رویا دهقان؛ بازار: سرمازدگی یکی از مسائلی است که کشاورزی را متأثر کرده و به افزایش قیمت‌ها در بازار میوه دامن زده است. این مسئله در کشور چهار فصل ایران محدود به استان یزد نیست و تمام کشور با این پدیده جوی روبه‌رو هستند. در عین حال، نمی‌توان تشنج بازار میوه را در این برهه صرفاً ناشی از عوامل طبیعی دانست.
عوامل متعددی مانند صادرات، افزایش نرخ‌های مربوط به اقلام تهیه مواد اولیه، افزایش دستمزد، بالا بودن هزینه‌ها به خصوص انرژی و حمل و نقل، مالیات و بیمه نیز از مسائلی هستند که امروزه کشاورزی با آن دست و پنجه نرم می‌کند. بازار میوه اما به طور محسوس یکی از مهمترین بخش‌هایی است که متأثر از این مسائل تغییرات خود را نشان می‌دهد.
افزایش نرخ برخی اقلام میوه و محصولات گلخانه‌ای خصوصأ محصولات صادراتی یزد متأثر از سرمازدگی است و به عنوان پدیده‌ای طبیعی ناشی از تغییر اقلیم به طور مستقیم بر معیشت مردم اثرگذار است و نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد؛ چراکه در ارزآوری کشور به طور بارز تأثیر خواهد داشت.
سرمازدگی عامل گرانی محصولات صادراتی یزد
اخیراً افزایش برخی محصولات گلخانه‌ای در بازار میوه ناشی از پدیده سرمازدگی اعلام شده است. رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار یزد تأثیر تغییرات آب و هوایی بر بازار محصولات کشاورزی را تأیید می‌کند و به خبرنگار بازار می‌گوید: سرمازدگی گلخانه‌ها و محصولات کشاورزی را کمین کرده و منجر به افزایش قیمت برخی اقلام مانند خیارسبز در بازار میوه و تره‌بار یزد شده است.
افزایش نرخ برخی اقلام میوه و محصولات گلخانه‌ای خصوصأ محصولات صادراتی یزد متأثر از سرمازدگی است
محمدحسین مشرف با بیان اینکه علاوه بر یزد، استان‌های جنوبی نیز درگیر این مسئله شده‌اند، می‌افزاید: عرضه و تقاضای خیارسبز در کشور دچار مشکل شده به طوری که اکنون با نرخ حدود ۱۰ هزار تومان در میادین یزد عرضه می‌شود.
وی با بیان اینکه قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی نیز به دنبال بروز سرمازدگی با نرخ حدود پنج هزار تومان عرضه می‌شود، می‌گوید: گرانی میوه بعضاً یک امر کشوری است چراکه قیمت میوه و مرکبات در استان یزد با هماهنگی شهرهای مجاور و مبدأ تعیین می‌شود. اگر قیمت میوه در شهرستان یزد پایین‌تر از شهرهای مجاور باشد، قطعأ به سایر استانها منتقل می‌شود و استان دچار کاهش میوه خواهد شد زیرا یزد به جز محصولات گلخانه‌ای، تولیدات چندانی در زمینه میوه ندارد.
سرمازدگی همچنان هشدار هواشناسی
سیدعباس میرحسینی، کارشناس هواشناسی استان یزد نیز اخیرا اعلام کرده است که احتمال آسیب‌رسانی سامانه جدید وارد شده طی چند روز آینده به گلخانه‌ها و سازه‌های پرورش دام و همچنین سرمازدگی محصولات کشاورزی وجود دارد. البته هشدار برف و بوران و سرمازدگی فقط محدود به یزد نیست و همه کشور را در برگرفته و مشکلات زیادی را برای کشاورزان به بار خواهد آورد.
با توجه به اینکه سرما و یخ‌زدگی از مهمترین عوامل قهری خسارت‌زا در محصولات کشاورزی است و هر سال خسارت‌های قابل توجهی را به اقتصاد و چرخه تولید کشور تحمیل می‌کند، می‌توان استنباط کرد که سهم عامل تنش سرما و یخبندان نسبت به دیگر عوامل تهدیدکننده در زیربخش‌های زراعی و باغی، وزن بسیار زیادی دارد. همچنین پهنه وسیعی از حاصل‌خیزترین مناطق تولیدی کشور و قسمت عمده محصولات اقتصادی مهم کشور هر سال در معرض تهدید تنش سرما و یخ‌زدگی قرار دارند.
