تلنگر بزرگ به اقتصاد نفتی در بیابان سعودی!| ۱۰ میلیارد درخت و انرژی خورشیدی

بازار؛ گروه بین الملل: تمایل کشورهای عربی در استفاده از انرژی خورشیدی و سایر انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. بزرگترین تولیدکننده های انرژی در کشورهایی نظیر عربستان و امارات قصد دارند تا تأسیسات نفتی و گاز طبیعی خود را کاهش و به استفاده بیشتر از انرژی­های تجدیدپذیر روی آورد.

به دنبال افزایش تعطیلی‌ کسب و کارها در جهت مهار شیوع ویروس کرونا، میزان تقاضا برای برق با کاهش روبرو شده که همین امر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را بیشتر کرده است. کشورهای عربی با برنامه ها و هدف گذاری های خود برای ده سال آینده تصمیم گرفته اند تا ظرفیت تولید برق خود را با به کارگیری نیروگاههای خورشیدی افزایش دهند و  این کشورها به واسطه پروژه­ های خورشیدی قادرند تا به اهداف خود در زمینه انرژی تجدیدپذیر دست یابند.

بر اساس گزارش سایت climatechangenews، از جمله آن ها، کشوری مانند امارات متحده عربی است که اعلام کرده ظرفیت تولید برق را از ۱۸ گیگاوات فعلی به ۳۰ گیگاوات در سال ۲۰۳۰ با سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری افزایش خواهد داد. همچنین امارات در تلاش است تا سال ۲۰۵۰ سهم انرژی پاک را در ترکیب انرژی خود به ۵۰ درصد برساند و تا سال ۲۰۲۵، ظرفیت نصب شده نیروگاه­های فتوولتائیک (سیستم تبدیل مستقیم انرژی خورشیدی به انرژی الکتریسیته) چهار برابر شده و از ۱/ ۲ به ۵/ ۸ گیگاوات افزایش خواهد یافت. این گزارش اشاره دارد که این میزان برابر ۹۴ درصد ظرفیت تجدیدپذیر این کشور است.

علاوه بر امارات، تصمیمات ولیعهد عربستان که کشورش بزرگترین صادر کننده نفت جهان و از منابع عظیم نفتی و گازی برخوردار است، حائز اهمیت است. چندی پیش بن سلمان از برنامه‌های خود برای کاهش انتشار کربن، کاهش آلودگی و مقابله با تخریب زمین خبر داد.

بر اساس گزارش عرب نیوز، ولیعهد این کشور اعلام کرد که عربستان سعودی تا سال ۲۰۳۰، برابر با ۵۰ درصد انرژی خود را از طریق منابع تجدید پذیر تولید می کند و به کاشت ۱۰ میلیارد درخت در دهه های آینده خواهد پرداخت.

بن سلمان، در گفتگو با آژانس مطبوعاتی سعودی وابسته به دولت گفته است که بحران آب و هوایی، بیابان زایی، طوفان های حاوی گرد و غبار و آلودگی هوا را در پادشاهی افزایش داده و به اقتصاد عربستان و سلامت شهروندان آن آسیب زده است. بنابراین کشورش، منطقه و جهان باید برای مبارزه با تغییرات اقلیمی سریعتر عمل کنند.

در مقابله با این بحران، ابتکار عملی به نام ابتکار سبز سعودی قصد دارد تا یکی از برترین تولیدکنندگان نفت جهان را به «یک رهبر جهانی در جهانی سبزتر» تبدیل کند. تصمیمات اخیر و جدی عربستان نشانگر بخشی از تلاش ها برای تنوع بخشیدن به اقتصاد به دور از وابستگی به نفت است.

عربستان با ابتکار عملی موسوم به ابتکار سبز سعودی قصد دارد تا یکی از برترین تولیدکنندگان نفت جهان را به «یک رهبر جهانی در جهانی سبزتر» تبدیل کند

آژانس مطبوعاتی سعودی همچنین اعلام کرد که ولیعهد سهم مسئولیت پادشاهی را در پیشبرد مبارزه با بحران آب و هوا به رسمیت شناخت. 

بن سلمان همچنین تاکید کرده که کشورش انتخاب غلط بین حفظ اقتصاد و حفاظت از محیط زیست را رد می کند و اقدامات اقلیمی موجب افزایش رقابت، ایجاد جرقه در نوآوری و میلیونها شغل با کیفیت بالا خواهد شد.  

