بازار؛ گروه استانها: هنوز چند ماهی از افزایش ساعت کار در دوغارون و تسهیل موضعی در حوزه ترانزیت نگذشته است که حال با تسلط طالبان بر گمرک اسلام قلعه یک‌بار دیگر شاهد ازدحام بارهای تجاری و توقف آن بر پشت مرز در استان خراسان رضوی هستیم.
موضوع افزایش ساعت کاری و مدیریت تردد همواره در طی سال‌های گذشته یکی از خواسته‌های مهم فعالان حوزه ترانزیت، اتاق بازرگانی و اتاق مشترک ایران و افغانستان بوده است که همیشه موجب توقف چندروزه کامیون‌ها در مرز دوغارون و اسلام قلعه می‌شد و خسارت‌های بی‌شماری را به شرکت‌های حمل‌ونقل وارد می‌کرد.
حال اگرچه چند روزی از انسداد مرز دوغارون نمی‌گذرد اما خسارت‌هایی که دراین‌بین به شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی و تاجران وارد خواهد شد بسیاری از متصدیان امور حمل‌ونقل را نگران کرده است.
گفتنی است برای بررسی آخرین وضعیت و هم‌چنین خسارت‌های احتمالی با احمد زمانیان یزدی رئیس هیئت‌مدیره شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی و رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی این استان به گفت‌وگو نشستیم.
* وضعیت دوغارون در حال حاضر چگونه است؟
مرز ورودی خراسان رضوی و معبر تبادلات تجاری با افغانستان در دوغارون واقع‌شده است و لذا این گمرک یکی از مرزهای فعال برای حمل کالاهای صادراتی و ترانزیت به افغانستان است که البته همیشه با ترافیک و شلوغی مواجه بوده است.
متأسفانه در حال حاضر به دلیل انسداد مرز ناشی از حضور طالبان مبادلات تجاری متوقف و بسیاری از خودروهای ایرانی سرگردان هستند.
مرز ایران در حال حاضر بسته است و گمرک هیچ فعالینی ندارد لذا نقل‌وانتقال کالا انجام‌نشده و از همین رو کامیون‌هایی که از قبل بارگیری کرده و به مرز رسیدند در انتظار تعیین تکلیف هستند.
* فکر می‌کنید این بلاتکلیفی چقدر طول بکشد؟
ازآنجاکه حجم زیادی کالا متعلق به تجار افغانستان توسط کامیون‌های ایرانی به این کشور حمل می‌شود و بخش عمده‌ای از نیازهای افغانستان از طریق همین مرز و هم‌چنین ماهی رود تأمین می‌شود لذا نباید این موضوع بیش از چند روز طول بکشد.در حال حاضر سفارش‌های بسیاری پشت مرز مانده که باید تعیین تکلیف شود.
* در حال حاضر چند کامیون در گمرک دوغارون بلاتکلیف هستند؟
در حال حاضر آماری برای اینکه چه تعدادی از کامیون‌ها در پشت مرز متوقف هستند نداریم زیرا این حادثه در روز پنجشنبه و جمعه اتفاق افتاده است و لذا هنوز آمار دقیقی در دسترس نیست.
* این بلاتکلیفی چه ضرری را به شرکت‌های حمل‌ونقل وارد می‌کند؟
شرکت‌های حمل‌ونقل کاملاً متوقف می‌شود و وقتی متوقف می‌شود خواه یا نخواه بخشی از این کالاها، اقلام ترانزیت است که کانتینرها مشمول «دوموراژ» یا همان حق توقف می‌شود و از آنجاکه دوموراژها سنگین است تمامی این خسارت‌ها متوجه شرکت‌های حمل‌ونقل است.
