بازار؛ گروه استانها: صنعت چرم آذربایجان شرقی با وجود مزیت بسیار بالا در استحصال پوست گاو و گوسفند و جایگاه کشورمان در دنیا متأسفانه به دلیل بی توجهی دستگاه‌های مسئول در رفع نارسایی‌ها و ایجاد زیرساخت‌های لازم و عدم حمایت کافی از این بخش، طی سال‌های اخیر ضعیف‌تر شده تا جایی که برخی از واحدهای بزرگ این صنعت ورشکسته و یا تعطیل شده اند.
نخستین کارخانه نوین چرم سازی ایران در سال ۱۳۰۸ در تبریز تأسیس شد و در سال ۱۳۱۰ به بهره برداری رسید. تبریز به عنوان مهمترین قطب صنعتی چرم و کفش کشور محسوب می‌شود و با وجود این پیشینه کهن اما رشد این صنعت در تبریز و آذربایجان شرقی چندان با پیشرفت‌های تکنولوژیک روز همگام نبوده است.
یکی از استفاده‌های اصلی از چرم تبریز در تولید کفنش است به طوری که بیش از ۶۰ درصد کفش ایران در تبریز تولید می‌شود، همچنین بیش از ۹۰ درصد کفش چرمی دست‌دوز حاصل هنرنمایی مردمان این استان است.
بیش از ۴۰ هزار نفر هم در کار تولید چرم و کفش تبریز فعالیت دارند و بیش از ۴ هزار تولیدی بزرگ و کوچک در تبریز در حال تولید انواع کفش برای مردم ایران و سایر کشورها هستند.
فعالیت ۳۶۰ واحد چرم سازی در آذربایجان شرقی
نائب رئیس اتحادیه صادر کنندگان چرم آذربایجان شرقی در گفتگو با خبرنگار بازار از فعالیت ۳۶۰ واحد چرم سازی در این استان خبر داد، گفت: گرانی گوشت باعث کاهش کشتار دام در استان شده و همین موضوع مشکلات جدی در تأمین مواد خام همچون پوست گاو و گوسفند مورد نیاز واحدهای چرم سازی ایجاد کرده است.
گرانی گوشت باعث کاهش کشتار دام در استان شده و همین موضوع مشکلات جدی در تأمین مواد خام همچون پوست گاو و گوسفند مورد نیاز واحدهای چرم سازی ایجاد کرده است
مهدی امینی با اشاره به اینکه حل مشکلات صنعت چرم تبریز باعث ارتقای وضعیت این صنعت در کشور می‌شود، ادامه داد: باید تمامی فعالان این بخش و همچنین مسئولان امر برای حل مشکلات تلاش کنند.
وی با بیان اینکه در سال ۱۳۰۸ اولین واحد تولیدی چرم کشور در شهر تبریز راه اندازی شد، افزود: این شهر به عنوان قطب چرم کشور مطرح است و باتوجه به اینکه واردات چرم خام برای همه فعالان این حوزه غیر ممکن است از مسئولان اتاق بازرگانی انتظار داریم تا حمایت‌های لازم به منظور تأمین مواد خام مورد نیاز واحدهای تولیدی را در اولویت کاری خود قرار دهند.
امینی در خصوص دیگر مشکلات این صنعت اظهار داشت: مالیات و دارایی، عدم اعمال بخشودگی‌های ارزش افزوده توسط مسئولان امر، نقل و انتقالات ارزی به منظور تأمین مواد اولیه مورد نیاز تولید چرم و کفش، طولانی بودن پروسه ترخیص مواد اولیه و مورد نیاز توسط گمرگات کشور به خصوص گمرک بازرگان، نبود تنوع در تولیدات کفش و چرم در کشور و وابستگی فعالان این حوزه به کشورهایی همچون ترکیه و چین، فرسودگی ماشین آلات، عدم وجود نقدینگی به دلیل وجود تورم در ماه‌های اخیر، نبود تکنولوژی طراحی جهت ارائه طراح‌های جدید و مورد پسند مشتریان داخلی و خارجی، فقدان آموزش‌های لازم برای شاغلین در این صنعت، فعال سازی پیله وران در بازارچه‌های مرزی جهت تأمین مواد مورد نیاز کارگاه تولید کفش و تأمین مواد پتروشیمی مورد نیاز واحدهای تولیدی حوزه کفش از مهمترین مشکلات فعالان این صنعت در استان و کشور است.