بن سلمان: اقدامات اقلیمی موجب افزایش رقابت، ایجاد جرقه در نوآوری و میلیونها شغل با کیفیت بالا خواهد شد

این تصمیم در حالی گرفته و خبر آن رسانه ای شد که موسسه آمریکایی Climate Accountability هشت سال پیش اعلام کرد که آرامکو، غول نفتی عربستان یکی از ۹۰ شرکتی در جهان است که دو سوم از گازهای گلخانه‌ای را در جهان تولید می کند.

climatechangenews نیز در گزارشی در خصوص تصمیم عربستان نوشت: با این که بیانیه بن سلمان توسط متحدان عربستان سعودی در کشورهای حاشیه خلیج فارس، عمران خان نخست وزیر پاکستان، پاتریشیا اسپینوسا، رئیس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل و آژانس بین المللی انرژی های تجدیدپذیر مورد استقبال قرار گرفته، اما از طرفی کارشناسان نیز هشدار داده اند که این هدف نیاز به سرمایه گذاری عظیم در فناوری های خورشیدی دارد، زیرا کمتر از یک درصد انرژی کشور از طریق انرژی های تجدیدپذیر تأمین می شود. 

از طرفی دولت که قصد دارد تا اقتصاد خود را با انرژی خورشیدی ارزان تأمین کند، اعلام نکرده که آیا نفت کمتری تولید و صادر خواهد کرد یا خیر. «تنزید آلم»، مشاور تغییرات آب و هوایی مستقر در امارات متحده عربی، بلندپروازی های عربستان سعودی را اقدام و پروژه ای عظیم توصیف کرد و Climate Home News گفت: از بزرگترین تولید کننده نفت در جهان، این سخنی کاملاً جسورانه است. 

بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، انرژی های تجدیدپذیر فقط ۰.۰۲ درصد از مصرف نهایی انرژی عربستان در سال ۲۰۱۷ را تشکیل داده اند. کشور همسایه امارات متحده عربی قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ به هدف ۵۰ درصدی برسد در حالی که ابوظبی پایتخت این کشور قصد دارد تا تا سال ۲۰۳۰ به این هدف دست یابد.

اگرچه برخی مناطق کوهستانی دارای پتانسیل انرژی باد هستند، اما تنزید آلم اظهار کرده که اکثر این انرژی های تجدیدپذیر از طریق انرژی خورشیدی تولید شده توسط مزارع عظیم صحرا تأمین می شود. وی معتقد است که مقیاس پروژه ها و قدرت خورشیدی موجب می شود تا انرژی خورشیدی در عربستان سعودی کمتر از هر جای دیگر باشد.

وی همچنین در گزارش آژانس بین المللی انرژی در دسامبر ۲۰۲۰ گفت: انرژی خورشیدی اگر در مقیاس بزرگ و تحت شرایط آب و هوایی مطلوب استفاده شود، می تواند از نظر هزینه بسیار رقابتی باشد. 

اما  این مشاور اضافه کرد که دولت عربستان برای انجام هدف ۵۰ درصدی خود به ویژه با سرمایه گذاری در ذخیره انرژی کار زیادی باید انجام دهد. در حال حاضر فقط ایسلند و نروژ بیش از ۵۰ درصد انرژی اولیه خود را از طریق منابع تجدیدپذیر تأمین می کنند. این سرمایه گذاری هم از طرف دولت و هم از بخش خصوصی باید انجام شود و صندوق سرمایه گذاری عمومی دولت بودجه این ریسک را پشتیبانی می کند که از یک روند مناقصه رقابتی حمایت می نماید. 

جالب است که مواضع و تصمیمات جدید بن سلمان در حالی اعلام شد که عربستان در جریان مذاکرات برای توافق اقلیمی پاریس مقاومت کرد و در کنفرانس مهم آب و هوایی لهستان در کنار آمریکا و روسیه از نتایج مجمع بین‌المللی تغییرات آب‌و‎هوایی استقبال نکرد. حال این کشور، قرار است برای دوران پس از نفت خود را آماده کرده در حالی که باید تلاش کند تا جایگاه ژئوپلیتیکی خود را در این دوره حفظ کند.