بازار؛ گروه بین الملل: نشست کمیسیون مشترک برجام که با حضور هیأت‌های ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور نماینده اتحادیه اروپا در وین از سر گرفته شده بود، روز شنبه پایان یافت تا جمعه این هفته دور دیگر این مذاکرات آغاز شود.
حاضران در این نشست آخرین وضعیت رایزنی‌های کارگروه‌های کارشناسی در حوزه‌های لغو تحریم، هسته‌ای و ترتیبات اجرایی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
مقرر شد پس از این جلسه هیأت‌ها به پایتخت‌ها بازگردند و گفت‌وگوها مجددا از جمعه آینده از سر گرفته شود.
با توجه به تصمیم قبلی کمیسیون در خصوص تسریع روند رایزنی‌ها، گفت‌وگوهای این هفته در قالب های دوجانبه یا چندجانبه به شکل فشرده ادامه یافت و طرف‌ها تلاش کردند تا اختلاف نظرات در خصوص متون را به حداقل برسانند.
دراین راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا تنظیم نموده که در ادامه آمده است.
*مذاکرات وین در حالی روز جمعه از سر گرفته می شود که نشانه هایی مبنی بر توافق احتمالی تا آخر ماه می وجود دارد. با وجود این برخی موانع در برداشته شدن نام افراد و نهادهای ایرانی از لیست تحریمها ممکن است آنرا تا اواسط ماه ژوئن به تاخیر بیندازد. آیا به نظر شما مذاکرات تا آخر ماه می به سرانجام خواهد رسید؟
امکان اینکه تا آخر ماه می نتایج کلی در مورد تمام جوانب تحریمها گرفته شود زیاد نیست چون موانع بلندی هنوز وجود دارند و این موانع بخصوص در مورد برداشته شدن نام برخی افراد و نهادهای ایرانی از لیست تحریمها صادق هستند.
به نظر من احتمال اعلام توافق در مورد یک سری مسائل یا اهداف کلی تا آخر ماه می وجود دارد چون طرفین مایل نیستند که مذاکرات کنونی وین به شکست منجر شوند ولی اگر چنین توافقی صورت گیرد توافقی مبهم خواهد بود که به طرفین فرصتی بیشتر برای ادامه مذاکرات بدهد.
*«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی دولت بایدن اعلام کرده است که مذاکرات درباره احیای برجام در وین در «وضعیت مبهم» است. این در حالی است که سایر هیاتهای مذاکره کننده نسبت به این مذاکرات خوشبین هستند. دلیل این موضوع سالیوان چیست؟
من فکر میکنم که برداشت جیک سالیوان بیشتر به حقیقت نزدیکتر است تا آنچه سایر هیاتهای مذاکره کننده نسبت به این مذاکرات میگویند. مخالفان مذاکرات وین در آمریکا قوی هستند. حتی چند روز قبل کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نسخه ابتدائی قانونی را تصویب کرد که اگر این قانون توسط سنا تصویب بشود دولت بایدن را مجبور خواهد کرد که حد اکثر پنج روز از شروع مذاکرات با دول خارجی تمام مفاد مذاکرات را به سنا اطلاع بدهد.
هدف از این قانون این است که سنای آمریکا بتواند جلوی توافقات احتمالی را قبل از امضای آنها بگیرد. باید به این توجه داشته باشیم که رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا رابرت منندز است که یک دموکرات است که یکی از مخالفان سر سخت ایران و برجام است. مذاکره کنندگان ایرانی باید بدانند که دولت بایدن دستش برای اجرای مفاد قرارداد احتمالی با ایران نسبتا بسته خواهد بود و لذا تیم مذاکره کننده ایرانی نباید دیگر در دام دوران قبلی مذاکرات برجامی خود را گرفتار کند و خود را از چاله به چاه نیاندازد.
*از مواضع مقامات آمریکایی می توان اینگونه استنباط کرد که آنها وانمود می کنند عجله ای برای توافق سریع ندارند. این در حالی است که ایران بر تسریع توافق تاکید دارد. اگر با استدلالی که در خصوص موضع آمریکا شد موافق هستید دلیل این امر چیست؟
من استنباط مقامات آمریکایی که عجله ای برای توافق در وین ندارند را درک میکنم چون آمریکا چنین برداشت دارد که ایران دست بالا را در مذاکرات ندارد و دولت آقای روحانی را در مقطعه کنونی میشود بیشتر تحت فشار قرار داد و وادار به دادن امتیازات بیشتری کرد
*وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرده است که یک هیئت مذاکره کننده شامل مقامات و کارشناسان سیاسی و امنیتی آمریکا از روز اول ماه مه ۲۰۲۱ سفر خود را به چهار کشور عربی آغاز کرده‌اند. طبق این بیانیه، این سفر که با هدف گفتگو و رایزنی درباره برخی موضوعات منطقه‌ای به مقصد چهار کشور عربی امارات متحده عربی، مصر، اردن و عربستان سعودی صورت می‌گیرد، تا تاریخ ۷ مه (یک هفته) به طول خواهد انجامید. به نظر می رسد دولت بایدن درصدد است تا به کشورهای منطقه در خصوص برجام و لحاظ دیدگاههای این کشورها اطمینان خاطر بدهد. ارزیابی شما چیست؟
بله، من با این ارزیابی موافقم. هدف اصلی آمریکا در فرستادن یک هیئت مذاکره کننده شامل مقامات و کارشناسان سیاسی و امنیتی به کشورهای عربی این است که به آنها اطمینان بدهد که منافع رژیم های این کشورها را محافظت خواهد کرد و هرگونه قرارداد احتمالی با ایران رژیمهای حاکم در این کشورها را در خطر نخواهد انداخت.
*اسرائیل اعلام کرده است صرفنظر از توافق برجام، اسرائیل حق دفاع از خود مقابل ایران را به رسمیت می شناسد. این موضوعی است که در سفر اخیر وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل مورد تایید آمریکا نیز قرار گرفته است. آیا این به معنای این نخواهد بود امریکا دست اسرائیل را برای اقدامات احتمالی علیه ایران باز خواهد گذاشت؟ آیا این موضوع به توافق احتمالی ایران و آمریکا در خصوص مسائل هسته ای آسیب نخواهد زد؟
اسرائیل بخوبی میداند که طرفداران و نفوذ گسترده ای در میان سیاستمداران (چه دموکرات و چه جمهوریخواه) و نهادهای دولتی و گروهای فشار در آمریکا دارد. لذا اسرائیل میداند که دولت حاکم در آمریکا نه میخواهد نه میتواند از اقدامات احتمالی اسرائیل بر علیه ایران جلوگیری کند. یعنی دولت اسرائیل واقف است که دستی باز برای اقدامات مخرب علیه توافق احتمالی ایران و آمریکا در خصوص مسائل هسته ای خواهد داشت.
نظر شما