بازار-در دوره ای که مسکن مهر در دولت نهم و دهم مطرح و سپس به دولت یازدهم و دوازدهم منتقل شد اکثر کارشناسان دولتی و غیر دولتی عنوان کردند که اگر بودجه ای که در اختیار مسکن مهر قرار گرفت در اختیار نهادهای مرتبط با احیای بافت فرسوده قرار می گرفت الان این بافت ها بازسازی و نوسازی شده بودند.
احیای بافت های فرسوده همواره به یک کلاف سردرگم تبدیل شده و هر دولتی با هر طرح و لایحه ای که وارد این بافت ها برای نوسازی می شود هیچ پیشرفتی حاصل نمی شود.حال توجه به بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری به موضوعی جدی در دولت ها تبدیل شده است.دولت ها هر بار با وقوع زلزله به فکر بازسازی بافت های فرسوده و مقاوم سازی این مناطق می افتند.هر دولتی پس از روی کار آمدن تلاش کرده با ارائه طرح ها و لوایح مشکلات این بافت ها را تا حد ممکن کاهش دهد.
احیای بافت های فرسوده نیازمند زمان است و حرکت نکردن همزمان فعالیت های اجتماعی،فرهنگی و کالبدی دلیل عدم موفقیت در احیای بافت فرسوده
چندی پیش هوشنگ عشایری مدیر عامل اسبق شرکت بازآفرینی شهری ایران نیز در گفت و گویی اعلام کرد که احیای بافت های فرسوده نیازمند زمان است و حرکت نکردن همزمان فعالیت های اجتماعی،فرهنگی و کالبدی دلیل عدم موفقیت در احیای بافت فرسوده عنوان کرد.
او معتقد است که برای موفقیت در احیای بازآفرینی شهری باید تعصبات درون سازمانی نهادها و سازمانها کنار گذاشته شود و مادامی که شهرداریها،مردم و دولت به فکر کسب درآمد در محله ها و بافت های فرسوده باشند بازآفرینی شهری موفق نخواهد شد.
در دو سال گذشته بارها بحث احیای بافت فرسوده و پرداخت تسهیلات از محل صندوق توسعه ملی مطرح و قرار شد تا شورای پول واعتبار و بانک مرکزی از محل صندوق توسعه ملی تسهیلاتی حدود ۳۸۰۰ میلیارد تومان در چهار قسط برای بازآفرینی شهری اختصاص دهد اما خبرها حاکی از این است که شورای پول و اعتبار تنها یک قسط از چهار قسط این تسهیلات مصوب را پرداخت کرده است.
یک قسط از چهار قسط مصوب صندوق توسعه برای بازسازی بافت فرسوده
مجید روستا عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری بازار با تاکید بر اینکه صندوق توسعه ملی یک قسط از چهار قسط مصوب را پرداخت کرده است معتقد است که کُندی احیای بافت فرسوده در سال های اخیر به دلیل نبود ابزارهای لازم مثل تسهیلات ارزان قیمت برای توسعه گران است.
عضو هیات مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران تاکید کرد: شورای پول و اعتبار از چهار قسط مصوب شده پرداخت تسهیلات از محل صندوق توسعه تنها یک قسط برای احیای بافت های فرسوده را پرداخت کرده است بنابراین اگر هدف ما تسریع در احیای محلات هدف و بافت های قدیمی است باید تمام دستگاهها به فکر کمک به یکدیگر در این موضوع مهم باشند.
طرح احیای بافتهای فرسوده از سال ۸۹ در مجلس قرار شد که بررسی شود در همان روزها بود که مقرر شد تا در قالب بخش خصوصی و کمک شهرداریها بحث مقاوم‌سازی و احیای بافتهای فرسوده گسترش بیشتری یابد
نکته ای که حائز اهمیت است این است که طرح احیای بافتهای فرسوده از سال ۸۹ در مجلس قرار شد که بررسی شود و در همان روزها بود که مقرر شد تا در قالب بخش خصوصی و کمک شهرداریها بحث مقاوم‌سازی و احیای بافتهای فرسوده گسترش بیشتری یابد.اما از همان روزها حدود ۱۰ سال می گذرد و دریغ از یک پیشرفت مناسب در بازسازی و نوسازی این بافت ها و یک بررسی مطمئن و محکم از سوی مجلس شورای اسلامی.