معضل گسترده سرمازدگی
نه تنها یزد که استانی کویری با اختلاف فاحش دمای زمستان و تابستان است، بلکه استان‌های شمالی و غربی کشور بیشتر از سایر نقاط با این مسئله به عنوان یک معضل و بعضاً بحران در زمستان دست و پنجه نرم می‌کنند و در کشور چهار فصل ایران سرما زدگی یک تهدید برای اقتصاد کشور به شمار می‌رود.
سهم عامل تنش سرما و یخبندان نسبت به دیگر عوامل تهدیدکننده در زیربخش‌های زراعی و باغی، وزن بسیار زیادی دارد
تغییر نرخ برخی از اقلام در کشور و خصوصاً استان یزد که اغلب میوه‌ها و صیفی‌جات خود را از دیگر استانها وارد می‌کند وابسته به سایر نقاط کشور است. همین مسئله حساسیت توجه جدی به سرمازدگی را بیشتر می‌کند چراکه بازار و معیشت مردم از خطر سرمازدگی متأثر خواهد شد و باید با این تهدید مقابله کرد. آنچه اهمیت دارد، راهکارهای موجود برای جلوگیری و کاهش خسارات ناشی از سرمازدگی است.
یزد به واسطه کویری بودن و شرایط اقلیمی ناشی از موقعیت یک استان کویری، در معرض خطر سرمازدگی قرار دارد و آمارهای مربوط به سنوات گذشته گویای این معضل برای کشاورزان یزدی است که البته تداوم این وضعیت با توجه به سبقه یزد در این مسئله، می‌تواند یک نشانی از عملکرد ضعیف دستگاه متولی(جهاد کشاورزی) در خصوص آموزش‌ها و ارائه خدمات مربوطه باشد.
خیارسبزهای ۲۰ هزار تومانی محصول سرمازدگی
سرمازدگی صادرات یزد را متأثر کرده است به‌طوری که اخیرأ قیمت خیار را به 20 هزار تومان رساند و مشکلاتی در حوزه صادرات این محصول به وجود آمد. سردی هوا و یخ‌زدگی محصولات گلخانه‌ای در سایر نقاط کشور به جز شهرهای حاشیه خلیج‌فارس میزان تولید این محصول در کشور را با کاهش مواجه کرد و شاهد افزایش قیمت خیارسبز بودیم. در استان یزد و شهرستان اشکذر نیز به علت غفلت مسئولان برخی از محصولات گلخانه‌ای دچار سرمازدگی شد و تدابیر لازم برای مقابله با آن صورت نگرفت.
کاظم کریمی از صادرکنندگان خیارسبز به خبرنگار بازار می‌گوید: شش دی ماه ۹۹ یخبندان و هوای سرد آغاز شد. در آن ساعت دمای بیرون گلخانه صفر درجه سانتی‌گراد و دمای داخل گلخانه هفت درجه سانتی‌گراد بود. در ساعت پنج و ۳۰ دقیقه صبح روز بعد دمای بیرون گلخانه سه درجه سانتی‌گراد و دمای داخل گلخانه به ۱۴ درجه سانتی‌گراد رسید. دلیل اصلی این مسئله اُفت فشار در شبکه سراسری گاز بود و در حقیقت چوب بی‌کفایتی و غفلت یک مسئول را مردم کل کشور و استان یزد خوردند.
شش دی ماه ۹۹ یخبندان و هوای سرد آغاز شد. در آن ساعت دمای بیرون گلخانه صفر درجه سانتی‌گراد و دمای داخل گلخانه هفت درجه سانتی‌گراد بود
کریمی در خصوص دلیل کاهش محصولات گلخانه‌ای در زمستان ۹۹ توضیح داد: این مسئله مسلم است که عمده محصول خیارسبز استان یزد و کشور در ماه‌های دی و بهمن در شهرستان اشکذر تولید می‌شود. زمانی‌که محصول خیار اشکذر دچار سرمازدگی می‌شود، میزان عرضه این محصول در سایر مناطق نیز کاسته شده و در نتیجه منجر به افزایش قیمت این محصول می‌شود.
آن‌طور که به نظر می‌رسد متولیان اقتصاد وابسته به کشاورزی نباید سرمازدگی را به عنوان یک پدیده طبیعی ساده در نظر بگیرند و لازم است در این زمینه برنامه‌ریزی و تدابیر جدی اندیشیده شود، خصوصاً بارش‌ها و موج سرمایه اخیر کشور که تهدید سرمازدگی محصولات کشاورزی را همانند سال‌های قبل به ارمغان آورده نباید صرفاً مانند یک مسئله ساده در نظر گرفته شود.
نظر شما