بازار؛ گروه استانها: داستان کمبود و نبود روغن مانند سریال‌های ترکی داستانی گره‌خورده با عوامل متعددی است که هر روز به شکل جدیدی در بازار خودنمایی می‌کند.
از تابستان امسال که بازار با توزیع قطره‌چکانی روغن همراه شد بسیاری از مسئولان نحوه تخصیص ارز و زمان کشی بانک مرکزی در این راستا را بهانه کرده و این موضوع را عامل کمبود مواد اولیه برای تهیه روغن عنوان کردند.
پس از مدتی بانک مرکزی اعلام کرد که هیچ مشکلی برای تخصیص ارز برای این موضوع و تأمین مواد اولیه وجود نداشته و ارز موردنیاز تخصیص داده‌شده است اما بازهم مشکل کمبود روغن در کشور حل نشد.
هنوز مدتی از معرفی این عامل نگذشته بود که پای گمرک و تأخیر در ترخیص و تخلیه روغن‌ها از کشتی‌های پهلوگرفته در بندر های جنوبی سخن گفته شد و لذا امید داده شد که در صورت تخلیه این روغن‌ها مشکل حل می شود اما با تخلیه روغن‌ها در بندرها این مشکل بازهم حل نشد!
این بار لازم بود تا عامل دیگری برای کمبود روغن در بازارها به مردم معرفی شود لذا پس از گمرک و بندرها پای کامیون داران و صنعت حمل‌ونقل به میان آمد و مسئولان اذعان کردند که کمبود روغن در بازار به دلیل کوتاهی شرکت‌های حمل‌ونقل در جابجایی و انتقال مواد اولیه از بندرتا استان هاست.
با اینکه مصرف‌کنندگان امیدوار بودند که با حمل این مواد اولیه به کارخانه‌ها مشکل روغن حل نمی‌شود اما بازهم چنین نشد و این کمبود در بازار محسوس بود.
مدتی نگذشت که این بار پای کارخانه‌داران و تولیدکنندگان به میان آمد و گفته شد که کارخانه‌داران برایشان تولید صرفه اقتصادی نداشته و لذا تولید را کاهش داده تا قیمت را بالا ببرند و از همین رو ما در کشور و در استان شاهد کمبود توزیع روغن هستیم.
البته در این گیرودار اعلام شد از آنجاکه سهمیه استان خراسان رضوی به سایر استانها می‌رود و سپس آن‌ها باید این سهمیه را به این استان بازگردانند لذا رد پای کارخانه‌های غریبه هم در کمبود روغن پدیدار شد.
البته در این میان ازآنجاکه پای دلالان و قاچاقچیان همیشه در میان بوده است این بار نقش آن‌ها را پررنگ‌تر شد و برخی از خبرها مانند خروج روغن از مرز دوغارون به سمت افغانستان و یا سایر مرزهای آبی به‌عنوان عاملان اصلی کمبود روغن در بازار معرفی شد.
مشکلات تمام‌نشدنی
از کنار تمامی این بهانه‌ها و عوامل که بگذریم حالا عوامل دیگری را هم ظاهراً باید به موضوع کمبود روغن اضافه کرد.
در همین راستا علی حسینی یکی از عمده فروشان روغن در بازار مشهد به ما می‌گوید: تخصیص ارز و کمبود مواد اولیه در زمره اصلی‌ترین مشکلات این بازار است.
وی عنوان می‌کند: یکی از دلایلی که این روزها در بازار روغن جامد حلبی یافت نمی‌شود همین موضوع است چون نیمی از حلب‌های استفاده‌شده برای روغن‌های جامد، وارداتی است و از طرفی چون فولاد مبارکه نیز جدیداً قیمت‌های خود را افزایش داده است لذا تولید روغن در حلب به‌صرفه نبوده و در بازار نایاب شده است.
حسینی بابیان اینکه مواد اولیه تولید روغن جامع نیز وارداتی بوده و در این رابطه مشکل تأمین ارز و واردات هم چنان وجود دارد لذا کمبود هنوز ادامه داشته و خواهد داشت.
این فروشنده در خصوص کمبود روغن‌های مایع نیز به ما می‌گوید: البته بخشی از این کمبود همان تقاضای کاذبی است که هنوز فروکش نکرده است.
وی بیان می‌کند: به هر ترتیب در همین وضعیت هیچ خانواده‌ای را پیدا نخواهید کرد که حداقل یک یا دو بطری روغن در خانه ذخیره نداشته نباشد اما هم چنان تقاضا برای خرید و ذخیره‌سازی ادامه داشته و لذا طبیعی است که این موضوع در بازار ملتهب امروز نمایان‌تر شده است.
این توزیع‌کننده روغن به ما می‌گوید: البته یک نکته دیگر هم باید به این موضوع اضافه کرد از هنگامی‌که محدودیت‌ها کمرنگ‌تر شده و برخی مشاغل مانند رستوران‌ها و به‌ویژه قنادی‌ها رونق بیشتری گرفتند لذا مصرف نیز افزایش و این مشاغل برای اینکه مشتریان خود را از دست ندهند به خرید بیشتری دست زدند که به کمبود در بازار دامن می‌زند.
