بازار؛ گروه خودرو: طرح نوسازی ۶۵ هزار خودرو کار و تجاری فرسوده که در دولت یازدهم و دوازدهم دنبال می‌شد؛ بالاخره از اواخر سال گذشته با واردات ۲ هزار کامیون اروپایی سه سال کارکرد اورهال شده با دستور مستقیم حسن روحانی، رئیس جمهور این دو دولت آغاز شد. به رغم اینکه نقدهای بسیاری در نحوه مدیریت بازار و تصدی‌گری خودروسازان چه در حوزه سنگین و سواری به دولت وارد است؛ اما به اعتقاد کارشناسان شاید تنها اقدام مثبتی که طی این هشت سال انجام شده همان کلید زدن طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای با کامیون های سه سال کارکرد اروپایی باشد؛ ناوگانی که بعضا از عمر آن ۶۵ تا ۷۰ سال می‌گذرد و با بلیعدن منابع ارزی برای تامین قطعات یدکی، مصرف سوخت بالا، آلایندگی دهشتناک کارایی چندانی هم ندارد.
با این حال «عزت الله اکبری تالارپشتی» رئیس کمیسیون صنایع مجلس به تازگی در این رابطه گفته: «هر کسی که دست‌اندرکار واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی است را، چه رئیس جمهور باشد چه وزیر، به دستگاه قضایی معرفی می‌کنیم. این کار، کار غلطی است و واردات کامیون وقتی در داخل ظرفیت تولید داریم، خیانت به کشور است.»
وی در ادامه بیان کرده: «حتی اگر هم ظرفیت تولید داخل نداریم، باید کامیون نو وارد می‌شد نه دست دوم؛ دستگاه‌های نو، خدمات پس از فروش دارد، رانندگان هم راحت تر هستند؛ آلودگی هم ندارد؛ بعد هم شرکت‌های خودروساز داخل را موظف کنیم که طی ۳ سال، ساخت داخل را ۱۰۰ درصد بومی سازی کنند؛ سیاستی را باید پیگیری می‌کردند که به سود منافع ملی و تولید داخل باشد.»
در این رابطه «احمد کریمی» دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون داران کشور با انتقاد از اینکه رئیس کمیسیون صنایع مجلس یک طرفه فقط منافع خودروسازان و نه منافع کشور را دنبال می‌کند در گفتگو با خبرگزاری «بازار» توضیح می‌دهد:
* به تازگی رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه واردات کامیون‌های سه سال کارکرده اروپایی خیانت به کشور است و دست‌اندرکار این اقدام را چه رئیس جمهور و چه وزیر، به دستگاه قضایی معرفی خواهد کرد؛ در این خصوص چه نظری دارید؟
متاسفانه رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در خصوص موضوعی که اظهار نظر کرده هیچ گونه اطلاعاتی ندارد. وقتی وزارت راه و شهرسازی بر اساس مستندات قانونی می خواهد طرحی را اجرا کند، ناراحت کننده است که رئیس کمیسیون مجلس طرح شکایت را مطرح کند. البته شکایت را هر کسی از هر کسی می تواند انجام دهد اما انجام این کار بدون برخورداری از آگاهی برای رئیس کمیسیون صنایع و معادن و با توجه به جایگاهی که وی دارد، نامناسب است؛ چرا که مجلسی که قرار است نظارت کننده بر اجرای قانون باشد و نه اینکه از کسی که قانون را اجرا می کند شکایت کنند.
