به گزارش بازار به نقل از شانا، تورج دهقانی با بیان اینکه پیشرفت طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک اکنون حدود ۸۴ درصد است، افزود: احداث خط لوله کامل شده و مرکز انتقال نفت شماره ۲ که در فاز اول مدنظر بود، برای ایجاد ظرفیت روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت تکمیل شده است. از اوایل خردادماه نیز تزریق نفت به خط لوله آغاز شده و نفت الان حدود ۲۰۰ کیلومتری جاسک است.
وی با اشاره به اعتبار معادل ۲ میلیارد دلار این طرح، گفت: بخش قابل توجهی از این میزان سرمایهگذاری انجام شده و بیشک هزینه تمامشده، صرفهجویی قابل توجهی را نسبت به اعتبار مصوب خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت در پاسخ به شبهاتی درباره موقتی بودن این طرح اعلام کرد: ادعای موقتی بودن درباره یک طرح مهندسی در مقیاس چند میلیارد دلاری در شرکت ملی نفت ایران که فعالیتهای آن مبتنی بر استانداردهای کیفی بینالمللی است، ادعای درستی نیست. این ثمره تلاش نیروهای مجربی است که هرکدام گوشهای از کار را گرفتهاند و ظرف کمتر از دو سال این پیشرفت چشمگیر را رقم زدهاند. در این طرح یک هزار کیلومتر خط لوله مقاوم به خوردگی استفاده شده و این را نمیتوان موقت دانست. قرار است این خط لوله حداقل ۴۰ تا ۵۰ سال آینده برای مملکت ما کار کند و نفت را به پایانه جاسک منتقل کند. این یک خط لوله انتقال نفت است که اکنون نفت خام در آن جریان دارد و دیگر نمیتوان آن را متوقف کرد. این پروژه دائمی است.
دهقانی با اشاره به اجرای این طرح ۲ میلیارد دلاری در کمتر از دو سال که شاید کمتر کشوری تجربه اینچنین داشته باشد، ادامه داد: بهدلیل سختیهایی که از نظر تحریمها و فشارهای بینالمللی داشتیم مجبور شدیم و این عزم در بدنه اجرایی طرح شکل گرفت که نهتنها از توان داخل استفاده شود، بلکه حتی برای خلق توانمندی داخلی اقدام شود و نتیجه این شد که بیش از ۲۵۰ شرکت داخلی در این طرح فعال بودند و بسیاری از کالاها برای نخستین بار در ایران ساخته شد.
وی افزود: اگر پرسیده شود این طرح برای کشور چه داشت، تصورم این است که اگرچه خود طرح دارایی با ارزشی خلق کرد، اما باور اینکه میشود با سختیها چنین دستاورد بزرگی را کسب کرد، همین «باور به توانستن» به نظرم بزرگترین دستاورد این طرح است. به هر دلیلی ما در تنگنا و تحت فشارهای خارجی همیشه بودهایم، اما در سه سال اخیر این فشارها بینظیر بود. حتی آنهایی که میگفتند «ما میتوانیم» هم بهنوعی ته دلشان قرص نبود، اما مصادیق و کارهای انجامشده، بزرگترین گواه هستند که «ما میتوانیم»، بنابراین مهمترین دستاورد این طرح، همین خلق توانمندی و اعتماد به نفس بود که معتقدم حتی ارزش آن از خود طرح نیز بیشتر است و در سالهای آینده میتواند پشتوانه بزرگی برای مدیریت و بهبود وضع موجود باشد.
انجام حجم زیادی از فعالیتها در کمترین زمان
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت درباره احداث خط لوله طرح گوره جاسک توضیح داد: خط لوله پیچیدگیهای پروژههایی نظیر واحدهای فراورش را ندارد، اما سختی خودش را دارد. بهویژه وقتی در مقیاس یک هزار کیلومتر خط لوله اجرا میشود، بهدلیل گستره و وسعت کار سختیهای خاص خود را دارد، بهویژه در بحث مدیریت یکپارچه طرح. برای مقایسه باید به خطوط لوله مشابه اجراشده کشور که در فضاهای اقتصادی آسانتری کار آنها انجام شده، نگاه کرد. ما خط لولهای نداریم که با این ویژگیهای فنی کمتر از چهار تا پنج سال احداث شده باشد. گاه خطوط لولهای نیز در صنعت نفت بودهاند که ۱۰ تا ۱۵ سال زمان صرف ساخت آنها شده است، ضمن آنکه این فقط خط لوله نیست هشت واحد مرکز انتقال نفت با ویژگیهای خاص نیز دارد که موارد مشابه هفت تا هشت سال طول کشیده است، اما این مراکز در کمتر از ۱.۵ سال حدود ۹۵ درصد پیشرفت دارد.