کمبود پوست گاو دغدغه اصلی فعالان صنعت چرم آذربایجان شرقی
کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیأت علمی دانشگاه در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: آذربایجان شرقی شرقی و تبریز بزرگترین قطب تولید چرم در ایران بوده و بیش از ۳۶۰ واحد تولید چرم در شهرک چرمشهر تبریز مشغول به تولید و فعالیت اقتصادی هستند.
محمد کلامی با تاکید بر اینکه این صنعت با مشکلات متعددی روبرو است است، افزود: متأسفانه سازمان دامپزشکی کشور واردات پوست گاو را ممنوع نموده در نتیجه به علت پایین بودن میزان تولید داخلی این بخش با کمبود پوست گاو مواجه شده است.
استان آذربایجان شرقی می‌توانست با واردات پوست گاو ارزان و با کیفیت از کشور همسایه ارمنستان این ماده اولیه اساسی چرم استان را با کیفیت بالا و قیمت پایین تأمین کند
وی افزود: در حالی که استان آذربایجان شرقی می‌توانست با واردات پوست گاو ارزان و با کیفیت از کشور همسایه ارمنستان این ماده اولیه اساسی چرم استان را با کیفیت بالا و قیمت پایین تأمین کند بنابراین مسئولین استان باید با رایزنی با مقامات کشوری چنین امکانی را فراهم آورند.
کمبود نقدینگی و نقش ویژه دلالان در بازار پوست
کلامی سپس ادامه داد: یکی دیگر از موانع موجود بر سر راه صنعت چرم کمبود نقدینگی و تسهیلات بانکی با بهره بالا است. در حالی که در کشور همسایه ترکیه دولت برای نوسازی تکنولوژیکی این صنعت وام‌های با نرخ بهره بسیار پایین اعطا می‌کند.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: در استان ما نرخ‌های بهره بالا سبب شده است که چرم سازان از تکنولوژی قدیمی و دست دوم استفاده کنند که این امر کیفیت تولیدات را پایین و قیمت تمام شده را افزایش داده است که ماحصل آن کاهش توان رقابتی در بازارهای جهانی است.
کلامی افزود: به دلیل کمبود کشتارگاه صنعتی، چرمسازان پوست را به صورت مستقیم از کشتارگاه تهیه نمی‌کنند بلکه مجبور به تأمین آن از دلالان هستند، دلالانی که با اصول نگهداری پوست آشنا نیستند و سبب افزایش ضایعات و افت کیفیت پوست می‌شوند. لذا لازم است دامپزشکی قوانینی وضع کند که پوست مستقیم در اختیار چرم ساز قرار گیرد.
نوسانات ارزی چالش جدی صنعت چرم
در دهه‌های اخیر صنعت چرم و کفش در تبریز همگام با تحولات در جوامع صنعتی و سوق دادن به‌سوی ماشینی شدن و استفاده از مواد مصنوعی به‌عنوان یک ضرورت وارد میدان استفاده از فناوری جدید برای تولید کفش شد ولی متأسفانه طی دو سال اخیر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد واحدهای تولیدی از زنجیره تولید حذف‌شدند.
مجموعه‌های باقی‌مانده هم با ۴۰ الی ۵۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند این در حالی است که با افزایش قیمت ارز و سایر نوسان‌های قیمتی، صنف چرم و کفش با چالش‌های جدی‌تری روبرو شده است.
با این توصیف می‌توان گفت نوسانات ارزی چالش جدی صنعت چرم و فعالان در این صنعت نگران نوسانات ارزی هستند. همچنین موضوعاتی همچون افزایش قیمت به دلیل گران شدن برخی از مواد اولیه از جمله پوست خام و کمبود برخی دیگر از این مواد مانند زاج، مازوج و همچنین بالا رفتن حقوق کارگران، مالیات، عوارض و بیمه منجر به افزایش هزینه‌های تولید در این بخش شده است.