اکبری تالارپشتی اعلام کرده که اگر قرار است خودرو کار و تجاری از اروپا وارد ایران شود؛ خودرو صفر وارد کشور شود. باید این سوال را پرسید که آیا او از شرایط کشور اطلاعات کافی ندارد که در شرایط تحریم هستیم و امکان واردات کامیون‌های صفر از اروپا را نداریم؟
* اکبری تالارپشتی در بخشی از صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرده که اگر قرار است ظرفیت تولید داخل را نادیده بگیریم و دست به واردات بزنیم بهتر است کامیون‌های نو وارد کنیم نه اینکه ارز برای کامیون فرسوده سه سال کارکرد خارجی خارج شود، در این خصوص چه پاسخی به وی و مخاطبان دارید؟
بله، اکبری تالارپشتی اعلام کرده که اگر قرار است خودرو کار و تجاری از اروپا وارد ایران شود؛ خودرو صفر وارد کشور شود. باید این سوال را پرسید که آیا او از شرایط کشور اطلاعات کافی ندارد که در شرایط تحریم هستیم و امکان واردات کامیون‌های صفر از اروپا را نداریم؟ این اظهار نظر غیر کارشناسی وی جا تامل دارد.
همچنین در خصوص فرسوده بودن این کامیون‌ها هم باید بگویم که این خودروهای اروپایی قبل از ورود به کشور اورهال می شوند و اگر هر نقضی داشته باشد قبل از ورود به کشور رفع خواهند شد و بعد وارد می شود که با کامیون صفر برابری می کند. این طور نیست که بگوییم کامیون سه سال کارکرد اروپایی که به دیدگاه برخی کار خودش را در اروپا انجام داده را وارد ناوگان حمل و نقل جاده ای کنیم.
شرکت های خودروساز که از تولید داخل می گویند بخاطر این است که بتوانند کامیونی که ارزش آن زیر یک میلیارد تومان است را ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به دست مصرف کننده داخلی و یعنی مردم برسانند
* طی مصاحبه‌های قبلی گفته بودید که بیش از ۶۵ هزار دستگاه خودرو کار و تجاری فرسوده در کشور تردد می‌کنند؛ بفرمایید عمر این ناوگان چقدر است که به جای صبر برای تولید داخل گزینه واردات انتخاب شده است؟
نباید حقیقت ها را نادیده بگیریم، همین الان کامیون بالای ۷۰ سال اروپایی در کشور فعالیت دارند و از دور ترین نقاط به دورترین نقاط کشور بار حمل می کند؛ وقتی چنین شرایطی وجود دارد، خودرو سه سال کارکرد اروپایی جای خودرو ۷۰ و خرده ای ساله را بگیرد بهتر است یا همان خودرو فرسوده همچنان تردد داشته باشد؟
همچنین بنز ۱۹۵۴، کامیون‌های ماگ، انترناش، وایت و ولووی مدل‌های ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵ در ناوگان حمل و نقل جاده ای فعالیت دارند. این کامیون ها هستند که در کشور فعالیت دارند و گروه اول مورد نظر وزارت راه و شهرسازی برای نوسازی قرار دارند؛ یعنی ناوگان بالای ۵۰ سال را در گروه اول برای نوسازی داریم که به بیش از ۶۵ هزار دستگاه می رسند. الان هم فقط توان نوسازی ۵ هزار دستگاه از ۶۵ هزار دستگاه با کامیون‌های سه سال کارکرد اروپایی وجود دارد.
بنابراین اگر صحبت های صورت گرفته در راستای حمایت از تولید داخل است، باید پرسید دقیقا از کدام تولید داخل قرار است حمایت شود؟ خودروسازان که حتی در برخی از موارد زحمت مونتاژ خودرو در داخل کشور هم نمی کشند و حتی به صورت CKD هم واردات انجام نمی‌دهند.
اگر الان نه خودروسازان بلکه تمام مجموعه‌های واردکننده نیز دست همکاری دهند نمی‌توانند این تعداد را نوسازی کنند. با این حال برنامه داشتیم در مرحله اول ۵ هزار دستگاه از طریق واردات نوسازی شود. اظهار نظر رئیس کمیسیون صنایع مجلس جای تاسف دارد و اگر نمی‌داند، بداند که شرکت های خودروساز که از تولید داخل می گویند بخاطر این است که بتوانند کامیونی که ارزش آن زیر یک میلیارد تومان است را ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به دست مصرف کننده داخلی و یعنی مردم برسانند.
