داستان دستکاری شاخصهای اقتصادی توسط دولت؛ تلاطم بسیار برای تورم اندک!

اسدالله خسروی؛ بازار: نرخ تورم مهمترین شاحص اقتصادی است که همه فعالیت های اقتصادی و ... با آن محاسبه می شود. شاخصی که تعیین کننده وضعیت اقتصادی هر کشور محسوب شده و هر چه رقم این شاخص روبه پایین و به صفر نزدیک باشد نشان دهنده کارکرد خوب اقتصادی و نظم در بازار است چرا که در حالت تورم، قیمت‌ها به شکلی فزاینده و نامنظم افزایش پیدا می‌کنند که این موضوع باعث کاهش قدرت خرید مردم می‌شود.

از طرفی تورم زمانی ایجاد می‌شود که تقاضا برای خرید کالاها و محصولات افزایش یابد اما میزان موجود این کالاها و خدمات در سطح جامعه کم باشد ولی در کشور هر چند خیلی از کالاها در بازار به وفور وجود دارد اما به دلیل عدم توجه مسئولان در ساماندهی و کنترل قیمت ها دربازار همچنین کاهش ارزش پول ملی نرخ کالا و خدمات در بازار افزایش یافته است.

نرخ تورمی که با واقعیات فاصله دارد
این درحالی است که با افزایش سطح عمومی قیمت ها دربازار، مراجع آماری درمحاسبات خود طوری نرخ تورم را محاسبه و گزارش می کنند که با واقعیت ها فاصله زیادی دارد. به طورمثال طی یکسال اخیر قیمت همه کالا و خدمات در بازار با رشد بالایی همراه بودند، افزایش حدود دو برابری قیمت برنج، رشد قیمت گوشت و مرغ، کره، شکر، روغن به عنوان کالاهای اساسی سبد مصرفی خانوار از یک طرف و افزیش نرخ اجاره بهاء، حمل و نقل و همه خدمات در بازار از طرف دیگر فشار فراوانی را به مردم وارد کرده است در چنین شرایطی که مردم رشد بین ۶۰ تا بیش از ۲۰۰ درصدی را در برخی کالاها در بازار می بینند و هر روز شاهد رشد قیمت ها هستند اما مراکز آماری نرخ تورم را زیر ۴۰ درصد اعلام می کند. آماری که البته برگرفته ازمحاسبات ۳۶۰ قلم کالایی است که در نظرگرفته می شود و با بازی با قیمت برخی از کالاها نرخی دلخواه را تعیین و اعلام می کنند.

عامل اصلی رشد نرخ تورم افزایش حجم نقدینگی، سیاست های غلط ارزی، کسری بودجه دولت،   انتشار اوراق بدهی، بی توجهی به کنترل قیمت ها در بازار و عدم ثبات سیاسی و اقتصادی است

کارشناسان عامل اصلی رشد نرخ تورم را افزایش حجم نقدینگی، سیاست های غلط ارزی، کسری بودجه دولت، افزاش واردات و عدم ثبات سیاسی و اقتصادی می دانند. حال با توجه به کسری بودجه شدید دولت، وجود نرخ بالای رشد نقدینگی و اوراق بدهی در کنار بی ثباتی اقتصادی در کشوراین امکان وجود دارد که نرخ تورم در مسیر رشد قرارگیرد زیرا تا کنون برنامه خاصی برای مهار رشد نقدینگی و تورم در کشور دیده نمی شود.

تلاش دولت برای پایین در نظر گرفتن نرخ تورم
جعفر قادری، اقتصاددان و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره چگونگی محاسبه آمار نرخ تورمی که از سوی مراجع آماری اعلام می شود، گفت: این آمارها خیلی نمی تواند، دقیق باشد چرا که دولت معمولا تلاش می کند نرخ تورم را پایین تر از نرخ واقعی آن نشان دهد.  

وی با بیان اینکه عددی که برای تعیین نرخ تورم از سوی دولت در نظر گرفته می شود با واقعیت ها فاصله دارد گفت: شاخص های مختلفی برای تعیین نرخ تورم در کشور وجود دارد و دولت سعی می کند از شاخصی برای محاسبه نرخ تورم استفاده کند که نرخ این شاخص اقتصادی پایین تر باشد.

هرچند محاسبات نرخ تورم با رشد قیمتی که مردم در بازار می بینند همخوانی ندارد اما چون نرخ تورم از سوی مراجع رسمی آماری نظیر بانک مرکزی جمهوری اسلامی و مرکز آمار ایران اعلام می شود راه گریزی نیست و باید به آن آمار هر چند هم غیر واقعی باشد، استناد کرد

این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: هرچند محاسبات نرخ تورم با رشد قیمتی که مردم در بازار می بینند همخوانی ندارد اما چون نرخ تورم از سوی مراجع رسمی آماری نظیر بانک مرکزی جمهوری اسلامی و مرکز آمار ایران اعلام می شود راه گریزی نیست و باید به آن آمار هر چند هم غیر واقعی هم باشد، استناد کرد.

دولت به جای پایین نگه داشتن نرخ تورم سیاست های کاهشی نرخ این شاخص را مورد توجه قرار دهد
وی با بیان اینکه پایین نگه داشتن نرخ تورم از سوی مراجع آماری فریب دادن خود است تصریح کرد: دولت به جای پایین نگه داشتن رقم آمار شاخص نرخ تورم باید سیاست های کاهشی این شاخص را در پیش گیرد تا مجبور نشود از ساده ترین روش برای محاسبه نرخ تورم استفاده کند و رقمی را به مردم اعلام کند که خیلی به واقعیت ها نزدیک نیست.

