بازار؛ گروه استانها: شهر قم را همه با سوهان شیرین آن می‌شناسند، زائران و گردشگران بعد از زیارت و سیاحت در این شهر مقدس به سمت مغازه‌های سوهان فروشی روانه شده و به قصد سوغاتی سوهان شیرین قم را به توشه سفر خود اضافه می‌کنند.
سوهان از شیرینی‌های سنتی ما ایرانیان است که حتی به ذائقه گردشگران خارجی هم خوشایند است، صنعت سوهان پزی در قم شهرت فراوانی دارد و با توجه به این که قم مقصد گردشگران و زائران بسیاری است این صنعت هم در کنار زیارت با رونق فراوانی روبرو بود ولی با شیوع ویروس کرونا این صنعت بی رونق و تا حدودی رو به ورشکستی رفته است.
اما طبق مطالعات و تحقیقی که صورت گرفت تاریخچه سوهان قم به دوره قاجار برمی‌گردد یعنی زمانی که صحن عقیق بارگاه حضرت معصومه(س) افتتاح شد؛ شاه قاجار جانشینی برای خود برای افتتاح صحن فرستاد که هدایایی مانند صنایع دستی و غیره به جانشین شاه اهدا شد شخصی از بزرگان قم با نام علی عطار سمنویی تقدیم کرد که بعد از صرف ناهار نماینده شاه آن را صرف و عنوان می‌کند این شیرینی مانند سوهانی غذای مرا هضم کرد لذا از آن زمان این شیرینی به نام سوهان نامیده شد.
حال از زمان دوره قاجار تاکنون تولید این نوع شیرینی جزو لاینفک صنعت استان قم قرار گرفته و به عنوان مهم‌ترین سوغات قم در دیگر استانها و حتی کشورهای منطقه شهرت یافته است؛ اما بیش از یک سال است با توجه به بحران کرونا و تعطیل شدن صنعت گردشگری قم با ورشکستی و نابسامانی‌های بسیاری روبرو شده است؛ صنعتی که ثبت جهانی شده ولی با توجه به صدماتی که از کرونا دیده آن طور که باید و شاید از آن حمایت نشده است.
صنعتی که با توجه به شهرت جهانی اکنون رو به فراموشی و زوال رفته است
یکی از سوهان پزان قمی که ۴۵ سالی است در این صنعت فعالیت دارد در گفت‌وگو با خبرنگار بازار از مشکلات و چالش‌های پیش آمده برای این صنعت با بحران کرونا، می‌گوید: بیش از ۵۰ درصد از سوهانی پزان قم با صدمات جبران ناپذیری به دلیل شیوع کرونا طی یک سال اخیر روبرو هستند و در واقع این بحران آسیب جدی بر صنعت سوهان قم وارد کرده است، حال از مشکلات ناشی از کرونا هم بگذریم با نوسان قیمت مواد اولیه و هم‌چنین حتی قیمت قوطی سوهان روبرو هستیم و برخی سوهان داران دست از این فعالیت برداشته‌اند.
حسین برزو که زمانی کسب و کارش با رونق روبرو بود این روزها با سختی و مشقت فراوان روزگار می‌گذراند در ادامه سخنان خود درباره وضعیت این روزهای این صنعت بیان می‌کند: زمانی که زائران و گردشگران داخلی و خارجی بسیاری در شهر قم حضور داشتند این صنعت هم با اوج تقاضا و فروش روبرو بود؛ صادرات آن هم حرفی برای گفتن داشت اما کرونا ضربه‌های سنگینی را بر پیکر این صنعت وارد کرده و با تعطیلی گردشگری قم صنعت سوهان پذی هم نیمه تعطیل شد.
کاهش ۸۰ درصدی تولید سوهان
محمد مرتضوی از دیگر تولیدکنندگان سوهان قمی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار عنوان می‌کند: سوهان قم قبل از کرونا آوازه بسیاری داشت هم زائران داخلی و هم خارجی به ویژه از کشورهای همسایه مشتریان خوب سوهان قم بودند، اما اکنون سوهان پزان قمی هم باید تاوان بحران کرونا را بدهند و هم باید با افزایش قیمت مواد اولیه این صنعت دست و پنجه نرم کنند اگر بگویم تولید سوهان تا ۸۰ درصد کاهش یافته بد نگفته‌ام.
