میثم عباسی؛ خبرگزاری بازار: تحولات دیجیتال و تکنولوژیک اقتصاد در سطح جهانی به سرعت در حال تغییر شیوه زندگی انسانها است. این تحولات در دو بعد مشاغل و فرآیندهای دولتی و بیشتر از آن در کسب و کارهای خصوصی مشهود است.
در همین راستا، زمانی که به جمله معروف «اِی نِسمیانوف» از دانشمندان علوم شوروی مبنی بر این که علم باید وظایف عالی تری را در جامعه بر مبنای موفقیت های تکنولوژی در جهان معاصر، بر عهده بگیرد، بر میخوریم، مشاهده می کنیم که سازندگی و توسعه زیربنای جامعه، از جمله این موارد است.
در سال ۲۰۱۷ مدیران ارشد و رهبران کسب و کار های مدرن پیش بینی کرده بودند که روند توسعه اتوماسیون هوشمند در کسب و کار ها بیش از ۱۷ درصد رشد خواهد داشت. بر همین اساس، پیش بینی و تخمین آن ها نه تنها درست بود بلکه این رقم در ادامه با پاندمی جهانی کرونا روندی پر شتاب تری نیز به خود گرفت.
تغییراتی آغاز شد که طیف وسیعی از ساز و کارها و سبک زندگی اجتماعی را تغییر داد. نیاز به حفظ فاصله گذاری اجتماعی جهت جلوگیری از رشد بیماری موجب شد تا بسیاری از کسب و کارها و آموزشها و دوره های تحصیلی به صورت آموزش از راه دور و دیجیتالی انجام شوند. ماشین های رباتیک بیشتری به کار گرفته شدند و فناوری هایی مانند هوش مصنوعی و کاربرد آن در حداقل سه سطح بهینه سازی فرآیند ها، افزایش سرعت و دقت و کاهش هزینه مورد توجه بیشتری قرار گرفت.
از طرفی، فضای به شدت رقابتی اقتصاد بین المللی نیز در بهره گیری از فناوری های هوشمند تاثیر گذار بوده است به طوری که طبق برآوردها، تا سال ۲۰۲۰ بازار نرم افزارهای اتوماسیون به تنهایی دارای بازاری به ارزش ۴.۹ میلیارد دلار بودند.
در دنیای مدرن، این موضوع که فناوری، راننده ماشین رشد اقتصادی کشورها، مناطق و شهرها می باشد به خوبی درک شده است. این مسئله که توسعه زیرساخت های فناوری های نوین در یک کشور امکان تولید کارآمدتر کالاها و خدمات بیشتر و بهتر را فراهم می کنند و در ادامه موجب رشد شاخص های اقتصادی و افزایش رفاه عمومی می شود، امری پذیرفته شده در اقتصاد بین الملل است که نمونه های بارز این موضوع یعنی توسعه اقتصادی بر اساس توسعه ظرفیت های صادرات فناوری محور کشور های کره جنوبی، سنگاپور و چین می باشند.
هوشمند سازی فرآیند ها و فعالیت ها در بخش خدمات دولتی باعث کاهش شدید هزینه انجام طرح ها و برنامه ها می شود که این موضوع در ادامه موجب فراهم شدن بودجه برای سرمایه گذاری در سایر بخش ها شود. به عنوان مثال ترکیب فناوری هایی مانند هوش مصنوعی و بلاکچین توسط دولت ها باعث افزایش امنیت و شفافیت در فرآیند های مالی و بانکی شده است.
تب استفاده از فناوری های هوشمند در شرکت های خصوصی برای بهبود کیفیت کالا و خدمات چندین برابر بخش های دولتی است و شرکت هایی مانند علی بابا، آمازون و گوگل جزء سرآمدان استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی برای ارائه تجربیات جدید به مصرف کنندگان و افزایش طیف خدمات هستند؛ هر چند که شرکت های نوپا و کوچک هم سهم مهمی از بازار فرآیند ها و راهکار های هوشمند را در دست دارند.
حقیقت این است که چه بخواهیم چه نخواهیم در آستانه انقلاب دیجیتالی صنعتی هوشمند در سطح جهانی قرار داریم و که ابزار هایی مانند سیستم های رباتیک، هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و بلاکچین جزء ابزار های این موضوع هستند. با اینکه زمزمه های این موضوع با مطرح شدن صنایع نسل چهارم شروع شد اما در ادامه با پیاده سازی ایده هایی که حتی در ۵۰ سال گذشته انتزاعی و تخیل به شمار می رفتند شاهد رشد سرسام آور در حوزه هوشمند شدن صنایع می باشیم. از جمله این موضوعات ماشین های هوشمندی است که در تعامل و همکاری با انسان کاری را انجام می دهند.