دولت و در ذیل آن بانک مرکزی و مرکز آمار برای تعین نرخ تورم با دستکاری سبد اقلام مصرفی خانوارها تغییراتی را در نرخ تورم ایجاد می کند که این کار اشتباه است. البته اگرنرخ تورم واقعی بالا نیز از سوی مراجع رسمی اعلام شود، بی تردید تبعات سخت تری متوجه اقتصاد کشور و خانوارها خواهد شد

قادری افزود: دولت و در ذیل آن بانک مرکزی و مرکز آمار برای تعین نرخ تورم با دستکاری سبد اقلام مصرفی خانوارها تغییراتی را در نرخ تورم ایجاد می کند که این کار اشتباه است. البته اگرنرخ تورم واقعی بالا نیز از سوی مراجع رسمی اعلام شود، بی تردید تبعات سخت تری متوجه اقتصاد کشور و خانوارها خواهد شد چرا که انتظارات تورمی در کشور شتاب می گیرد و تورم افسار گسیخته تر می شود.  

وی اظهارداشت: تغییرات نرخ ارز و رشد آن تاثیر بالایی بر رشد نرخ تورم دارد زیرا بخش عمده از واردات تابع نرخ ارز است حال از آنجایی که نرخ ارز در بازار بالاست، بنابراین نمی توان گفت که تورم در کشور اتفاق نمی افتد، از طرفی فروش اوراق بدهی دولت و کسری بودجه نیز موضوعات دیگری است که بر رشد نرخ تورم تاثیر بسزایی دارند.

دولت آینده با مشکل نرخ تورم بالا مواجه خواهد شد
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه نرخ تورم تا پایان سال با توجه به کسری شدید بودجه بالاست گفت: دولت بعدی با مشکل نرخ تورم بالا مواجه است و این ارثیه شومی است که از این دولت برای دولت سیزدهم به جای می ماند.  

وی با بیان این که دولت آینده باید اقدامات خود را در راستای کاهش نرخ تورم بکار گیرد، افزود: برداشته شدن بار مالی پروژهای عمرانی از دوش دولت و چابک کردن بدنه دولت همچنین توجه به دخل و خرج و مدیریت منابع راهکاری اصولی برای جلوگیری از رشد بالای نرخ تورم در کشور در دولت آینده است.  

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در سال آینده بی تردید اقدامات خاصی باید در راستای فروش سهام دولتی انجام می شود تا با این رویکرد بخشی از آن صرف رد دیون شود و از طرفی با این شیوه درآمد دولت نیز از محل فروش سهام افزایش یابد. حال با توجه به اینکه دولت در ماههای پایانی سال به دلیل کسری شدید بودجه نیازمند منابع مالی برای تامین هزینه هاست، بنابراین با سیاست گذاری های خاص و برنامه های کارشناسی بازار سرمایه باید در مسیر رشد و رونق قرارگیرد چرا که اگر فروش سهام دولتی در بورس اتفاق بیفتد و بورس نیز بی رمق باشد بی تردید مشکل دولت در تامین هزینه ها بیشتر و بیشتر و تورم فزاینده خواهد شد.

دستکاری رقم آمار شاخص نرخ تورم در حالی است که مهدی تقوی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طبا طبایی در این باره در گفتگویی با خبرگزاری «بازار» گفته است: زمانی که نرخ تورم در کشور بالاست بی تردید هیچ وقت نرخ واقعی این شاخص اعلام نمی شود اما زمانی که نرخ تورم در کشور سیر نرولی به خود می گیرد تمام مراجع آماری آن را لحظه به لحظه اعلام می کنند.

تعین نرخ تورم در مقیاس پایین بازی با اعداد است، مردم به خوبی نرخ تورم را با افت و خیز قیمت کالاها و خدمات در بازار می بینند، بنابراین دولت نباید برای تورم نرخی را اعلام کند که از واقعیات به دورباشد

وی با بیان اینکه تعیین نرخ تورم در مقیاس پایین بازی با اعداد است، گفت: مردم به خوبی نرخ تورم را با افت و خیز قیمت کالاها و خدمات در بازار می بینند، بنابراین دولت نباید برای تورم نرخی را اعلام کند که از واقعیات به دورباشد.
بنا به این گزارش، مرکز آمار اکنون نرخ تورم نقطه ای را به مردم اعلام می کند. منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. طوری که نرخ تورم نقطه‌ای در فروردین ماه ١٤٠٠ به عدد ٤٩,٥ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٤٩.٥ درصد بیشتر از فروردین ١٣٩٩ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده­اند.  از طرفی نرخ تورم نقطه‌ای فروردین ماه ١٤٠٠ در مقایسه با ماه قبل ٠,٨  واحد درصد افزایش یافته است.

افزایش نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور 
همچنین نرخ تورم ماهانه فروردین ١٤٠٠ به ٢,٧ درصد رسیده که در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل، ٠.٩ واحد درصد افزایش داشته است.  نرخ تورم سالانه فروردین ماه ١٤٠٠ برای خانوارهای کشور به ٣٨,٩ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ٢,٥ واحد درصد افزایش نشان می‌دهد. هم‌چنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب ٣٨,٦ درصد و ٤٠.٦ درصد است که برای خانوارهای شهری ٢,٤  واحد درصد افزایش و برای خانوارهای روستایی ٢.٩ واحد درصد افزایش داشته است.