جواد حیران نیا؛ بازار: دور پنجم مذاکرات وین برای احیای برجام در حالی هفته گذشته برگزار شد که امیدواری به حصول نتیجه در آن وجود داشت.
نه تنها دور پنجم دور پایانی مذاکرات نبود که بعید به نظر می رسد دور آتی نیز دور پایانی باشد.
اما متعاقب برگزاری دور پنجم اعلام شد که پیش نویس توافق تهیه شده است. شبکه الجزیره به نقل از یک منبع آگاه در مذاکرات وین در خصوص مذاکرات هسته‌ای اعلام کرد که طرف‌های مذاکره کننده به پیش نویسی برای یک توافق دست یافته‌اند.
دور بعدی مذاکرات وین برای احیای برجام پنجشنبه هفته جاری برگزار می‌شود و امروز دوشنبه نیز آژانس بین المللی انرژی اتمی جلسه دارد و در آن بحث ذرات اورانیوم غنی شده کشف شده از دو محل در ایران که مدعی هستند فعالیتهای آن به آژانس گزارش نشده نیز مطرح خواهد شد.
در میان اظهارنظرها در خصوص دور آتی مذاکرات وین شاهد دو دیدگاه هستیم. یکی دیدگاه ایران و اروپا که در آن حصول نتیجه در دور آتی پیش بینی می شود و نگاهی خوش بیانیه به دور بعدی مذاکرات دارد و دیگری نگاه آمریکاست که معتقد است «ممکن است» دور آتی، دور نهایی مذاکرات نباشد و مذاکرات کماکان ادامه داشته باشد.
عباس عراقچی رئیس هیئت ایرانی در مذاکرات وین متعاقب دور پنجم مذاکرات گفته است هیئتهای حاضر در مذاکرات هسته‌ای وین برای مشورت درباره موارد اختلافی به کشورشان بازمیگردند. به اعتقاد عراقچی اختلافات به نقطهای رسیده که قابل حل است.
وی افزوده است اکنون زمان آن است که آمریکا و اروپایی ها تصمیمات سخت خود را بگیرند. باوجود اینکه پیشرفت های خوبی در روند مذاکرات حاصل شده اما هنوز بر سر برخی موضوعات کلیدی باید به توافق دست یافت.
اما جمله کلیدی عراقچی این است: «من اطمینان دارم دور بعدی مذاکرات همانی خواهد بود که در آن توافق نهایی حاصل می شود.»
چرا که این اولین بار است که عراقچی در قامت یک دیپلمات که در متن مذاکرات است اظهار امیدواری کرده که دور آتی، پایان مذاکرات وین و همراه با یک توافق باشد.
اروپایی ها نیز همین امیدواری را به دور آتی مذاکرات دارند. «انریکه مورا»، معاون دبیر کل سرویس خارجی اتحادیه اروپا و رئیس پنجمین نشست کمیسیون مشترک برجام در وین پس از پایان دور پنجم مذاکرات گفته است امیدواریم در دور بعدی گفتگوهای برجامی به توافق برسیم و به عنوان هماهنگ کننده برجام امیدوار بودم که این دور از مذاکرات آخرین دور باشد.
وی افزوده است در حال حاضر به مرحله‌ای خواهیم رسید که باید با اصل مسائل رو برو شویم و منطقی است که هیات‌ها به پایتخت‌ها برگردند و پیشرفت کار را به مسئولان گزارش دهند. متن توافق درباره احیای برجام هنوز نهایی نشده است، اما امیدواریم متن نهایی اجرای کامل برجام در دور بعدی مذاکرات وین، حاصل شود.
وی تاکید کرده است که تاکنون بعضی مسائل سیاسی و فنی باقی‌مانده است که نسبتا پیچیده‌اند. امیدوارم که برای رسیدن به توافق نهایی زمان زیادی لازم نباشد. اما اطمینان دارم که به توافق دست خواهیم یافت.
خوش بینی ایران و اروپا در حالی است که «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته است بعد از پنج دور گفت‌وگو در وین موانع همچنان باقی است. آمریکا نه به مذاکرات خوش‌بین است و نه بدبین.
پرایس بعد از گفتن اینکه ششمین دور مذاکرات وین هفته آینده برگزار خواهد شد گفت: «پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که دورهای دیگری هم در کار خواهد بود.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت صرفنظر از پیشرفت‌های حاصل‌شده در دور پنجم، چالش‌ها کماکان پابرجا هستند.
البته شاید یکی از دلایل اظهارنظرهای محتاطانه مقامات امریکایی به مخالفتهای داخلی در خصوص احیای برجام باز گردد. چرا که برجام مخالفان داخلی قوی در کنگره امریکا دارد.
پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید در گفتگو با بازار در خصوص اظهارنظرهای محتاطانه مقامات امریکایی می گوید: شاید مذاکره کنندگان آمریکایی این حرف را می زنند تا منتقدان آمریکایی برجام را متقاعد کنند که دولت بایدن خیلی مشتاق رسیدن به توافق نیست. اما، فکر نمی کنم آنها در تلاش باشند تا نتیجه توافق را به تأخیر بیندازند.
چشم ها در حالی به نظاره نشست آتی در وین دوخته شده است که آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز نیز جلسه دارد. آژانس اخیرا اعلام کرده که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران 16 برابر سقف تعیین‌شده در برجام است.
اما غیر از گزارش ادواری، موضوع ذرات اورانیوم در دو محل که بنا بر اعلام آژانس فعالیت آن به آژانس اعلام نشده موضوعی است که می تواند منجر به قطعنامه علیه ایران شود.
این گزارش آژانس متعاقب اسنادی است که نتانیاهو نخست وزیر وقت اسرائیل در اختیار آژانس قرار داد. متعاقب آن آژانس از دو محل مذکور بازدید کرد و اعلام کرد در آن ذرات اورانیوم غنی شده به دست آورده است. آژانس اعلام کرده ایران توضیحاتی در این خصوص ارائه نکرده است.
بر این اساس این موضوع می تواند بهانه ای برای صدور قطعنامه علیه ایران در اژانس باشد. اما به نظر می رسد در برهه کنونی و در حالی که مذاکرات وین به نتایجی دست یافته، صدور قطعنامه در دستور کار نباشد.
اما این موضوع می تواند به عنوان اهرم فشاری علیه ایران مطرح باشد تا تهران امتیاز بدهد.
خوش بینی به دور آتی مذاکرات در حالی است که یک منبع آگاه در مذاکرات وین به خبرنگار بازار گفته است که بعید است نشست هفته جاری به نتیجه برسد. بر اساس اعلام این منبع، مسائل پیچیده ای باقی مانده و حل آنها نیازمند زمان است.
نظر شما