خودروسازان ادعا دارند که واردات روزگارشان را تباه می کند؛ بله به طور حتم روزگارشان تباه می شود چون با این شیوه می توانند درآمد چندبرابری داشته باشند. نه سازمان حمایت جوابگو است، نه وزارت صمت جوابگو است، یعنی هرکسی باید در این زمینه پاسخگو باشد؛ پاسخگو نیست.
بنابراین به جز وزارت راه و شهرسازی، از سیستم دولتی به دلیل عملکرد بسیار بد در حوزه نوسازی و البته سایر امور انتظاری نداریم و اما در مقابل از مجلس به عنوان ناظر و قانون گذار انتظار داریم در راستای بهبود حمل و نقل جاده‌ای اقدام کنند.
* میزان مصرف سوخت و آلایندگی از سوی برخی مورد انتقاد قرار می‌گیرد، به عنوان دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون داران کشور بفرمایید آیا مصرف سوخت کامیون‌های وارداتی بیشتر یا در همان اندازه خودروهای کار و تجاری بیش از ۶۵ سال است؟
در بحث مصرف سوخت و آلایندگی، بیایید مصرف سوخت ناوگان سه سال کارکرد اروپایی که از انواع مدل‌هایی همچون رنو، داف، اف اچ ۵۰۰ که وارد کشور شده است را با یک نمونه داخلی مثل همان اف اچ ۵۰۰ که تولید داخل نیز داشت بررسی کنید، خواهید دید میزان آلایندگی و مصرف سوخت تغییر یافته است یا نه؟
در بحث مصرف سوخت کامیون‌های فرسوده در هر ۱۰۰ کیلومتر ۶۵ تا ۷۰ لیتر سوخت مصرف می کنند؛ همچنین همین کامیون های چینی که شرکت های خودروساز آن ها را وارد کشور و برخی از آن‌ها حمایت می کنند نیز در هر ۱۰۰ کیلومتر بیش از ۵۰ لیتر مصرف دارند.
این درحالی است که اسکانیا، رنو، داف در هر ۱۰۰ کیلومتر ۳۰ لیتر مصرف سوخت دارند. بنابراین اگر طی مدت ۵ سال تمام خودروهای کار و تجاری فرسوده را با خودروهای سه سال کارکرد اروپایی نوسازی کنیم خواهیم دید که طی این مدت سال تمام هزینه‌ای که شده نه تنها بر خواهد گشت بلکه با توجه به صرفه جویی سوخت، هزینه ها نیز کاهش محسوسی یافته است.
طرح واردات خودروهای ۳ سال کارکرده اروپایی انقدر سخت گیرانه است که سوخت آن باید متناسب با استاندارد یورو ۶ باشد
* بارها شنیده‌ایم که خودروهای ۳ سال کارکرده اروپایی عمر خود را کرده‌اند و اکنون در عمل فرسوده هستند و آلایندگی بالایی دارند، آیا واقعا آلایندگی این خودروها بالاتر از ناوگان فعلی جاده ای است؟
خیر، طرح واردات خودروهای ۳ سال کارکرده اروپایی انقدر سخت گیرانه است که سوخت آن باید متناسب با استاندارد یورو ۶ باشد؛ همچنین نیاز به ارائه خدمات پس از فروش در داخل کشور دارد. یعنی انقدر شرایط آن سخت گرفته شده که به هیچ عنوان امکانی برای اینکه خودرو سه سال کارکرده اروپایی با مصرف سوخت یا میزان آلایندگی بالا وارد کشور شود وجود ندارد. ضمن اینکه وقتی این کامیون به کشور وارد می شود باید تایید شوند و هفت خوان رستم را طی کنند.
در بحث آلایندگی، مصرف سوخت، حوادث جاده‌ای و غیره همگی غیر قابل مقایسه است. همین کامیون های فرسوده که در داخل کشور هستند حجم بالایی از ارز را از کشور برای تامین قطعاتش خارج می کند. بهتر است کمی فکر و تحقیق و بررسی کنند و اگر می خواهند از خودروسازان یک جانبه حمایت کنند حداقل یک مناظره برگزار کنند و در پایان با رعایت انصاف در مورد اظهار نظر خود قضاوت کنند.
نظر شما