ما در حال حاضر با دو واقعیت چه در سطح منطقه و چه در سطح جهان روبه رو هستیم. در درجه نخست، رشد سرسام آور دیجیتالی شدن کسب و کارها و ورود فناوری های هوشمند به حوزه های مختلف تجاری، خدماتی، صنعتی، بهداشتی، انرژی و سایر حوزه ها و دوم شکل گیری اقتصاد های دانش بنیان و فناوری محور نوظهور.
فناوری های هوشمند در حال تغییر و تحول در مفاهیمی مانند رشد اقتصادی، مزیت های تجارتی و تولید ناخالص داخلی هستند. بسیاری از کشور هایی که از لحاظ جغرافیایی و منابع طبیعی گزینه های خاصی برای عرضه در سطح جهانی ندارند، به سمت استفاده از فناوری برای درآمد زایی پیش رفته اند و در این بین فناوری های دیجیتال به خاطر مزایایی مانند نرخ سریع رشد، زمان بازدهی و تقاضای روز افزون بین المللی در اولویت قرار دارند.
زمانی که ریچارد فاینمن برنده جایزه نوبل در سخنرانی معروف خود در سال ۱۹۵۹ در انجمن فیزیک آمریکا درباره موتور های الکتریکی به اندازه ناخن انگشت دست و جا دادن کل متن های یک کتاب قطور در ابعاد سر یک سوزن صحبت میکرد، همه حاضران با تعجب به این سخنان گوش می دادند و کسی باور نمی کرد چنین چیزهایی ممکن شوند. فاینمن در ادامه سخنرانی اش افزود: وقتی در سال ۲۰۰۰ به زمان ما نگاه کنند با تعجب می پرسند چرا کسی در آن سال ها موفق به این کار نشد؟
امروزه نه تنها یک کتاب بلکه صدها کتاب حجیم در یک تراشه ریز قرار می گیرند و این موضوع باز هم ادامه خواهد یافت و اعداد پردازشی رشد تصاعدی داشته و ابعاد کوچکتر خواهند شد. اما سوال اساسی اینجاست ما در این روند رشد فناوری در سطح جهانی در کجا قرار داریم و می خواهیم در چه جایگاهی قرار گیریم؟
اعتقاد من این است که زمان آن رسیده که ایرانی ها هم در تحولات حاصل از فناوری های پیشرفته در سطح جهان نقش عملیاتی جدی تری داشته باشند و اولین قدم در این زمینه بستر سازی رشد ایده های جدید و خلاقانه در قالب برنامه هایی جدی برای تولیدات دانش بنیان ایرانی و معرفی وسیع شان در سطح جهانی است.
بر همین اساس، برای نقش آفرینی فعالانه کشورمان در تحولات حاصل از فناوری های هوشمند نیاز به اقدامات سریع در کنار برنامه ریزی آینده نگرانه توسط ظرفیت های عظیم علمی داخلی داریم. یکی از مهم ترین مزیت های ما داشتن نیرو متخصص بومی است؛ موضوعی که اکثر کشور های منطقه و حتی جهان برای ظرفیت سازی و تربیت متخصص بومی یا استفاده از متخصصین غیر بومی مجبور به سرمایه گذاری های کلان هستند.
مزیت دوم ما وجود منابع طبیعی و معدنی غنی است که می توانند در تسریع موتور رشد اقتصادی فناوری محور نقش کلیدی داشته باشند.
توسعه اکوسیستم نوآوری کشور از راه حمایت از کسب و کار های نوپا و خلاق حوزه فناوری های هوشمند و ایجاد فضای رقابتی سالم از جمله مواردی هستند که در کنار توجه به بهره گیری از نیروی خلاق و متخصص بومی و بازار سازی برای دانش فنی و صادرات خدمات و کالاهای فناوری محور ایرانی می توانند در نقش آفرینی موثر کشورمان در تحولات دیجیتال هوشمند نقش کلیدی داشته باشند.
اگر تا ۲۰ سال گذشته فناوری به عنوان یک مزیت محسوب می شد امروزه فناوری به عنصر کلیدی رشد اقتصادی مبدل شده است و سیاست گذاری های هوشمندانه در حوزه بهره گیری از ظرفیت های فناوری در رشد اقتصادی به عنوان عنصر تبدیل توان بالقوه به بالفعل با بهره گیری از ظرفیت های داخلی در جهان مدرن می باشند.
نظر شما