طبیعی است وقتی نظم ترانزیت و صادرات کالا به هم بخورد بسیاری بارها در انبارها و یا بر روی زمین می‌ماند لذا مشمول دریافت بیشتر هزینه انبارداری می‌شود و این موضوع هزینه کالا را افزایش داده و این هزینه سربار را باید شرکت‌های حمل‌ونقل متقبل شوند ازاین‌رو تمامی این هزینه‌ها در فهرست ضررهای شرکت‌های حمل‌ونقل قرارمی گیرد.
* فکر می‌کنید چقدر می‌توان مرز را بسته نگاه داشت؟
ایران از هر دو دیدگاه ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، صاحب موقعیتی طلایی در حوزه ترانزیت بین‌المللی است که یکی از دلایل زمینه‌ساز آن محصور بودن برخی از کشورهای همسایه، در خشکی و وابستگی شدید، نیاز راهبردی و همیشگی آن‌ها به مسیرهای زمینی، هوایی و دریایی تحت حاکمیت جمهوری اسلامی برای تأمین و مبادله انواع کالا و مایحتاج مردمشان است در همین راستا نمی‌توان نقش ایران را در این عرصه نادیده گرفت و مرز را مسدود کرد.
به‌هرحال این مشکلی است که دولتمردان باید هرچه زودتر وضعیت را روشن کنند و وضعیت مرز طی دو سه روز آینده روشن شود چون تجار افغانی نیز نیاز به کالاهایشان دارند و مرز چه در دست طالبان و یا در دست دولت افغانستان باشد باید وضعیت روشن شود و به‌طورقطع مرز بازخواهد شد و این‌گونه باقی نخواهد ماند.
این در حالی است که طی این سال‌ها گاهی برخی مسیرها در اختیار طالبان بوده اما بازهم شاهد حمل کالاها بودیم و مشکل چندانی مواجه نبو دیم.
* سهم شرکت‌های حمل‌ونقل خراسان در مبادلات کالا چقدر است؟
سهم شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی این استان از ترانزیت کالا به آسیای مرکزی، کشورهای مشترک‌المنافع، افغانستان، پاکستان و عراق ۸۰ درصد از کل مبادلات و حجم عبور کالای ترانزیتی از مسیر ایران ظرف سال‌های رونق فعالیت‌های بازرگانی و تعاملات تجاری به میزان ۱۴ میلیون تن است.
* چند شرکت حمل‌ونقل در استان فعالیت دارند؟
۲۲۰ شرکت در مجموعه حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی فعال هستند که سال گذشته ۹ میلیون تن کالا از مسیر ایران ترانزیت شد که حداقل ۳.۵ میلیون تن آن مربوط به کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان بود.
با احتساب حجم فعالیت شرکت‌های خراسانی می‌توان گفت دست‌کم یک‌سوم از کل ترانزیت ایران توسط شرکت‌های حمل‌ونقل خراسان رضوی انجام می‌شود.
* انتظار شما به‌عنوان بخش خصوصی از دولت چیست؟
ما به‌عنوان بخش خصوصی انتظار داریم که دولتمردان باید هرچه زودتر وضعیت را روشن کنند و از وزارت خارجه در ایران و سفارت افغانستان در ایران و کنسولگری ایران در هرات می‌خواهیم این وضعیت هرچه سریع‌تر انجام شود.
* از دولت آینده برای توسعه و تسهیل در ترانزیت چه خواسته‌ای دارید؟
ما خواستار رفع موانع و تسهیل روند ترانزیت در کشور هستیم زیرا در دولت‌های گذشته نه‌تنها این خواسته رفع نشد بلکه با اقدامات ناهماهنگ ۲۴ دستگاه دخیل در موضوع ترانزیت شاهد رفتارهای مداخله گرانه بوده‌ایم که همه و همه بر موانع موجود افزوده است.
متأسفانه متولی خاصی برای رسیدگی به مسئله ترانزیت در کشور وجود ندارد و یکی از مطالبات مهم فعالان حوزه حمل‌ونقل، ایجاد معاونتی برای حمل‌ونقل بین‌المللی یا ترانزیت در وزارت راه و شهرسازی است.
نظر شما