محمود نواصر؛ بازار: ایران دارای مزیت‌ها و ظرفیت‌های فراوانی در زمینه تولیدات و صنایع فرهنگی از جمله هنرهای سنتی و صنایع دستی است که از تنوع قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.
از آنجا که این محصولات فرهنگی و هنری برآمده از خلاقیت مردم بوده و متناسب با ویژگی‌های هویتی، زیست بوم و فرهنگ آنهاست، به خوبی می‌تواند ظرفیت‌های بالقوه خود را در راستای توسعه این مرز و بوم معرفی کند.
حمایت از هنرمندان صنایع دستی کشور علاوه بر ایجاد مشاغل پایدار با صرف پایین‌ترین هزینه‌ها می‌تواند بالاترین درآمد را به واسطه گران بودن این محصولات در بازارهای جهانی نصیب کشور کند.
در این مسیر گسترش بازارهای جهانی و تقویت بازار داخلی برای این محصولات به عنوان اصلی‌ترین گام توسعه تجارت این کالاها به حساب می‌آید. صنایع دستی که به طور کامل زاییده فکر، هنر و توانمندی ایرانی است در حقیقت یکی از موارد نامگذاری شعار سال از سوی مقام معظم رهبری برای دستیابی به «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها» می‌تواند باشد.
جایگاه ویژه صنایع دستی در صادرات غیر نفتی
بر اساس آمار صادراتی پرسودترین کالاهای صادراتی ایران شامل خشکبار، خرما، عسل، سنگ‌های تزیینی، مواد معدنی، صنایع دستی و محصولات شیمیایی است و در این بین صنایع دستی به عنوان محصولات صادراتی گرانبها جایگاه ویژه‌ای در صادرات غیرنفتی کشور داشته است.
آمارهای اعلام شده حاکی از آن است که بیشترین میزان رشد در سبد صادرات کالاهای غیرنفتی کشور در کنار خشکبار، محصولات کشاورزی و لبنی به صنایع دستی اختصاص دارد و از این جهت این صنایع می‌تواند به عنوان مزیتی بالا نقش ممتازی در تجارت ایران با کشورهای جهان ایفا کند
رهایی از درآمدهای نفتی و اتکا به تجارت کالاهای دیگری به جز نفت به منظور کسب درآمد به ویژه در شرایطی که کشور با تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا مواجه است، همواره یکی از اهداف مسئولان بوده است و گسترش تولید و صادرات صنایع دستی در مسیر دستیابی به این هدف نقش اساسی دارد اما تحقق این امر خود نیازمند فراهم آوردن برخی لوازم است که رایزنی با تجار بین‌المللی برای یافتن بازارهای جدید در این خصوص را میتوان یکی از راهکارهای اساسی دانست.
بیشترین میزان رشد در سبد صادرات کالاهای غیرنفتی کشور هم اکنون نیز به صنایع دستی اختصاص دارد که این خود نشان می‌دهد جایگاه تجارت هنر ایرانی به درستی شناخته شده است و کافی است موانع احتمالی در مسیر توسعه صادرات برطرف شود تا کشور با منبع درآمدی پایدار آن را جایگزین صادرات نفت کند.
برقراری پرواز باری از فرودگاه آبادان مطالبه فعالان صنایع دستی
منطقه آزاد اروند در شمال غربی خلیج فارس و جنوب غربی استان خوزستان است که شامل شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر می‌شود. وسعت آن ۳۷ هزار و ۴۰۰ هکتار در محل تلاقی اروند رود و کارون واقع و همجوار با کشورهای عراق و کویت است.
یکی از اهم موضوعات گردشگری منطقه آزاد اروند صنایع دستی است و افرادی فعالیت دارند که تولیدات آنها در سطح کشور زبانزد است.
منطقه آزاد اروند تنها منطقه آزاد در ایران است که چهار راه مواصلاتی از قبیل ریلی، دریایی، جاده‌ای و هوایی دارد که صادرات از همه این مسیرها به غیر از هوایی موفق بوده است
علیرغم وجود فرودگاه بین‌المللی آبادان در منطقه آزاد اروند اما متاسفانه برنامه مدون و کلان در حوزه کارگو طی سال‌های گذشته وجود نداشته است.
