۱۳۹۹، سالی تلخ اما پربازده| اعتماد مردم باید به بازار سرمایه برگردد

فاطمه میرزایی؛ بازار: سال ۱۳۹۹ با تمام اتفاقات تلخ و شیرینش به پایان رسید. ابتدای این سال که با شیوع ویروس کرونا آغاز شد و انتهای این سال هم با همین ویروس خاتمه یافت، اما اثری که این ویروس به صورت زنجیره‌ای روی اقتصاد داشت، رنگ بورس را هم به طور دائم تغییر می‌داد، اما باز هم بازار سهام به عنوان پربازده‌ترین بازار در سال گذشته معرفی شد و اگر سهامداران این بازار با هوشیاری و احتیاط در خرید و فروش سهام مورد نظر خود اقدام می‌کردند می‌توانستند سود خوبی کسب کنند و دیگر نیازی نبود تا در بازارهای موازی آن هم سرمایه‌گذاری کنند.

سال ۹۹، سالی تلخ همراه با بازدهی زیاد بود یعنی ما اگر وضعیت بازار را نسبت به اول سال مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که شاخص کل به واسطه رشد هیجانی اول سال بازدهی خوبی داشت

بازار سهام در سال گذشته حدود ۱۵۷ درصد رشد کرد و شاخص کل به بالای یک میلیون واحد رسید و این شرایط به گونه‌ای رقم خورد که نماگر اصلی بورس در مرداد ماه، به بالای ۲ میلیون واحد هم رسیده بود، اما جو روانی حاکم بر بازار و همچنین مسائل دیگر اقتصادی باعث شد تا این بازار نتواند مدام رشد داشته باشد و علاوه بر این، به عقیده خیلی از سهامداران دولت برای تأمین کسری بودجه سال ۹۹ با عرضه اوراق سرمایه‌گذاری از بازار سرمایه سوء استفاده کرده است که همین مسئله باعث بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بورس شد و پول زیادی هم از این بازار خارج شد.

به هر حال، علاوه بر این شرایط، باید مسائل بنیادی بازار را هم در نظر گرفت؛ جایی که بازارهای جهانی کامودیتی‌ها و نفت گزارش داده‌اند که قیمت‌های افزایشی است و گزارش سودآوری شرکت‌ها نشان‌دهنده افزایش سود آن‌ها در سال گذشته بوده است که همین مسائل می‌تواند باعث شود تا بورس در سال جدید هم رشد خوبی را تجربه کند و در این میان، مسائل بسیار زیادی هم ممکن است وجود داشته باشد که باز هم سرمایه‌گذاران بتوانند به بورس اعتماد کنند و باز هم پول‌های خود را به سمت این بازار سرازیر کنند.

در همین راستا، مهدی سوری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار بازار در رابطه با معاملات و تغییر و تحولات سال ۹۹ در بورس اظهار کرد: سال ۹۹، سالی تلخ همراه با بازدهی زیاد بود یعنی ما اگر وضعیت بازار را نسبت به اول سال مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که شاخص کل به واسطه رشد هیجانی اول سال بازدهی خوبی داشت که این رشد هم، بعدها با یک ریزش شدید همراه بود و به دنبال آن، بسیاری از سهامداران این بازار در اثر این نوسانات ضرر و زیان زیادی کردند و زندگی‌های زیادی هم تحت تأثیر این نوسانات قرار گرفتند.

