به گزارش بازار به نقل از راوبط عمومی توانیر، از سال ۱۲۶۴ هجری شمسی که نخستین مولد برق برای روشنایی کاخ گلستان وارد ایران شد و نخستین نیروگاه خصوصی برق شهری توسط حاج حسین مهدوی (امین الضرب) در سال ۱۲۸۴ در شهر تهران راه اندازی گردید، تا به امروز، صنعت برق دو تحول بزرگ را پشت سر گذاشته است.
اولین تحول بزرگ صنعت برق در دهه ۴۰ هجری شمسی بود که وظیفه برق رسانی به تمام نقاط ایران بر عهده دولت قرار گرفت و منجر به تشکیل سازمان برق ایران (۱۳۴۱)، وزارت آب و برق (۱۳۴۲) و سرانجام شرکت توانیر (۱۳۴۸) شد. دومین تحول بزرگ صنعت برق در دهه ۷۰ هجری شمسی و تحت عنوان "تجدید ساختار صنعت برق" انجام گرفت. به دنبال این تحول، شرکت های مستقل برق ایجاد شد و از دل آن، خصوصی سازی و بازار برق شکل گرفت.
هوشمند سازی
امروز صنعت برق در آستانه سومین تحول بزرگ قرار دارد: هوشمندسازی. تحولی که منجر به ایجاد بستر مدیریت هوشمند عرضه و تقاضا، شبکه های هوشمند، خرده فروشی برق، اینترنت اشیا و ... خواهد شد.
طی بیش از یک دهه گذشته، کاهش چشمگیر منابع مالی صنعت برق باعث افول مباحث فنی و نیز تقلیل نگاه توسعه محور و همگام سازی با تحولات روز دنیا شده است. به رغم تمامی پیشرفت های حاصله در زمین بسط و گسترش تکنولوژی های موجود صنعت برق و تامین نیاز مردم؛ در بُعد فنی، صنعت برق نیازمند نگاهی نوین و ترسیم چشم اندازی مناسب به منظور حفظ و ارتقای جایگاه این صنعت در منطقه و دنیا می باشد.
به عنوان نمونه، ساختار شبکه توزیع ما از لحاظ فنی منطبق بر ساختار شبکه های توزیع ده؟ ۶۰ تا ۷۰ میلادی ست. در آن برهه، مشترکین بسیار پراکنده و کم توان بودند و گسترش شبکه فشار ضعیف؛ هم توجیه فنی داشت و هم توجیه اقتصادی. با تغییر سبک ساختمان سازی در شهرها و سیر روزافزون افزایش توان مصرف در مشترکین و توسعه پدیده تراکم سازی و برج سازی در کلانشهرها، نیازمند تغییر ساختار کلی شبکه توزیع و استفاده از شبکه فشار متوسط به جای شبکه فشار ضعیف بودیم که بعلل مختلف، در این امر توفیق نداشته ایم و لاجرم با معضل افزایش تلفات مواجه شده ایم.
از سوی دیگر امروز صنعت برق با مفاهیم جدیدی همچون مدیریت بار و تقاضا، هوشمندسازی، اینترنت اشیا و خرده فروشی مواجه است که توسعه این مفاهیم نیازمند ایجاد بستر فنی و ساختار لازم است. به رغم گام های برداشته شده در زمینه هوشمندسازی، باید اذعان داشت که صنعت برق در این زمینه عقب افتاده و این امر شایسته صنعت برق ایران که همواره از صنایع سرآمد کشور بوده و بیش از ۹۰ درصد از صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور را طی سال های اخیر به خود اختصاص داده، نیست.
امروز مباحث پیشرفت مدیریت بار و تقاضا وابسته به توسعه زیرساخت های مانیتورینگ، کنترل و هوشمندسازی است و بدون ایجاد این امکان، مدیریت مصرف در سطح مدیریت بارهای عمده که حداکثر ۸ تا ۱۰ درصد کل مصرف را تشکیل می دهند متوقف خواهد ماند. یک نمونه از مزایای هوشمندسازی، استفاده در مدیریت بار و پیک سایی منطقه ای است که اثرات مستقیمی بر بهبود شاخص های کیفیت توان و کاهش هزینه های سرسام آور توسعه ظرفیت غیراقتصادی تولید، و نیز، کنترل افزایش بی رویه شدت مصرف انرژی را بدنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر می بینیم که شاخص سرانه میزان خاموشی هر مشترک بعلت عدم توسعه مناسب شبکه هوشمند، رضایت بخش نیست و در صورت ایجاد بستر لازم، سرانه خاموشی مشترکین بطور چشمگیری کاهش خواهد یافت. همچنین عمده مباحث خرده فروشی بدون ایجاد امکان نظارت و پایش دقیق و ایجاد شبکه های هوشمند، ابتر خواهد ماند. لذا، صنعت برق در آستانه سومین تحول بزرگ یعنی "هوشمندسازی" ست که به منظور همگام سازی و به روز رسانی فنی و مهندسی با آخرین تحولات روز دنیا؛ نیازمند ترسیم چشم انداز، ریل گذاری و حرکت با عزم و اراده جدی است تا همچنان بعنوان صنعت پیشرو در منطقه و جهان سرآمد باشد.
نظر شما