بازار؛ گروه خودرو: خودروسازان و قطعه سازان معتقد هستند که به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و دستوری نبود نرخ آنها ، قیمت خودرو ناگزیر رو به افزایش است. زیرا هر نوع نوسان نرخ ارز منجر به افزایش بهای مواد اولیه میشود. بنابراین این موضوع تاثیر مستقیم در قیمت نهایی در خودروسازان دارد. اما ظاهرا دولت تمایل به اصلاح این ساختار برای کاهش مشکلات صنعتی نداشته و اقدام به قیمت گذاری دستوری یا اصلاح آنها نمی‌کند.
هرچند کارشناسان معتقد هستند هر گونه دخالت دولت منفی به بار می‌آورد. هفته گذشته همزمان با برگزاری بیستمین دوره نمایشگاه بین المللی رنگ، رزین،پوشش‌های صنعتی و کامپوزیت‌ها فرصتی دست داد تا با مسعود تاملی دبیر انجمن کامپوزیت های تهران به گفت و گو در این خصوص بپردازیم که در ادامه از نظر خواهیم گذراند:
* بسیاری از قطعه سازان و خودروسازان مدعی هستند که دلیل اصلی افزایش قیمت خودروها، بالارفتن بها مواد اولیه است. همانطور که قیمت خودرو دستوری بوده، باید قیمت مواداولیه نیز دستوری شود، به نظر شما به عنوان تامین کننده چیست؟
بزرگترین مشکل پتروشیمی‌ها و نرخ گذاری محصولات آنها باز می‌گردد. نحوه نرخ گذاری محصولات پتروشیمی بر اساس قیمت فوب خلیج فارس منهای پنج درصد است. بنابراین اگر ۹۵ درصد قیمت فوب خلیج فارس را ضرب قیمت مواد پتروشیمایی کنیم، بهای تمام شده به دست خواهد آمد. بنابراین زمانی که نرخ ارز افزایش و ارز نیمایی گران میشود، تاثیر مستقیم روی محصولات پتروشیمی و صنایع پایین دست نیز پیش خواهد آمد. خبری بدی را باید بدهم، دو محصول پتروشیمایی که در بورس عرضه می‌شد به نام‌های اسید ترفتالیک و استایرن منومر به زودی حذف خواهد شد. پتروشیمی تندگویان که تولید کننده و عرضه کننده اسید ترفتالیک در بورس کالا است اعلام نموده دیگر این محصول را به دلیل مصرف خود در بورس عرضه نخواهد کرد. ماده اولیه دوم استایرین منومر است که پتروشیمی پارس آن را تولید و در بورس کالا عرضه می‌کند. بنابر اخباری که بدست ما رسیده است برابر توافقاتی، حدود ۳۰ درصد از استایرین منومری تولیدی این شرکت خارج از بورس کالا در اختیار یک واحد پتروشیمی دیگر قرارداده خواهد شد، در وضعیت فعلی استایرین منومر به دلیل ناکافی بودن عرضه به رقابت قیمتی می‌رسد. حال در صورت تحقق این امر رقابت قیمتی و افزایش قیمت اتفاق خواهد افتاد و قیمت محصولات ساخته شده نیز به تبع آن زیاد خواهد شد.
در وضعیت فعلی استایرین منومر به دلیل ناکافی بودن عرضه به رقابت قیمتی می‌رسد. حال در صورت تحقق این امر رقابت قیمتی و افزایش قیمت اتفاق خواهد افتاد و قیمت محصولات ساخته شده نیز به تبع آن زیاد خواهد شد
* این مساله سبب افزایش قیمت خودرو طی چند ماه آینده خواهد شد؟
یکی از مواردی که اسید ترفتالیک استفاده میشود، رنگهای پودری است. رنگهای پودری در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی نقش اساسی را دارند. با این تفاصیل به ما می‌گویند اقدام به واردات کنید، پاسخ ما این نیست. وقتی که در کشور ما ماده اولیه تولید و تولیدکنندگان بر اساس آن و با پیش فرض تولید و عرضه ماده اولیه در بورس کالا در صنعت تولیدی سرمایه گذاری می‌کنند. می خواستند وارد کننده باشند زیر ساخت فراهم نمی‌کردند. استایرین منومر یک ماده فاسد شدنی با طول عمر شش ماهه است. اگر این ماده وارد شود، دو ماه زمان برای رسیدن به بندر نیاز دارد. تاسیسات تخلیه و انبار مناسب برای نگهداری نداریم بنابراین مشکلات زیادی به صنایع پایین دست تحمیل خواهد شد. این روش‌ها برخلاف سیاست‌های اصل ۴۴ بوده و موجب آسیب به صنعت میشود. از تولید و صادر کننده بسیاری از محصولات پایین دست پتروشیمی به واردکننده آنها تبدیل خواهیم شد. با این توصیفات صنعت رنگ، انواع رزین و کامپوزیت کشور در تهدید است.