دهقانی گفت: افزون بر این، تولید لوله و تختال مقاوم به خوردگی و از نوع سرویس ترش در فولاد مبارکه اصفهان برای نخستین بار در کشور اتفاق افتاد. ساخت ورق در شرکت فولاد اکسین خوزستان احیا شد و شرکتهای لولهسازی با یکسری اصلاحات این لولههای خاص را تولید کردند. مدیریت و ارسال بهموقع هزار کیلومتر لوله به کارگاهها هم بحثهای خاصی را میطلبید و فکر میکنم آمارها و شاخصها بهخوبی سطح کار را نشان میدهند. بخش توأم با عقلانیت حتماً به این مسائل توجه ویژه دارد.
وی با بیان اینکه یکی از شرکتهای فعال در این طرح صادرات محصول به آمریکا نیز دارد، عنوان کرد: قطعاً تولید و صادرات محصول پرمصرفی مثل لوله که منشأ فولادی دارد، برای ایران امکانپذیر است و در منطقه و جهان نیز مشتری خواهد داشت. ایران به منابع دسترسی دارد و از سوی دیگر نرخ ارز باعث شده رقابت پیمانکاران با تولیدکنندگان خارجی آسانتر شود. از این رو دستاوردی که اینجا خلق شده میتواند بازار جدید در منطقه ایجاد کند و چهبسا که تاکنون نیز به فعلیت رسیده باشد. این پروژه در کیفیت و استاندارد بینالمللی انجام شده و از این رو پیمانکاران آن امکان رقابتهای بینالمللی را دارند. این طرح خیلی مزیت دارد. حتی تا پیش از پایان سال ظرفیت انتقال خطوط به یک میلیون بشکه خواهد رسید و میتوانیم از این ویژگی حتی در سوآپ نفت نیز بهره ببریم.
متنوعسازی مبادی صادراتی
مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت درباره سابقه این طرح گفت: این طرح آرمان و هدف چند دهه اخیر کشور بوده و از سالها پیش قرار بود عملیاتی و اجرا شود، اما در این دولت با جدیت بیشتری در دستور کار قرار گرفت. در سه سال اخیر وارد مرحله اجرایی شد و گلوگاهها و بنبستها باز و مشکلات اجرای آن حلوفصل شد. اینطور استنباط نشود که ما در تحریمها تصمیم گرفتیم آن را اجرا کنیم. این طرح متعلق به زمان پیش از تحریم و تصمیم به اجرای آن برای پیش از این دوره سخت است. اما به هر حال این یک طرح راهبردی برای کشور است و همه کشورهای منطقه نیز در این جهت یعنی متنوعسازی مبادی صادراتی حرکت کردهاند.
دهقانی با بیان اینکه گاه گفته میشود ما الان در تحریم هستیم، صادرات اندک است و چه لزومی به اجرای چنین طرحهایی است، در پاسخ گفت: پرسش اینجاست که آیا ما همیشه نمیتوانیم نفت بفروشیم؟ آیا ما دیگر نباید به فکر بازگشت به بازار و بازپسگیری سهم بازار باشیم؟ اتفاقاً اگر دنبال این راهبرد هستیم که باید هم باشیم؛ ایجاد مزیتهای رقابتی میتواند از ابعاد گوناگون به این هدف و راهبرد کمک کند. در جهان انرژی که در آینده رقابت بین عرضهکنندگان بیش از گذشته است و برای جلب مشتری باید پیشنهادهای جذاب به واردکنندگان نفت داد، یکی از راهکارها این است که پایانهای داشته باشیم که به آبهای آزاد دسترسی دارد و هزینهها و ریسکهای تردد نفتکشها از آن محل کمتر شود. بهتر است ایران هم این مزیت را به دست بیاورد که حداقل نسبت به رقبای منطقهای عقب نیفتد.
نظر شما