرده بود که بعید است تا قبل از روی کار آمدن رئیس‌جمهور جددی ایران در ماه آینده، مذاکرات از سر گرفته شوند.
همچنین این شبکه خبری بلومبرگ به نقل از دو مقام مطلع از زمان‌بندی مذاکرات هسته‌ای نوشته بود انتظار می‌رود هفتمین دور مذاکرات وین اواسط ماه آگوست برگزار شود.
روزنامه وال‌استریت‌ژورنال نیز این چارچوب زمانی را تأیید کرده است. یک مقام ارشد اروپایی گفت مذاکرات ممکن است تا نیمه دوم ماه اوت (که در تقویم شمسی از ۲۴ مردادماه آغاز می‌شود) از سر گرفته نشوند.
این در حالی است که «جالینا پورتر» سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده به خبرنگاران گفته است که «هنوز زمان برگزاری هفتمین دور گفتگوهای غیرمستقیم با ایران در وین فرا نرسیده است. ما در این مرحله هنوز به دور هفتم مذاکرات نرسیده‌ایم، اما همانطور که وزیر امور خارجه «آنتونی بلینکن»، خاطرنشان کرد، ما مصمم هستیم که در پی بازگشت متقابل برای پیوستن به برنامه جامع اقدام مشترک توسط ایالات متحده و ایران باشیم».
در خصوص آثار تاخیر در شروع دور هفتم مذاکرات وین خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «حسین عسکری» مشاور بانک جهانی و استاد دانشگاه جورج واشنگتن انجام داده که در ادامه آمده است.
حسین عسکری مشاور وزیر دارایی (۱۹۷۸ میلادی) بوده و از او به عنوان معمار اقتصاد عربستان نیز یاد می کنند. عسکری استاد تجارت بین الملل و امور بین الملل دانشگاه جورج واشنگتن آمریکا و رئیس موسسه تحقیقات و مدیریت جهانی و رئیس پیشین دپارتمان تجارت بین الملل دانشگاه جورج واشنگتن بوده است. زمینه تخصصی و بحث های او در دانشگاه جورج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگ ها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.
*فرانسه اخیرا اعلام کرده اگر گفتگوهای وین با تاخیر مواجه شود نه تنها دستیابی به توافق برای لغو تحریم‌ها به تاخیر می‌افتد، بلکه احتمال نتیجه گیری در مذاکرات وین و احیای برجام را به خطر می‌اندازد. ارزیابی شما از مواضع اخیر فرانسه چیست؟
من موافقم که تاخیر طولانی احتمال بازگشت طرفین به برجام را کمتر می کند. تاخیر موقعیت هر طرف را سخت می کند. ایران به غنی سازی اورانیوم در سطوح بالاتر ادامه خواهد داد، چیزی که یک واکنش طبیعی است.
طرفهای دیگر خواهان بازگشت ایران به برجام به همان شکلی هستند که وجود دارد اما بدون امتیازات معنی دار. اقتصاد ایران بیشتر آسیب خواهد دید و ایران درخواست جبران خسارت ناشی از خروج آمریکا را خواهد کرد، چیزی که طرف مقابل آن را نمی پذیرد. تنها انتخاب واقع بینانه برای ایران دو مورد است. بمب بسازید از حمایت کامل چین برخوردار شوید و همه امتیازاتی را که ممکن است مستلزم آن باشد بپذیرید.
*فرانسه در مذاکرات منجر به برجام نیز مواضع تندتری نسبت به سایر کشورهای اروپایی داشت. در حال حاضر نیز حتی در میان مذاکرات نیز بحث ورود عربستان به مذاکرات را مطرح کرده بود. طرح این موضوعات می تواند مذاکرات وین را به خطر بیندازد. آیا ممکن است فرانسه در ادامه نیز مواضعی مشابه را مطرح کند و باعث وقفه در مذاکرات شود؟
اجازه دهید ابتدا از حمایت فرانسه برای مشارکت عربستان در مذاکرات خودداری کنم. فرانسه می بیند که می تواند با حمایت عربستان سعودی برای ورود به بحث تجاری، سود بیشتری کسب کند. به همین سادگی است.