* صنعت محصولات کامپوزیت در چه صنایعی کاربرد دارد؟
صنعت کامپوزیت در نفت و پتروشیمی کاربرد بسیار گسترده دارد، صنایع حمل و نقل ریلی، دریایی و هوایی از مواد کامپوزیت برگرفته شده است. بدنه‌های تریلرها، کامپوزیت است. در صنایع خودروسازی نیز سهم قابل توجهی از متریال کامپوزیتی استفاده شده است. از نگاهی دیگر هزینه خوردگی در کشورهای پیشرفته پنج درصد درآمد ناخالص ملی هست، سه عامل رنگ و انواع رزین و کامپوزیت مانع از خوردگی هستند، با حذف این سه عامل علاوه بر تهدید صنایع مذکور، هزینه های خوردگی نیز افزایش خواهد یافت.
* صنعت کامپوزیت در کشور چه مقدار پیشرفت دارد؟ آیا از صنعت جهانی فاصله تکنولوژیکی در استفاده از کامپوزیت برای خودروها وجود دارد؟
خیر، صنعت کامپوزیت در کشور فاصله چندانی با جهان ندارد. اگر در صنعتی مانند خودرو درصد استفاده از آن کم است مربوط به عدم تعامل مناسب است. در صنایع خودرو سازی برای سبک سازی قطعات بدنه ( بخصوص در خودروهای برقی) و کاهش مصرف سوخت از کامپوزیت‌ها استفاده می‌کنند. در حال حاضر علاوه بر قطعات بدنه سینی فن بسیاری از خودروهای داخل کشور از کامپوزیت ساخته می‌شوند.
اکنون هر اتفاق ارزی که در کشور رخ می‌دهد، قیمت مواد پتروشیمیایی نیز در بورس افزایش می‌یابد، نوسانات قیمت به حدی زیاد هست که تولیدکنندگان نمی‌توانند برای صادرات برنامه ریزی نمایند
* به عنوان دبیر انجمن کامپوزیت چه انتظاری از دولت دارید؟
عرضه مواد پتروشیمیایی در بورس را قطع نکرده و اصلاح قیمت برای این مواد نیز فراهم کند. اکنون هر اتفاق ارزی که در کشور رخ می‌دهد، قیمت مواد پتروشیمیایی نیز در بورس افزایش می‌یابد. حتی زحمت گران کردن مواد را از پتروشیمی سلب و دولت آن را با افزایش نرخ ارز نیمایی انجام می‌دهد. نوسانات قیمت به حدی زیاد هست که تولیدکنندگان نمی‌توانند برای صادرات برنامه ریزی نمایند.
* آیا این موضوع صحت دارد که قیمت مواد پتروشیمی در برخی از موارد از قیمت‌های جهانی نیز بیشتر است؟
هیچ یک از موارد مستند نیست، در برخی از موارد احساس می‌کنیم که پتروشیمی که قیمت مواد اولیه را در بورس بطور مثال ۱۰ هزار تومان اعلام کرده با قیمت ۹ هزار تومان به کشور دیگری فروخته است. قیمت مواد در ایران در برخی موارد بیشتر از کشورهای دیگر است. سیستم قیمت گذاری در بورس به دلیل رقابت اثرات مخرب به صنعت تحمیل می‌کند، در برخی موارد به دلیل رقابت قیمتی مواد اولیه تا ۴۰ درصد گرانتر خریداری میشود. از سوی دیگر، در برخی موارد تامین مالی برای خرید همین مواد پتروشیمیایی از طریق سیستم بانکی انجام میشود اما می بینیم در برخی بانک‌ها موقع اعطای تسهیلات ۲۰ درصد تسهیلات را در حساب مسدود می‌کنند. با این عمل نرخ سود تسهیلات به همان ۲۸ درصد قبلی برمی‌گردد. بانک مرکزی اعلام نموده است این مورد خلاف مقررات است و اگر چنین موردی هست برای معرفی اعلام کنید، هیچ تولیدکننده ای به دلیل قرارگیری در لیست سیاه بانک‌ها چنین اقدامی انجام نمی‌دهند. در نتیجه سود تسهیلات دریافتی از ۱۸ درصد به ۲۸ درصد می‌رسد.
و کلام آخر اینکه در صورتی که تدبیری برای عرضه دو ماده پتروشیمیایی فوق اندیشیده نشود صنعت تولید رنگ، تولید انواع رزین و تولید انواع محصولات کامپوزیت با حدود ۵۰ هزار نفری که در صنایع فوق، اشتغال بکار دارند. همچنین صنایعی که از محصولات آنها در خط تولید خود استفاده می‌کنند به مخاطره خواهند افتاد. واحدهای تولیدی در مذاکرات شفاهی اعلام کردند بالاجبار و با این شرایط، در شروع سال جدید بسیاری از قراردادها را تمدید نکرده و تعدیل نیرو خواهند کرد. نیروهایی که برای آموزش و تجربه آنها هزینه شده است و قطع همکاری با آنها برای هردوطرف خسارت بار خواهد بود.
نظر شما