صادرات سالانه ۲۵ تنی سوهان قم به کشورهای اروپایی و ۲۰۰ تنی به کشورهای خلیج فارس به صفر رسیده است
وی می‌افزاید: اغلب سوهان پزان یا بیکار شده‌اند و یا اینکه نیروهای انسانی خود را تعدیل کرده‌اند و تسهیلات و حمایت مطلوبی هم از این صنعت نشد، صنعتی که زمانی توشه مهم زائران حاشیه خلیج فارس و منطقه که به قم می‌آمدند بود، حالا باید مسئولان چاره‌ای برای این صنعت داشته باشند.
صادرات سوهان قم صدمات جبران ناپذیری دیده است
نائب رئیس اتحادیه سوهان و حلوایی قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می‌گوید: در کنار سایه شوم کرونا این صنعت به دلیل گرانی مواد اولیه آن با افزایش قیمت بالایی در مقایسه با سال‌های گذشته روبرو است و با بسته شدن مرزها به دلیل بحران کرونا، صادرات سالانه ۲۵ تنی سوهان قم به کشورهای اروپایی و ۲۰۰ تنی به کشورهای خلیج فارس به صفر رسید و در کل صادرات این صنعت با مشکلات و چالش‌های بسیاری روبرو شده است.
علی سلطانی در ادامه سخنان خود اظهار می‌کند: باید مسئولان همت کنند در کنار این که صنعت سوهان پزی را به ثبت جهانی رسانده‌اند در معرفی آن به بازارهای خارجی برنامه‌ریزی کنند، در حالی که این صنعت در حوزه اشتغال‌زایی سهم بالایی داشت بحران‌های پیش آمده طی یک سال اخیر باعث تعطیلی کارخانه‌های تولید سوهان پزی قم شد.
سوهان قم در راه جهانی شدن
معاون پشتیبانی و توسعه منابع سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار عنوان می‌کند: هر خوشه‌ای برای فعالیت و توسعه خود نیاز به چهار عنصر شناسایی، امکان سنجی و توسعه عمل دارد؛ خوشه سوهان قم هم اکنون در مرحله امکان سنجی و در حال پیگیری برای ثبت جهانی است، لذا واحدهایی که در تولید مواد اولیه آن نقش دارند باید به طور زنجیره‌ای با این خوشه ارتباط داشته باشند.
در حالی که این صنعت در حوزه اشتغال‌زایی سهم بالایی داشت بحران‌های پیش آمده طی یک سال اخیر باعث تعطیلی کارخانه‌های تولید سوهان پزی قم شد
محمدعلی عزیزمحمدی با بیان اینکه هر خوشه صنعتی سه سال زمان نیاز دارد تا به توسعه و رونق برسد، افزود: اکنون با ثبت جهانی خوشه سوهان قم صادرات این محصول به ۸۵ کشور جهان تسهیل و امکان‌پذیر خواهد شد.
تسهیلات کرونایی به مذاق صنعت سوهان پزی قم خوشایند نبود
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قم با اشاره به افزودن رسته و صنعت سوهان به مشاغل آسیب پذیر از کرونا برای دریافت بسته‌های تسهیلاتی می‌گوید: برای سوهان پزان قم که به دلیل شیوع ویروس کرونا آسیب دیدند، بسته‌های تسهیلاتی در نظر گرفته‌ایم.
محمود سیجانی افزود: واحدهای تولید سوهان در قم از جمله رسته‌هایی بودند که در این شرایط بسیار آسیب دیدند و با توجه به پیگیری‌هایی که در ستاد بحران استان و ستاد ملی کرونا شد این رسته جزو رسته‌های آسیب پذیر از کرونا قرار نگرفت ولی با بررسی مسئولان و استاندار قم قرار شد تسهیلات ۱۲ درصدی به آن‌ها تعلق گیرد و ما از این رسته‌ها حمایت می‌کنیم چرا که نماد استان قم خواهند بود.
برای اینکه سوهان قم کام مصرف کننده و تولیدکننده را همچنان شیرین کند نباید در حمایت از فعالان این عرصه زمان را از دست داد و باید سریعتر حمایت‌های لازم انجام شود تا تولیدکنندگان سوهان مجبور به تعطیلی دائم کارگاه‌ها و یا تغییر کاربری نشوند.
نظر شما