فرانسه به ندرت موضع اصولی اتخاذ می کند. وقتی به تنظیم روابط خارجی می پردازیم، همه چیز به پول مربوط می شود.
منظور من این نیست که کشورهای دیگر اصولگرا هستند، اما فرانسه در مورد داشتن یک سیاست خارجی اصولی بدترین وضعیت را دارد.
بنابراین اگر پولی در آن وجود داشته باشد، فرانسه هر موضوعی را مطرح خواهد کرد. آنها برای حمایت از هرگونه درخواست سعودی، اماراتی، کویتی و قطری و برای بستن دست ایران، هر کاری خواهند کرد. بنابراین، بله، آنها می توانند مسائل دیگری را در حال حاضر یا حتی در آینده در صورت توافق بر سر برجام مطرح کنند.
*بر اساس سخنان اخیر آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب، آمریکا خواهان گنجاندن بندی در توافق برای ادامه مذاکرات در خصوص سایر مسائل است. ایشان در دیدار پایانی کابینه دولت روحانی با آیت الله خامنه ای گفته است: امریکایی‌ها در زبان و وعده می‌گویند تحریم‌ها را بر می‌داریم اما تحریم‌ها را برنداشتند و برنمی‌دارند. ضمن آنکه شرط هم می‌گذارند و می‌گویند که باید در همین توافق جمله‌ای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت. ارزیابی شما چیست؟
من نمی دانم که رهبر ایران خوش بین است یا نه. اما مطمئن هستم که او به طرف مقابل بسیار مشکوک است. آنها می خواهند ایران اورانیوم غنی شده خود را تسلیم کند، «توافق» را در دست داشته باشند و در صورت تمایل می توانند دوباره تحریم ها را اعمال کنند. این توافق خوبی برای ایران نیست.
رهبر ایران می داند که نمی تواند نوع توافقی را که اکنون روی میز است بپذیرد. اما افزودن جمله در مورد موضوعات دیگر برای بحث در آینده شرایط را برای ایران بدتر می کند. آنها بهانه دیگری خواهند داشت تا با ادعای اینکه ایران با حسن نیت مذاکره نمی کند از توافق آینده عقب نشینی کند. بنابراین من معتقدم که در اعماق وجود، رهبر چیزهای خوبی را از رهگذر احیای برجام تحت شریط کنونی نمی بیند.
*ارزیابی شما از نتیجه مذاکرات وین چیست؟ اگر معتقد هستید که طرفین به توافق می رسند چه زمانی را برای آن پیش بینی می کنید؟
من فکر می کردم که ممکن است با دولت جدید ایالات متحده امیدی وجود داشته باشد. اما الان من اصلا خوشبین نیستم. بایدن ارتباط طولانی با اسرائیل دارد. حتی اگر توافق حاصل شود، من فکر نمی کنم بیش از یک یا دو سال دوام داشته باشد. هر اثری از اعتماد از بین رفته است.
ایران با تحریم های جدید و اعمال مجدد تحریم های قبلی آسیب دیده است. آمریکا می خواهد امتیازات بیشتری را از ایران بگیرد. لابی های اسرائیلی و عربی در واشنگتن و پایتخت های اروپایی قدرت گرفته اند. اسرائیل جهنمی است که به ایران دست می زند.
چگونه ایران می تواند دفاع خود را رها کرده و توافق تحقیرآمیزی را بپذیرد؟ چگونه یک دولت آمریکا می تواند امتیازات معناداری را با لابی هایی که در دولت آمریکا و بازگشت احتمالی ترامپ به قدرت و تهدید میلیون ها نفر به او رای داده اند، واگذار کند؟ باز هم، همانطور که قبلاً گفتم، ایران دو انتخاب منطقی دارد اما بازگشت به برجام یکی از آنها نیست.
نظر شما