کشف روغن‌های قاچاق
در همین راستا کارشناس مسئول بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بابیان اینکه از ابتدای سال تاکنون برای نظارت بر بازار روغن و جلوگیری از هرگونه احتکار یا سوءاستفاده افزون بر ۸ هزار بازرسی در این رابطه انجام پذیرفته است به بازار گفت: از ابتدای سال جاری تاکنون ۸۳۸۱ واحد اقتصادی صنفی و غیر صنفی در بخش توزیع روغن خوراکی مورد بازرسی قرارگرفته‌اند.
بخش علی بیاتی در این رابطه اظهار کرد: در همین راستا این تعداد بازرسی منجر به گزارش ۳۶۶ تخلف به ارزش بیش از ۱۳میلیارد ریال در حوزه روغن خوراکی شامل تخلفاتی نظیرگرانفروشی، فروش اجباری و احتکار شده است که متخلفان جهت رسیدگی به تخلفاتشان به تعزیرات حکومتی معرفی شدند.
وی بابیان اینکه بازرسان این سازمان هم‌چنین در حوزه قاچاق نیز تلاش فراوانی را برای جلوگیری از هرگونه احتکار ئ یا فروش خارج از شبکه داشتند افزود: در حوزه قاچاق کالا نیز در بخش روغن خوراکی درمجموع تعداد۸۹۶ مورد بازرسی از انبارها و مراکز نگهداری کالا انجام شد.
بیاتی ادامه داد: در همین راستا بازرسان این اداره موفق شدند تا تعداد ۱۷ هزار و ۶۲۲ بطری روغن خوراکی در احجام مختلف به وزن تقریبی بیش از ۳۵ تن کشف کنند.
کمبود روغن نداریم!
در همین حال رئیس سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در حاشیه برگزاری کارگروه تنظیم بازار خراسان رضوی در خصوص تأمین روغن در کشور در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: کمی مشکل در تأمین روغن جامد و نیمه جامد وجود دارد اما در تأمین روغن مایع هیچ مشکلی نیست.
عباس تابش در این رابطه افزود: یکی از دلایل کم شدن میزان روغن جامد و نیمه جامد در کشور افزایش استفاده از آن در شیرینی سازی به دلیل نزدیکی به ایام عید نوروز است که با تصمیمات اتخاذشده در طول هفته آینده مشکل روغن حل خواهد شد.
وی با بیان اینکه در دو روز گذشته ۲۷ هزار تن روغن خام در بندرها کشور خالی شد و مشکلی در تأمین روغن خام کشور وجود ندارد، عنوان کرد: البته به نظر می‌رسد در برخی از واحدهای تولیدی ویژه تولید روغن خانوار استان تجمیع و انبار روغن خام وجود دارد.
افزایش سهمیه در صورت اعلام نیاز
رئیس سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در پاسخ به این موضوع که سهمیه خراسان رضوی به نظر می‌رسد کفاف نیاز استان خراسان رضوی را نمی‌دهد و هم چنان این استان با کمبود روغن روبرو است اظهار کرد: درصورتی‌که استانداری و کارگروه تنظیم بازار خراسان رضوی به این نتیجه برسند که سهمیه روغن خام موجود، کفاف نیاز این استان را نمی‌دهد باید از محل ستاد تنظیم بازار کشور نسبت به اختصاص سهمیه بیشتر روغن خوراکی به خراسان رضوی و حتی روغن ویژه بخش‌های صنف و صنعت اقدام شود.
تابش هم‌چنین در پاسخ به این موضوع که به نظر می‌رسد توزیع روغن و مسیر رسیدن به دست مصرف‌کننده با اشکال و نواقصی همراه است ادامه داد: در خصوص تأمین روغن در مقرر شد بازرسان مستقر در واحدهای تولیدی میزان روغن خام واحدها را بررسی کنند تا این میزان تبدیل به روغن خانوار و تحویل شبکه توزیع شود.
وی گفت: قیمت‌گذاری استانی برای کالاهایی که قیمت‌هایشان در سطح ملی تعیین می‌شود خلاف است و این موضوع حتماً در ستاد تنظیم بازار کشور پیگیری می‌شود و پیگیری‌هایی نیز از طریق وزارت کشور در این مورد در حال انجام است.
کمبود روغن
به گفته متولیان عمده نیاز روغن کشور از مسیر واردات تأمین می‌شود و ضریب وابستگی به واردات در این کالا نسبت به کالاهای دیگر بیشتر است. بخش قابل‌توجهی از مشکلات مربوط به بازار روغن به واردات مواد اولیه روغن برمی‌گشت که در ماه‌های گذشته با اختلال مواجه شده بود.
آن‌طور که فعالان و کارشناسان تصریح می‌کنند افزایش نرخ دانه‌های روغنی از سوی روسیه و بازارهای جهانی،تأثیرات افزایش قیمت جهانی بر بازار، تولید، افزایش تقاضا و افزایش کف قیمت خرید همسایه‌ها و رقبای ایران در بازار منطقه و کم شدن میل بازار جهان به ارائه خدمات به تجار ایرانی به دلیل مشکلات در پرداخت بهای خرید باعث شده که بازار کشور با کمبود روغن مواجه شود.
نظر شما