ضرورت توجه به بازاریابی و تبلیغات برند چرم تبریز
رئیس اتاق بازرگانی تبریز در گفتگو با خبرنگار بازار بر ضرورت توجه به بازاریابی و تبلیغات برند چرم تبریز تاکید کرد، گفت: باید تولیدکنندگان و صادرکنندگان کیف، کفش و چرم تبریز به تبلیغات جهانی برند چرم تبریز توجه داشته باشند.
یونس ژائله با اشاره به اینکه باید در کشورهای مختلف باتوجه به نیاز و دیگر مسائل دنبال بازاریابی باشیم، افزود: نقشه راه بهبود وضعیت صنعت چرم تبریز باید با همکاری فعالان این حوزه، مسئولان اتاق بازرگانی و مدیران ارشد استانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن تدوین شود.
وی با بیان اینکه چرم تبریز قدمتی طولانی دارد و هزاران نفر در آذربایجان شرقی از طریق این صنعت امرار معاش می‌کنند، ادامه داد: کشورهای موفق در حوزه چرم به برندسازی و معرفی برندهای خود توجه ویژه ای دارند ولی در کشور ما و به خصوص تبریز شاهد بی توجهی به موضوع برندسازی و تبلیغات هستیم.
ژائله پیشنهاد کرد نمایشگاه‌های تخصصی در داخل کشور و همچنین کشورهای همسایه با موضوع کفش و چرم تبریز برگزار شود و افزود: اگر بازار کشورهای همسایه را در دست بگیریم می‌توانیم به بازار دیگر کشورهای مهم جهان نیز دست پیدا کنیم.
کرونا و آسیبی که به فعالان صنعت چرم وارد شد
بیشترین آسیب کرونا به صنعت چرم، کیف و کفش وارد شد و تولید و توزیع کیف و کفش از جمله مصادیق بخش‌ها و رسته‌های کسب و کارهایی که به طور مستقیم از بیماری کرونا دچار بیشترین آسیب شده‌اند، اعلام شد ولی با این حال تاکنون هیچ گونه حمایتی از جانب دولت برای جبران خسارت‌های کرونا انجام نگرفته و فعالان این صنعت امیدوارند که مسئولان با چاره‌اندیشی درست و اقدامات به موقع، آن را از رکود خارج کنند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان چرم آذربایجان شرقی نیز در این خصوص گفت: صنعت کیف و کفش در فهرست رسته‌های شغلی آسیب دیده از کرونا ویروس قرار گرفته است؛ ولی صنعت چرم که وابسته به کیف و کفش بوده و مانند صنایع دیگر متأثر از فضای حاکم بر صنعت کشور است، از سوی دولت به عنوان صنایع آسیب دیده از کرونا اعلام نشده است.
مسعود بنابیان ادامه داد: این درحالی است که بیشترین آسیب به این صنعت وارد شده است؛ چراکه بیشترین خروجی تولیدات چرمی در ایران در کیف و کفش مورد استفاده قرار می‌گرفت و سهم بسیار اندکی در رومبلی استفاده می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: صنعت چرم علاوه بر اینکه با مشکلاتی نظیر شرایط تحریم، قوانین مالیاتی، قانون کار، کمبود نقدینگی، عدم حمایت‌های عملی از صنعت، عدم ثبات قیمت در بازار و … مواجه بوده، با گسترش ویروس کرونا نیز مشکلات جدیدی پیدا کرده و فروش نیز به صفر رسیده است، در واقع می‌توان گفت در حال حاضر همچنان صنعت چرم در رکود به سر می‌برد.
وی با اشاره به وضعیت صادرات چرم استان، تصریح کرد: با توجه به اینکه عمده صادرات ما به کشورهای روسیه، آذربایجان و گرجستان انجام می‌گرفت، به دلیل اعلام محدودیت‌های کرونایی و بسته شدن مرزها صادرات چرم از استان طی سال گذشته به طور کامل به مدت چند ماه متوقف شد.
با همه این اوصاف انتظار می‌رود دولت اجازه واردات پوست خام را به فعالان حقیقی این صنعت بدهد چراکه واحدهای چرم‌سازی آذربایجان شرقی به علت نداشتن اجازه واردات پوست خام گاوی در آستانه تعطیلی قرار دارند.
نظر شما