در حال حاضر ۶۵ هزار هکتار بافت فرسوده در کشور شناسایی شده که این آمار نشان می دهد حدود ۸ میلیون نفر در کشور در بافتهای فرسوده سکونت دارند و با این روند کند و آهسته به نظر نمی رسد که این عدد ۶۵ هزار هکتار روندی نزولی به خود بگیرد.
اما حسن محتشم عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان معتقد است که قطعا یک وزارتخانه به تنهایی نمی‌تواند احیای بافتهای فرسوده را پیش ببرد.او می گوید که طبق قانون وظیفه وزارت راه و شهرسازی و شهرداریها این است که باید این دو نهاد در بافت های فرسوده عملیات اجرایی را انجام دهند اما باید گفت که این مهم تنها در توان یک یا دو نهاد نخواهد بود.
وی با بیان اینکه سایر وزارتخانه ها نیز باید با ورود به بحث نوسازی در حقیقت در این بافتها ذینفع شوند تا به خوبی بتوانیم در احیای بازسازی موفق شویم تاکید می کند:اگر بر اساس قانون که تاکید کرده بود سالانه ۱۰ درصد بافت فرسوده باید بازسازی شود احیا صورت می‌گرفت، الان شاهد این میزان بافت فرسوده در کشور و تهران نبودیم.
۲۲ میلیون واحد مسکونی در بافت شهری داریم که متجاوز از ۶۰ درصد آنها فرسوده هستند
این اظهارات محسن بهرام غفاری عضو شورای تدوین مقررات ملی ساختمان نیز در نوع خود جالب توجه بوده و عمق فاجعه را از میزان فرسوده بودن واحدهای مسکونی در بافت های فرسوده نشان می دهد.او با بیان اینکه ۲۲ میلیون واحد مسکونی در بافت شهری داریم که متجاوز از ۶۰ درصد آنها فرسوده هستند می گوید که این میزان از واحدهای مسکونی نیازمند یک بازسازی کل کشور است.
وی می گوید که دولت با این برنامه ها نمی تواند به اهداف خود برسد پس اگر هدف دولت این است که بتواند به نوسازی و احیای سالانه ۱۰ درصد از بافت های فرسوده برسد باید در برنامه های خود تجدیدنظر اساسی کند.
او معتقد است که باید دید احیای بافت های فرسوده تا چه اندازه مقرون به صرفه است پس برای انتخاب محله و بلوک و انتخاب ساختمانها برای بازسازی مطالعات دقیقی صورت بگیرد و در کنار موارد فنی باید در جنبه‌های حقوقی،اجتماعی و قضایی نیز مشکلات بررسی شود.
حال سوالی که مطرح است این است که علی رغم وجود تسهیلاتی چون عوارض صفر از سوی شهرداریها برای سازندگان واحدهای مسکونی واقع در بافت های فرسوده یا ارائه وام با سود ۶ درصد از محل صندوق مسکن یکم ویژه ساکنان بافت های ناکارآمد شهری همچنان بسیاری از سیاست‌گذاران بخش مسکن به دنبال یافتن روش هایی برای تشویق ساکنان بافتهای فرسوده به بهسازی و نوسازی این بافتها به خصوص به صورت تجمیعی و بزرگ مقیاس هستند.
به نظر می‌رسد دولت یازدهم و دوازدهم تلاشی که باید برای بهبود وضعیت بازسازی بافتهای فرسوده انجام دهد، نکرده است، چرا که بعد از گذشت شش سال هنوز هم دولت راهی برای حل این کلاف سردرگم در بافت فرسوده پیدا نکرده و در تعجب است که مشکل بازسازی و احیای بافتهای فرسوده در کجاست.
نظر شما