فرودگاه بین‌المللی آبادان جزو اولین فرودگاه‌های کشور است که در سال ۱۳۲۰ توسط شرکت ملی نفت ایران و به دلیل وجود پالایشگاه احداث شد و با رونق گرفتن شهرهای آبادان و خرمشهر این فرودگاه نیز توسعه یافت تا جایی که نخستین پروازهای خارجی از مهرآباد و سپس آبادان در نیمه دوم سال ۱۳۲۸ آغاز شد.
کویت ایرویز، کی ال ام هلند، بریتیش ایرویز انگلیس، لوفت هانزای آلمان، مالتای مالت، سوئیس ایرویز سوئیس، اسکاندیناوی ایر اسکاندیناوی و آلیتالیای ایتالیا برخی از شرکت‌های هواپیمایی فعالی بودند که پروازهایشان تا قبل از جنگ تحمیلی در فرودگاه بین‌المللی آبادان نشست و برخاست داشت و با وجود ظرفیت بالای اقتصادی، گردشگری و درمانی در شهرهای آبادان و خرمشهر باید رویکرد و برنامه جهانی برای این فرودگاه مهم در نظر گرفته می‌شد.
یکی از اقداماتی که توسط سازمان منطقه آزاد اروند باید برای پشتیبانی‌ها و مانع زدایی‌ها در حوزه صنایع دستی انجام شود، برقراری پرواز کارگو یا همان باری است.
برقراری پرواز باری از طریق فرودگاه بین‌المللی آبادان به مطالبه جامعه بزرگ فعالان صنایع دستی منطقه آزاد اروند تبدیل شده است.
رونق کسب و کار
مهدیه عبدی، یکی از فعالان صنایع دستی منطقه آزاد اروند در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: به طور حتم با توجه به جایگاه ایران در تولید صنایع دستی مرغوب و اصیل و همچنین توجه و علاقه کشورهای دیگر به صنایع دستی ایران، صادرات امریست ضروری که باید در این شرایط بد اقتصادی حتما انجام پذیرد.
وی صادرات صنایع دستی را با توجه به اختلاف ارزی موجود سبب رشد اقتصادی و همچنین کمک به رشد مالی فعالان این حوزه دانست و افزود: با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه آزاد اروند اگر پروازهای کارگو در این منطقه انجام شود علاوه بر صادرات راحت تر و مقرون به صرفه تر، باعث جذب سرمایه گذاران در منطقه و در پی آن رونق کسب و کار در منطقه می شود.
مدیرعامل شرکت تعاونی نو اندیشان هنر و صنعت اروند تاکید کرد: با توجه به اینکه فرودگاه آبادان بین‌المللی است و زیر ساخت های لازم برای برقراری پرواز های باری را دارا است، خرید هواپیما های مناسب به منظور حمل بار میتوان به سود آوری بسیار خوبی با اهداف بلند مدت رسید.
عبدی توضیح داد: با توجه به همجواری منطقه آزاد اروند با کشورهای حوزه خلیج فارس به طور حتم کشورهای همسایه به عنوان اولین مقاصد صادراتی باید در اولویت باشند.
سمیه جوری، یکی دیگر از فعالان صنایع دستی منطقه آزاد اروند نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: مسلما راه‌اندازی پرواز کارگو تاثیر زیادی بر صادرات صنایع دستی خواهد داشت.
وی عنوان کرد: بهترین مقاصد خارجی برای صادرات صنایع دستی عمان و امارات متحده عربی است.
ارزآوری و اشتغال
لیلی عرفانی، یکی دیگر از فعالان صنایع دستی منطقه آزاد اروند نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: راه‌اندازی پرواز کارگو تاثیر به سزایی دارد برای ارزآوری و اشتغال درون کشور دارد.
وی با اشاره به مقاصد صادراتی توضیح داد: کشورهای حوزه خلیج که در همجواری با استان خوزستان هستند برای صادرات مناسب هستند.
موسس آموزشگاه آزاد سپیده اروندان یادآور شد: میتوان برخی کشورهای اروپایی را نیز در امر صادرات در نظر گرفت.
بیمه و کیفیت خدمات
عاطفه رفیعی فر، رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی مهد هنر اکسین اروند نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: در حوزه صادرات هوایی صنایع دستی با توجه به ارزش بالای قیمتی، بیمه و کیفیت خدمات رسانی مهم است.
وی عنوان کرد: کشورهای آلمان، امارات متحده عربی، اتریش، کانادا و کویت دارای بازار بزرگ صادراتی صنایع دستی هستند.