کسی با قاطعیت نمی‌تواند درباره آینده بازار و شاخص کل صحبت و آن را پیش‌بینی کند. از لحاظ بنیادی بازار وضعیت مناسبی دارد چون نرخ‌ها و سوددهی شرکت‌ها افزایش پیدا کرده است

وی تصریح کرد: مهم‌تریم عواملی که روی بازار تأثیر داشت، محرک دولت برای وارد کردن مردم به بازار سرمایه و منحرف کردن مسیر درست بازار سرمایه با استفاده از ابزارهای نادرستی مانند سهام عدالت و صندوق‌های ETF بود.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: تعریفی وجود دارد که بر اساس آن، بازار سرمایه جایی برای تأمین مالی است و تغییری که اتفاق افتاده این است که دولت با این تعریف تصور کرده است که بازار سرمایه جایی برای تأمین مالی خودش است؛ در صورتی که بازار سرمایه محلی برای تأمین مالی شرکت‌ها است تا بتوانند تأمین مالی کنند و از منابع جذب شده برای خود ارزش‌آفرینی و سودآفرینی کنند تا در نهایت به افرادی که آن‌ها را تأمین کرده‌اند، سودی برسد.

سوری با اشاره به اینکه دولت در قالب تأمین مالی، پولی را از بازار خالی کرده و مخارج روزمره خود را انجام داده است، گفت: این اتفاقات باعث شده است تا ما یک رشد هیجانی را در نیمه اول سال داشته باشیم و در اثر عوامل زیادی، ریزش شدید را در نیمه دوم سال داشته باشیم، اما به هر حال، سال گذشته درس‌های خیلی زیادی برای همه و تا سال‌ها می‌توان در دانشگاه‌های داخل و خارج کشور در مورد این سال صحبت کرد و باید درس‌های بزرگی از این سال بگیریم تا در آینده از این تجربیات استفاده کنیم.

وی درباره وضعیت بورس در سال آینده تصریح کرد: کسی با قاطعیت نمی‌تواند درباره آینده بازار و شاخص کل صحبت و آن را پیش‌بینی کند. از لحاظ بنیادی بازار وضعیت مناسبی دارد چون نرخ‌ها و سوددهی شرکت‌ها افزایش پیدا کرده است، افق تجارت و تبادلات بین‌المللی ما بهبود پیدا کرده است، از طرفی قیمت سهم‌ها کاهش یافته است و ترکیب افزایش سودآوری و کاهش قیمت سهم‌ها باعث شده است تا یک سری مطلوبیت‌های بنیادی به وجود بیاید.

بازار سهام مستعد رشد است به شرطی که مسئولان متعهدتر با مردم رفتار کنند و تصمیمات درست‌تری گرفته شود و اعتماد مردم به این بازار بازگردد

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه یک ابهام بزرگی در رابطه با بازار جهان در یک سال آینده وجود دارد، مطرح کرد: از یکسو شرایط کرونا را پیش رو داریم، رشد بسیار شدید قیمت‌های جهانی در اثر تزریق پول و تقاضای انباشته اوایل کرونا به وجود آمده و مشخص نیست چقدر پایدار باشد و از طرفی، اتفاقاتی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا رقم زد، یک چرخشی با سیاست‌های بایدن خواهیم دید و تهدید رمزارزها برای نظام بانکی جهانی و قدرت دلار که این هم می‌تواند باعث تقابل در اقتصاد جهانی شود.

سوری درباره ابهامات اقتصاد داخلی اشاره کرد: شیوه نرخ‌گذاری و موضوع انتخابات مهم‌ترین بحث‌هایی هستند که سال آینده سایه ابهامی روی بازار انداخته‌اند، اما موضوع مهم‌تر بی‌اعتمادی مردم به بازار سرمایه است که می‌تواند باعث شود هر رشدی را به عنوان فرصت خروج تلقی کنند که اگر تمام این ابهامات را در نظر بگیریم می‌توانیم به این نتیجه برسیم که به صرف ارزندگی و شرایط مناسب بنیادی نمی‌شود بگوییم بازار سرمایه حتما رشد خواهد کرد.

وی در پایان خاطر نشان کرد: با این حال، بازار سهام مستعد رشد است به شرطی که مسئولان متعهدتر با مردم رفتار کنند و تصمیمات درست‌تری گرفته شود و اعتماد مردم به این بازار بازگردد.