بازار؛ گروه بین الملل: اخیرا وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بر بازگشت آمریکا به اجرای تعهداتش در توافق هستهای ایران موسوم به برجام تاکید کرد.
«محمد جواد ظریف» در گفتگوی اختصاصی با شبکه سی ان ان گفت: دولت آمریکا باید به برجام بازگردد و ایران آماده خواهد بود فوراً به این اقدام پاسخ دهد. در اینجا زمان مطرح نیست بلکه موضوع این است که آیا دولت جدید آمریکا میخواهد از سیاستهای شکست خورده دولت ترامپ پیروی کند یا خیر.
هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در کمیسیون مشترک میتواند بازگشت ایران و آمریکا را به توافق هستهای تنظیم نماید و امکان دارد سازوکاری برای هماهنگی و همگام سازی اقدامات ایران و آمریکا برای بازگشت به توافق هستهای ایجاد شود.
واقعیت امر این است که جمهوری اسلامی ایران علی رغم بدعهدی های آشکار و واضح ترامپ که شدید ترین تحریم های نفتی و بانکی را علیه کشورمان برخلاف مفاد توافق برجام، اعمال کرد. ایران در برابر استراتژی فشار حداکثری ترامپ، صبر استراتژیک را در پیش گرفت.
روحیه قانون شکنانه غیر دموکراتیک ترامپ همه کشورهای دنیا را مضطرب و نگران ساخته بود و امروز همه کشورهای دنیا نه فقط جمهوری اسلامی ایران؛ منتظر گام های بازگشتی بایدن در جهت اصلاح رفتارهای هنجار شکنانه ترامپ هستند.
رفتار سیاسی بایدن به صورت لغو ممنوعیت ورود مسلمانان به داخل آمریکا و بازگشت به توافق آب و هوایی پاریس با دو فرمان اجرایی، خوش بینی نسبی را در سطح بین المللی نسبت به بازگشت به توافقات بین المللی و در پیش گرفتن دیپلماسی و چندجانبه گرایی ایجاد کرده است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «رابرت اسمیت» استاد دانشگاه سانفرانسیسکو آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه اخیرا خواستار حضور عربستان در مذاکرات هسته ای با ایران شده است. دلیل طرح این موضع چیست؟
من از درخواست ماکرون برای شرکت سعودی در مذاکرات هسته ای ایران اطلاع نداشتم و متعجب هستم که او چنین بیانیه ای می دهد. در ایالات متحده آمریکا بحث در مورد گنجاندن سعودی ها و اسرائیل در مذاکرات صورت گرفته اما به نظر من این دستورالعمل عدم رسیدن به توافق است. با حضور آنها در مذاکرات دستیابی به توافق دشوارتر خواهد شد.
*در حالی که «تونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا معتقد به پیوند زدن برجام به مسائل موشکی و منطقه ای ایران در ابتدای کار است ولی «رابرت مالی» نماینده ویژه در امور ایران معتقد است که ابتدا باید در خصوص توافق هسته ای به نتیجه رسید و سپس موضوعات دیگر را مطرح کرد. او حتی گفته است ممکن است موضوع موشکی ایران در دوره اول بایدن قابل حل نباشد و معتقد است موضوع موشکی ایران مرتبط با موازنه قوای منطقه ای است که نیازمند راهکاری منطقه ای است. ارزیابی شما از این دو موضع گیری چیست و دیدگاه کدام فرد در دولت بایدن قوی تر است؟
اکنون خیلی زود است که بدانیم موقعیت دولت بایدن چگونه خواهد بود و اینکه آیا بلینکن یا مالی غالب خواهند شد. حدس من این است که بایدن در مورد این موضوع با اتحادیه اروپا بحث خواهد کرد و سعی می کند به نوعی اتفاق نظر برسد.
من همچنین گمان می کنم که «جان کری» وزنه خوبی در این مذاکرات خواهد بود. به نظر می رسد بهتر است برجام را مجدداً احیا کنند و سپس در گفتگوهای جداگانه که احتمالاً شامل سعودی ها و اسرائیل می شود، به سایر موارد بپردازند.
*محمد جواد ظریف در اظهارات اخیر خود خواستار میانجیگری اروپا برای اجرای همزمان برجام از سوی ایران و امریکا شده است. به نظر می رسد این راهکار عملیاتی شود. ارزیابی شما چیست؟
من فکر می کنم رویکرد وزیر خارجه ایران مناسب ترین رویکرد است و اروپا می تواند نقش مهم و اساسی در این زمینه داشته باشد.
*«تونی بلینکن» اخیرا اعلام کرده اگر ایران باز هم تعهدات خود را کاهش دهد در عرض چند هفته به توان ساخت بمب اتمی دست می یابد. دلیل این اظهار نظر چیست؟
من نمی دانم که چرا بلینکن این جمله را بیان کرده است. اظهارات او ممکن است براساس ارزیابی های اطلاعاتی باشد و می تواند نشانه ای دیپلماتیک از ضرورت تلاش برای رسیدن به توافق باشد.
نظر شما