زنجیره‌های صنعت گردشگری
محسن قنبری، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: ظرفیت‌های صنایع دستی منطقه آزاد اروند در حوزه حصیر بالا است و مزیت این منطقه است ولی در حوزه‌های دیگر نیز هنرمندانی داریم که فعالیت می‌کنند و حرف برای گفتن دارند و در نمایشگاه‌ها حضور دارند و دیده می‌شوند.
وی افزود: فرودگاه بین‌المللی آبادان و مسیرهای دسترسی و مدل‌های حمل و نقل از اساسی‌ترین زنجیره‌های گردشگری هستند.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند ادامه داد: وقتی زنجیره‌های صنعت گردشگری ترسیم می‌شود یکی از حلقه‌های اصلی، حمل و نقل است. در منطقه آزاد اروند سه نوع حمل و نقل از جمله ریلی، زمینی و هوایی بسیار پررنگ است. حمل و نقل چهارم نیز دریایی است که به آن قدرت نیست ولی زیرساخت آن وجود دارد و میتوان آن را تقویت کرد.
قنبری فرودگاه را یکی از اساسی‌ترین و زیرساخت‌های حمل و نقل دانست و گفت: این نوع حمل و نقل از نظر سرعت و همچنین از نظر کیفیت و امنیت جزو امن‌ترین نوع حمل و نقل است.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه شهرهای آبادان و خرمشهر منطقه آزاد هستند و ورود کالا به منطقه آزاد شرایط و قوانین خود را دارد، فرودگاه بین‌المللی آبادان می‌تواند نقش مهمی را در این خصوص ایفا کند.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند توضیح داد: برای توسعه صنعت گردشگری موضوع ورود گردشگران عراقی، استفاده گردشگران عراقی با توجه به نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی آبادان و همچنین استفاده از این فرودگاه برای استفاده داخلی و یا خارجی فرصتی است که میتوان از آن استفاده کرد.
قنبری ابراز امیدواری کرد: در حوزه صنایع دستی ظرفیت‌های خوبی داریم که بتوانیم از فرودگاه استفاده کنیم و یکی از آنها صادرات صنایع دستی است که مستقیما از فرودگاه بین‌المللی آبادان با توجه به منطقه آزاد بودن این فرودگاه و دسترسی‌های زمینی و ریلی منطقه آزاد فرصت خوبی به وجود آورده است.
درخواست راه اندازی پرواز آبادان-روسیه
وی افزود: درخواستی را برای برقراری یک پرواز کارگو انجام داده‌ایم از آبادان به روسیه که هم محصولات غذایی مانند میگو، ماهی، خرما و مرکبات شمال خوزستان که در دزفول تولید می‌شود و همچنین صنایع دستی منطقه آزاد اروند و سایر نقاط کشور صادر شود.
مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند در همین خصوص اضافه کرد: آن صادرات هم اکنون از طریق فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) در حال انجام است ولی این ظرفیت از آبادان وجود دارد تا به مقاصدی که بیشترین درخواست را داریم و توجیه دارد، انجام شود.
قنبری بیان کرد: مثلا پرواز آبادان-چین توجیه ندارد ولی تهران-چین توجیه دارد اما پرواز از آبادان به کشورهای روسیه، ترکیه و عمان توجیه دارد و اینها پروازهایی هستند که با توجه به احداث سالن جدید فرودگاه بین‌المللی آبادان و همچنین بازار مصرف و هدف اطراف اروند مانند عراق و همچنین استان‌های جنوب غربی کشور میتوان استفاده کنیم.
در حال حاضر جمعیت زیادی از منطقه آزاد اروند در روستاها زندگی می‌کنند و دارای مهارت‌های بالقوه در حوزه تولید هستند.
وجود مواد اولیه مورد نیاز به صورت خام در روستاها که تبدیل آنها به محصولات صنایع دستی ارزش افزوده زیادی را ایجاد می‌کند.
در حال حاضر بیش از ۴۰۰ فعال صنایع دستی در محدوده منطقه آزاد اروند فعالیت می‌کنند؛ اگر به طور میانگین هر فعال را تامین کننده معیشت خانواده پنج نفره قلمداد کرد، ۲ هزار نفر به صورت مستقیم از این راه کسب درآمد می‌کنند که سازمان منطقه آزاد اروند با یک تصمیم مناسب می‌تواند نقش به سزایی در معیشت این قشر کند.
نظر شما